.\" -*- coding: UTF-8 -*- .\" This man-page is Copyright (C) 1997 John S. Kallal .\" .\" SPDX-License-Identifier: Linux-man-pages-copyleft .\" .\" If the you wish to distribute versions of this work under other .\" conditions than the above, please contact the author(s) at the following .\" for permission: .\" .\" John S. Kallal - .\" email: .\" mail: 518 Kerfoot Farm RD, Wilmington, DE 19803-2444, USA .\" phone: (302)654-5478 .\" .\" $Id: initrd.4,v 0.9 1997/11/07 05:05:32 kallal Exp kallal $ .\"******************************************************************* .\" .\" This file was generated with po4a. Translate the source file. .\" .\"******************************************************************* .TH initrd 4 "5 lutego 2023 r." "Linux man\-pages 6.03" .SH NAZWA initrd \- dysk RAM inicjowany przez program rozruchowy .SH KONFIGURACJA \fI/dev/initrd\fP jest urządzeniem blokowym tylko do odczytu, z przypisanym numerem głównym 1 i numerem pobocznym 250. Zwykle \fI/dev/initrd\fP jest własnością root:disk z trybem 0400 (dostęp do odczytu tylko przez roota). Jeśli system Linux nie posiada utworzonego \fI/dev/initrd\fP, można to uczynić następującymi poleceniami: .PP .in +4n .EX mknod \-m 400 /dev/initrd b 1 250 chown root:disk /dev/initrd .EE .in .PP .\" .\" .\" Aby korzystać z \fI/dev/initrd\fP, konieczne jest wkompilowanie bezpośrednio w jądro Linux obsługi \[Bq]RAM disk\[rq] oraz \[Bq]Initial RAM disk\[rq] (tj. \fBCONFIG_BLK_DEV_RAM=y\fP i \fBCONFIG_BLK_DEV_INITRD=y\fP). Gdy korzysta się z \fI/dev/initrd\fP, sterownik dysku RAM nie może być załadowany jako moduł. .SH OPIS Specjalny plik \fI/dev/initrd\fP jest urządzeniem blokowym tylko do odczytu. Urządzenie jest dyskiem RAM, które jest inicjowane (np. ładowane) przez program rozruchowy przed uruchomieniem jądra. Jądro może następnie użyć zawartości \fI/dev/initrd\fP, w trakcie uruchamiania systemu, składającego się z dwóch faz. .PP .\" .\" .\" W pierwszej fazie rozruchu, jądro uruchamia i montuje pierwotny główny system plików z zawartości \fI/dev/initrd\fP (np. dysku RAM zainicjowanego przez program rozruchowy). W drugiej fazie dodatkowe sterowniki i inne moduły są ładowane z zawartości urządzenia pierwotnego urządzenia głównego. Po załadowaniu dodatkowych modułów, montowany jest nowy główny system plików (tj. zwykły korzeń systemu plików) z innego urządzenia. .SS "Działania rozruchowe" Jeśli rozruch następuje z użyciem \fBinitrd\fP, wygląda to następująco: .IP (1) 5 Program rozruchowy ładuje do pamięci program jądra i zawartość \fI/dev/initrd\fP. .IP (2) Przy uruchomieniu jądra, jądro rozpakowuje i kopiuje zawartość urządzenia \fI/dev/initrd\fP do urządzenia \fI/dev/ram0\fP, a następnie zwalnia pamięć użytą przez \fI/dev/initrd\fP. .IP (3) Jądro montuje następnie do odczytu i zapisu urządzenie \fI/dev/ram0\fP jako pierwotny główny system plików. .IP (4) Jeśli wskazany zwykły korzeń systemu plików jest również pierwotnym głównym systemem plików (np. \fI/dev/ram0\fP) to jądro pomija ostatni krok zwykłej sekwencji rozruchowej. .IP (5) Jeśli w pierwotnym głównym systemie plików obecny jest plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP, to \fI/linuxrc\fP jest wykonywany z identyfikatorem użytkownika równym 0 (plik \fI/linuxrc\fP musi mieć ustawione uprawnienie do wykonania; plik \fI/linuxrc\fP może być dowolnym prawidłowym plikiem wykonywalnym, w tym skryptem powłoki). .IP (6) Jeśli \fI/linuxrc\fP nie jest wykonywany lub gdy \fI/linuxrc\fP się zakończy, montowany jest zwykły korzeń systemu plików (jeśli \fI/linuxrc\fP wyjdzie z jakimkolwiek systemem plików zamontowanym w pierwotnym głównym systemie plików, to zachowanie jądra jest \fBNIEZDEFINIOWANE\fP; zob rozdział UWAGI, aby zapoznać się z bieżącym zachowaniem jądra). .IP (7) Jeśli zwykły korzeń systemu plików posiada katalog \fI/initrd\fP, to urządzenie \fI/dev/ram0\fP jest przemieszczane z \fI/\fP do \fI/initrd\fP. W innym przypadku, jeśli katalog \fI/initrd\fP nie istnieje, urządzenie \fI/dev/ram0\fP jest odmontowywane (przy przemieszczaniu z \fI/\fP do \fI/initrd\fP, \fI/dev/ram0\fP nie jest odmontowywane, zatem mogą pozostać procesy działające z \fI/dev/ram0\fP; jeśli katalog \fI/initrd\fP nie istnieje na zwykłym korzeniu systemu plików i pozostaną jakieś procesy działające z \fI/dev/ram0\fP, gdy \fI/linuxrc\fP wyjdzie, zachowanie jądra jest \fBNIEZDEFINIOWANE\fP; zob rozdział UWAGI, aby zapoznać się z bieżącym zachowaniem jądra). .IP (8) .\" .\" .\" Na zwykłym korzeniu systemu plików dokonywana jest zwykła sekwencja rozruchowa (np. wywołanie \fI/sbin/init\fP). .SS Opcje Gdy korzysta się z \fBinitrd\fP, wpływ na działanie w trakcie uruchomienia jądra, mają następujące opcje z programu rozruchowego: .TP \fBinitrd=\fP\fInazwa\-pliku\fP Określa plik, z którego załadowana zostanie zawartość \fI/dev/initrd\fP. W przypadku \fBLOADLIN\fP jest to opcja wiersza poleceń. W \fBLILO\fP konieczne jest użycie tego polecenia w pliku konfiguracyjnym \fBLILO\fP \fI/etc/lilo.config\fP. Nazwa pliku podana w tej opcji będzie zwykle skompresowanym za pomocą gzip obrazem systemu plików. .TP \fBnoinitrd\fP Opcja rozruchowa wyłącza rozruch składający się z dwóch faz. Jądro wykonuje zwykłą sekwencję rozruchową, jak gdyby \fI/dev/initrd\fP nie był zainicjowany. Dzięki tej opcji, zawartość \fI/dev/initrd\fP załadowana do pamięci przez program rozruchowy jest zachowywana. Opcja pozwala, aby zawartością \fI/dev/initrd\fP były dowolne dane, niekonieczne obraz systemu plików. Jednak urządzenie \fI/dev/initrd\fP jest tylko do odczytu i może być odczytane jedynie jednokrotnie po uruchomieniu systemu. .TP \fBroot=\fP\fInazwa\-urządzenia\fP .\" .\" .\" Określa urządzenie, które będzie służyło jako zwykły główny system plików. W przypadku \fBLOADLIN\fP jest to opcja wiersza poleceń. W \fBLILO\fP konieczne jest użycie tego polecenia w pliku konfiguracyjnym \fBLILO\fP \fI/etc/lilo.config\fP. Urządzenie podane w tej opcji musi być urządzeniem do zamontowania, posiadającym odpowiedni główny system plików. .SS "Zmienianie zwykłego głównego systemu plików" .\" commit dc7a08166f3a5f23e79e839a8a88849bd3397c32 Domyślnie, w przypadku zwykłych głównych systemów plików, używane są ustawienia jądra (np. ustawione w pliku jądra za pomocą \fBrdev\fP(8) lub wkompilowane w plik jądra) lub opcje programu rozruchowego. W przypadku zwykłego głównego systemu plików montowanego jako NFS, konieczne jest użycie opcji rozruchowych \fBnfs_root_name\fP i \fBnfs_root_addrs\fP, aby przekazać ustawienia NFS. Więcej informacji o głównym systemie plików jako NFS znajduje się w pliku dokumentacji jądra \fIDocumentation/filesystems/nfs/nfsroot.txt\fP (lub \fIDocumentation/filesystems/nfsroot.txt\fP przed Linuksem 2.6.33). Więcej informacji o ustawieniach głównego systemu plików znajduje się też w dokumentacji \fBLILO\fP i \fBLOADLIN\fP. .PP Możliwe jest również, aby plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP zmienił zwykłe urządzenie główne. Aby \fI/linuxrc\fP mógł zmienić zwykłe urządzenie główne, musi być zamontowany \fI/proc\fP. Po zamontowaniu \fI/proc\fP, \fI/linuxrc\fP zmienia zwykłe urządzenie główne zapisując do plików proc: \fI/proc/sys/kernel/real\-root\-dev\fP, \fI/proc/sys/kernel/nfs\-root\-name\fP oraz \fI/proc/sys/kernel/nfs\-root\-addrs\fP. W przypadku fizycznego urządzenia głównego, urządzenie główne jest zmieniane, przez zapisanie przez \fI/linuxrc\fP numeru urządzenia nowego korzenia systemu plików do pliku \fI/proc/sys/kernel/real\-root\-dev\fP. W przypadku głównego systemu plików na NFS, urządzenie główne jest zmieniane przez zapisanie przez \fI/linuxrc\fP ustawień NFS do plików \fI/proc/sys/kernel/nfs\-root\-name\fP oraz \fI/proc/sys/kernel/nfs\-root\-addrs\fP, a następnie zapisanie 0xff (np. numeru pseudourządzenia NFS) do pliku \fI/proc/sys/kernel/real\-root\-dev\fP. Przykładowo, poniższy wiersz polecenia powłoki zmieniłby zwykłe urządzenie główne na \fI/dev/hdb1\fP: .PP .in +4n .EX echo 0x365 >/proc/sys/kernel/real\-root\-dev .EE .in .PP W przykładzie dla NFS, poniższe wiersze poleceń powłoki zmieniłyby zwykłe urządzenie główne na katalog NFS \fI/var/nfsroot\fP na serwerze NFS sieci lokalnej, o numerze IP 193.8.232.7, dla systemu o numerze IP 193.8.232.2, o nazwie \[Bq]idefix\[rq]: .PP .in +4n .EX echo /var/nfsroot >/proc/sys/kernel/nfs\-root\-name echo 193.8.232.2:193.8.232.7::255.255.255.0:idefix \e >/proc/sys/kernel/nfs\-root\-addrs echo 255 >/proc/sys/kernel/real\-root\-dev .EE .in .PP .\" commit 9d85025b0418163fae079c9ba8f8445212de8568 .\" FIXME . Should this manual page describe the pivot_root mechanism? .\" .\" .\" \fBUwaga\fP: Korzystanie z \fI/proc/sys/kernel/real\-root\-dev\fP do zmiany głównego systemu plików jest przestarzałe. Plik \fIDocumentation/admin\-guide/initrd.rst\fP (lub \fIDocumentation/initrd.txt\fP przed Linuksem 4.10) w źródłach jądra Linux oraz podręczniki \fBpivot_root\fP(2) i \fBpivot_root\fP(8) opisują współczesne metody zmieniania głównego systemu plików. .SS Użycie Główną motywacją implementacji \fBinitrd\fP było umożliwienie, aby konfiguracja jądra była modularna przy instalacji systemu. .PP Oto możliwy scenariusz instalacji systemu: .IP (1) 5 Program rozruchowy jest uruchamiany z dyskietki lub innego nośnika z minimalnym jądrem (np. z obsługą \fI/dev/ram\fP, \fI/dev/initrd\fP oraz systemu plików ext2) i ładuje \fI/dev/initrd\fP ze spakowaną gzip wersją pierwotnego systemu plików. .IP (2) Plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP określa, co jest wymagane do (1) zamontowania zwykłego głównego systemu plików (tj. typ urządzenia, sterowniki urządzenia, system plików) oraz (2) nośnika instalacyjny (np. płyta, sieć, taśma, \&...). Może tego dokonać pytając użytkownika, sprawdzając samemu lub łącząc te dwa podejścia. .IP (3) Plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP ładuje wymagane moduły dla początkowego głównego systemu plików. .IP (4) Plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP tworzy i wypełnia główny system plików (na tym etapie zwykły główny system plików nie musi być jeszcze kompletny). .IP (5) Plik wykonywalny \fI/linuxrc\fP ustawia \fI/proc/sys/kernel/real\-root\-dev\fP, odmontowuje \fI/proc\fP, zwykły główny system plików i inne zamontowane przez niego systemy plików, a następnie kończy działanie. .IP (6) Następnie jądro montuje zwykły główny system plików. .IP (7) System plików jest teraz dostępny i kompletny, zatem można zainstalować program rozruchowy. .IP (8) Program rozruchowy jest konfigurowany do załadowania do \fI/dev/initrd\fP systemu plików, który ma zbiór modułów, których użyto do uruchomienia systemu (np. urządzenie \fI/dev/ram0\fP może być zmodyfikowane, następnie odmontowane, a na końcu obraz jest zapisywany z \fI/dev/ram0\fP do pliku). .IP (9) System jest teraz gotowy do rozruchu i mogą nastąpić dodatkowe zadania instalacyjne. .PP Kluczową rolą \fI/dev/initrd\fP w powyższym opisie jest korzystanie z danych konfiguracyjnych ze zwykłego działania systemu, bez konieczności: początkowego wyboru jądra, korzystania z przeładowanego jądra uniwersalnego lub rekompilacji jądra. .PP Drugi scenariusz występuje w przypadku instalacji, gdy Linux działa na systemach z różnymi konfiguracjami sprzętowymi, w jednolicie administrowanej sieci. W takich przypadkach, może być pożądane, aby korzystać z niewielkiego zbioru jąder (a najlepiej jednego) i minimalizować wielkość informacji konfiguracyjnych danego systemu. Wówczas odmienny może być tylko plik \fI/linuxrc\fP albo plik przez \fI/linuxrc\fP wykonywany. .PP Trzeci scenariusz to poręczniejsze dyski odzyskiwania. Ponieważ informacje takie jak położenie partycji głównego systemu plików nie są wymagane w czasie rozruchu, system załadowany z \fI/dev/initrd\fP może wyświetlić pytanie i/lub skorzystać z autowykrywania, ewentualnie sprawdzając je następnie. .PP .\" .\" .\" W końcu, co nie mniej istotne, dystrybucje Linuksa na płytach mogą korzystać z \fBinitrd\fP w celu łatwej instalacji z tego nośnika. Dystrybucja może użyć \fBLOADLIN\fP, aby bezpośrednio załadować \fI/dev/initrd\fP z płyty, bez konieczności korzystania z dyskietek. Dystrybucja może też korzystać z dyskietki rozruchowej \fBLILO\fP, a następnie załadować (poprzez bootstrap) większy dysk RAM za pomocą \fI/dev/initrd\fP z płyty. .SH PLIKI \fI/dev/initrd\fP .br \fI/dev/ram0\fP .br \fI/linuxrc\fP .br .\" .\" .\" \fI/initrd\fP .SH UWAGI .IP \[bu] 3 W bieżącym jądrze, wszelkie systemy plików, które pozostaną zamontowane przy przeniesieniu \fI/dev/ram0\fP z \fI/\fP do \fI/initrd\fP będą wciąż dostępne. Wpisy \fI/proc/mounts\fP nie są jednak aktualizowane. .IP \[bu] W bieżącym jądrze, jeśli katalog \fI/initrd\fP nie istnieje, to \fI/dev/ram0\fP \fBnie\fP zostanie w pełni odmontowane, jeśli \fI/dev/ram0\fP jest używany przez jakikolwiek proces lub zamontowano w nim system plików. Jeśli \fI/dev/ram0\fP \fBnie\fP jest w pełni odmontowane, to \fI/dev/ram0\fP pozostanie w pamięci. .IP \[bu] .\" .\" .\" .\" .SH AUTHORS .\" The kernel code for device .\" .BR initrd .\" was written by Werner Almesberger and .\" Hans Lermen . .\" The code for .\" .BR initrd .\" was added to the baseline Linux kernel in development version 1.3.73. Użytkownicy \fI/dev/initrd\fP nie powinni polegać na zachowaniu opisanym w powyższych uwagach. Może się ono zmienić w kolejnych wersjach jądra Linux. .SH "ZOBACZ TAKŻE" \fBchown\fP(1), \fBmknod\fP(1), \fBram\fP(4), \fBfreeramdisk\fP(8), \fBrdev\fP(8) .PP .\" commit 9d85025b0418163fae079c9ba8f8445212de8568 \fIDocumentation/admin\-guide/initrd.rst\fP (lub \fIDocumentation/initrd.txt\fP przed Linuksem 4.10) w drzewie źródeł jądra Linux, dokumentacja LILO, dokumentacja LOADLIN, dokumentacja SYSLINUX .PP .SH TŁUMACZENIE Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika: Michał Kułach . .PP Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z .UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html GNU General Public License w wersji 3 .UE lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. .PP Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej .MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net .ME .