.\" -*- coding: UTF-8 -*-
'\" t
.\" Copyright 1993 Giorgio Ciucci (giorgio@crcc.it)
.\" and Copyright 2004, 2005 Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"
.\" SPDX-License-Identifier: Linux-man-pages-copyleft
.\"
.\" Modified Tue Oct 22 17:53:56 1996 by Eric S. Raymond <esr@thyrsus.com>
.\" Modified Fri Jun 19 10:59:15 1998 by Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>
.\" Modified Sun Feb 18 01:59:29 2001 by Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>
.\" Modified 20 Dec 2001, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\" Modified 21 Dec 2001, aeb
.\" Modified 27 May 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"     Added notes on CAP_IPC_OWNER requirement
.\" Modified 17 Jun 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"     Added notes on CAP_SYS_ADMIN requirement for IPC_SET and IPC_RMID
.\" Modified, 11 Nov 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"	Language and formatting clean-ups
.\"	Rewrote semun text
.\"	Added semid_ds and ipc_perm structure definitions
.\" 2005-08-02, mtk: Added IPC_INFO, SEM_INFO, SEM_STAT descriptions.
.\" 2018-03-20, dbueso: Added SEM_STAT_ANY description.
.\"
.\"*******************************************************************
.\"
.\" This file was generated with po4a. Translate the source file.
.\"
.\"*******************************************************************
.TH semctl 2 "15 grudnia 2022 r." "Linux man\-pages 6.03" 
.SH NAZWA
semctl \- sterowanie semaforami Systemu V
.SH BIBLIOTEKA
Standardowa biblioteka C (\fIlibc\fP, \fI\-lc\fP)
.SH SKŁADNIA
.nf
\fB#include <sys/sem.h>\fP
.PP
\fBint semctl(int \fP\fIsemid\fP\fB, int \fP\fIsemnum\fP\fB, int \fP\fIcmd\fP\fB, ...);\fP
.fi
.SH OPIS
\fBsemctl\fP() wykonuje operację sterującą określoną przez \fIcmd\fP na zestawie
semaforów Systemu\ V określonym przez \fIsemid\fP lub na semaforze o numerze
\fIsemnum\fP z tego zestawu. (Numeracja semaforów w zestawie semaforów zaczyna
się od 0).
.PP
W zależności od \fIcmd\fP funkcja przyjmuje trzy lub cztery argumenty. Jeśli są
cztery, to czwarty jest typu \fIunion semun\fP. \fIProgram wywołujący\fP musi
zdefiniować tę unię jako:
.PP
.in +4n
.EX
union semun {
    int              val;    /* Wartość dla SETVAL */
    struct semid_ds *buf;    /* Bufor dla IPC_STAT, IPC_SET */
    unsigned short  *array;  /* Tablica dla GETALL, SETALL */
    struct seminfo  *__buf;  /* Bufor dla IPC_INFO
                                (specyficzne dla Linuksa) */
};
.EE
.in
.PP
Struktura danych \fIsemid_ds\fP jest zdefiniowana w \fI<sys/sem.h>\fP
następująco:
.PP
.in +4n
.EX
struct semid_ds {
    struct ipc_perm sem_perm;  /* Ownership and permissions */
    time_t          sem_otime; /* Last semop time */
    time_t          sem_ctime; /* Creation time/time of last
                                  modification via semctl() */
    unsigned long   sem_nsems; /* No. of semaphores in set */
};
.EE
.in
.PP
Pola struktury \fIsemid_ds\fP są następujące:
.TP  11
\fIsem_perm\fP
This is an \fIipc_perm\fP structure (see below) that specifies the access
permissions on the semaphore set.
.TP 
\fIsem_otime\fP
Czas ostatniego wywołania funkcji systemowej \fBsemop\fP(2).
.TP 
\fIsem_ctime\fP
Time of creation of semaphore set or time of last \fBsemctl\fP()  \fBIPCSET\fP,
\fBSETVAL\fP, or \fBSETALL\fP operation.
.TP 
\fIsem_nsems\fP
Liczba semaforów w zestawie. Każdy semafor zestawu jest identyfikowany przez
nieujemną liczbę całkowitą z zakresu od \fB0\fP do \fIsem_nsems\-1\fP.
.PP
Struktura \fIipc_perm\fP jest zdefiniowana następująco (wyróżnione pola można
ustawić za pomocą \fBIPC_SET\fP):
.PP
.in +4n
.EX
struct ipc_perm {
    key_t          __key; /* Klucz podany w semget(2) */
    uid_t          \fBuid\fP;   /* Efektywny UID właściciela */
    gid_t          \fBgid\fP;   /* Efektywny GID właściciela */
    uid_t          cuid;  /* Efektywny UID twórcy */
    gid_t          cgid;  /* Efektywny GID twórcy */
    unsigned short \fBmode\fP;  /* Uprawnienia */
    unsigned short __seq; /* Numer sekwencji */
};
.EE
.in
.PP
The least significant 9 bits of the \fImode\fP field of the \fIipc_perm\fP
structure define the access permissions for the shared memory segment.  The
permission bits are as follows:
.TS
l l.
0400	Read by user
0200	Write by user
0040	Read by group
0020	Write by group
0004	Read by others
0002	Write by others
.TE
.PP
In effect, "write" means "alter" for a semaphore set.  Bits 0100, 0010, and
0001 (the execute bits) are unused by the system.
.PP
Poprawne wartości parametru \fIcmd\fP to:
.TP 
\fBIPC_STAT\fP
Kopiuje informacje ze struktury kontrolnej jądra skojarzonej z \fIsemid\fP do
struktury \fIsemid_ds\fP wskazywanej przez \fIarg.__buf\fP. Argument \fIsemnum\fP
jest ignorowany. Wywołujący musi mieć uprawnienie odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBIPC_SET\fP
Write the values of some members of the \fIsemid_ds\fP structure pointed to by
\fIarg.buf\fP to the kernel data structure associated with this semaphore set,
updating also its \fIsem_ctime\fP member.
.IP
The following members of the structure are updated: \fIsem_perm.uid\fP,
\fIsem_perm.gid\fP, and (the least significant 9 bits of)  \fIsem_perm.mode\fP.
.IP
The effective UID of the calling process must match the owner
(\fIsem_perm.uid\fP)  or creator (\fIsem_perm.cuid\fP)  of the semaphore set, or
the caller must be privileged.  The argument \fIsemnum\fP is ignored.
.TP 
\fBIPC_RMID\fP
Usuwa natychmiast zestaw semaforów. Wznawia wszystkie procesy zablokowane w
wywołaniu \fBsemop\fP(2) (wywołanie to zasygnalizuje błąd i ustawi zmienną
\fIerrno\fP na \fBEIDRM\fP). Efektywny identyfikator użytkownika procesu
wywołującego musi odpowiadać twórcy lub właścicielowi zestawu semaforów albo
proces wywołujący musi być uprzywilejowany. Argument \fIsemnum\fP jest
pomijany.
.TP 
\fBIPC_INFO\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca w strukturze, na którą wskazuje \fIarg.__buf\fP, informacje o
systemowych ograniczeniach i parametrach semaforów. Struktura jest typu
\fIseminfo\fP i jest zdefiniowana w \fI<sys/shm.h>\fP, pod warunkiem, że
zdefiniowano również makro \fB_GNU_SOURCE\fP:
.IP
.in +4n
.EX
struct  seminfo {
    int semmap;  /* Liczba wpisów w mapie semaforów
                    nieużywane przez jądro */
    int semmni;  /* Maksymalna liczba zestawów semaforów */
    int semmns;  /* Maksymalna liczba semaforów we wszystkich
                    zestawach semaforów */
    int semmnu;  /* Maksymalna liczba struktur wycofania (undo)
                    w systemie; nieużywane przez jądro*/
    int semmsl;  /* Maksymalna liczba semaforów
                    w zestawie */
    int semopm;  /* Maksymalna liczba operacji dla
                    semop(2) */
    int semume;  /* Maksymalna liczba wpisów wycofania (undo)
                    procesu; nieużywane przez jądro */
    int semusz;  /* Rozmiar struktury sem_undo */
    int semvmx;  /* Maksymalna wartość semafora */
    int semaem;  /* Maksymalna wartość możliwa do zapamiętania
                    dla regulacji semafora (SEM_UNDO) */
};
.EE
.in
.IP
Ustawienia \fIsemmsl\fP, \fIsemmns\fP, \fIsemopm\fP oraz \fIsemmni\fP można zmienić za
pomocą plików w \fI/proc/sys/kernel/sem\fP; szczegóły można znaleźć w
podręczniku \fBproc\fP(5).
.TP 
\fBSEM_INFO\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę \fIseminfo\fP zawierającą te same informacje co w przypadku
\fBIPC_INFO\fP, z tym  wyjątkiem, że w następujących polach zwracane są
informacje o zasobach systemowych wykorzystywanych przez semafory: pole
\fIsemusz\fP zwraca liczbę zestawów semaforów istniejących obecnie w systemie;
pole \fIsemaem\fP zwraca całkowitą liczbę semaforów we wszystkich zestawach
semaforów w systemie.
.TP 
\fBSEM_STAT\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę \fIsemid_ds\fP, taką jak dla \fBIPC_STAT\fP. Jednakże parametr
\fIsemid\fP nie jest identyfikatorem segmentu, ale indeksem wewnętrznej tablicy
jądra przechowującej informacje o wszystkich segmentach zestawach semaforów
w systemie.
.TP 
\fBSEM_STAT_ANY\fP (specyficzne dla Linuksa, od Linuksa 4.17)
Return a \fIsemid_ds\fP structure as for \fBSEM_STAT\fP.  However,
\fIsem_perm.mode\fP is not checked for read access for \fIsemid\fP meaning that
any user can employ this operation (just as any user may read
\fI/proc/sysvipc/sem\fP to obtain the same information).
.TP 
\fBGETALL\fP
Zwraca (bieżącą) wartość \fBsemval\fP dla wszystkich semaforów z zestawu,
umieszczając je w tablicy \fIarg.array\fP. Argument \fIsemnum\fP jest
pomijany. Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETNCNT\fP
Return the \fBsemncnt\fP value for the \fIsemnum\fP\-th semaphore of the set (i.e.,
the number of processes waiting for the semaphore's value to increase).  The
calling process must have read permission on the semaphore set.
.TP 
\fBGETPID\fP
Zwraca wartość \fBsempid\fP skojarzoną z semaforem o numerze \fIsemnum\fP w
zestawie. Jest to identyfikator procesu, który wykonał\ ostatnią\ operację na
tym semaforze (ale zob. UWAGI). Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu
zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETVAL\fP
Return \fBsemval\fP (i.e., the semaphore value) for the \fIsemnum\fP\-th semaphore
of the set.  The calling process must have read permission on the semaphore
set.
.TP 
\fBGETZCNT\fP
Return the \fBsemzcnt\fP value for the \fIsemnum\fP\-th semaphore of the set (i.e.,
the number of processes waiting for the semaphore value to become 0).  The
calling process must have read permission on the semaphore set.
.TP 
\fBSETALL\fP
Przypisuje wartości \fBsemval\fP wszystkim semaforom zestawu, korzystając z
tablicy \fIarg.array\fP, jednocześnie aktualizuje pole \fIsem_ctime\fP struktury
\fIsemid_ds\fP skojarzonej z zestawem. Wpisy wycofania (undo; patrz
\fBsemop\fP(2)) są czyszczone dla wszystkich zmienianych semaforów we
wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości semaforów pozwoliłyby na
odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach \fBsemop\fP(2), to te procesy
są wznawiane. Argument \fIsemnum\fP jest pomijany. Proces wywołujący musi mieć
prawa do modyfikacji (zapisu) zestawu semaforów.
.TP 
\fBSETVAL\fP
Przypisuje wartość \fBsemval\fP do \fIarg.val\fP semafora o numerze \fIsemnum\fP w
zestawie, aktualizując jednocześnie pole \fIsem_ctime\fP struktury \fIsemid_ds\fP
skojarzonej z zestawem semaforów. Wpisy wycofania (undo) są czyszczone dla
zmienianych semaforów we wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości
semaforów pozwoliłyby na odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach
\fBsemop\fP(2), to te procesy są wznawiane. Proces wywołujący funkcję musi mieć
prawa do modyfikacji zestawu semaforów.
.SH "WARTOŚĆ ZWRACANA"
On success, \fBsemctl\fP()  returns a nonnegative value depending on \fIcmd\fP as
follows:
.TP 
\fBGETNCNT\fP
wartość \fBsemncnt\fP.
.TP 
\fBGETPID\fP
wartość \fBsempid\fP.
.TP 
\fBGETVAL\fP
wartość \fBsemval\fP.
.TP 
\fBGETZCNT\fP
wartość \fBsemzcnt\fP.
.TP 
\fBIPC_INFO\fP
the index of the highest used entry in the kernel's internal array recording
information about all semaphore sets.  (This information can be used with
repeated \fBSEM_STAT\fP or \fBSEM_STAT_ANY\fP operations to obtain information
about all semaphore sets on the system.)
.TP 
\fBSEM_INFO\fP
tak jak \fBIPC_INFO\fP.
.TP 
\fBSEM_STAT\fP
identyfikator zestawu semaforów, którego indeks został podany w \fIsemid\fP.
.TP 
\fBSEM_STAT_ANY\fP
tak jak \fBSEM_STAT\fP.
.PP
Dla wszystkich pozostałych wartości \fIcmd\fP w razie pomyślnego zakończenia
zwracane jest 0.
.PP
W razie błędu \fBsemctl\fP() zwraca \-1, a zmiennej \fIerrno\fP zostanie nadana
wartość określająca rodzaj błędu.
.SH BŁĘDY
.TP 
\fBEACCES\fP
The argument \fIcmd\fP has one of the values \fBGETALL\fP, \fBGETPID\fP, \fBGETVAL\fP,
\fBGETNCNT\fP, \fBGETZCNT\fP, \fBIPC_STAT\fP, \fBSEM_STAT\fP, \fBSEM_STAT_ANY\fP,
\fBSETALL\fP, or \fBSETVAL\fP and the calling process does not have the required
permissions on the semaphore set and does not have the \fBCAP_IPC_OWNER\fP
capability in the user namespace that governs its IPC namespace.
.TP 
\fBEFAULT\fP
Adres wskazywany przez \fIarg.buf\fP lub \fIarg.array\fP jest niedostępny.
.TP 
\fBEIDRM\fP
Zestaw semaforów został usunięty.
.TP 
\fBEINVAL\fP
Niepoprawna wartość parametru \fIcmd\fP lub \fIsemid\fP. Albo: w przypadku
operacji \fBSEM_STAT\fP wartość indeksu podana w parametrze \fIsemid\fP odwoływała
się do obecnie nieużywanego elementu tablicy.
.TP 
\fBEPERM\fP
Parametr \fIcmd\fP jest równy \fBIPC_SET\fP lub \fBIPC_RMID\fP, ale identyfikator
efektywnego użytkownika procesu wywołującego nie jest twórcą (określonym w
\fIsem_perm.cuid\fP) ani właścicielem (określonym w \fIsem_perm.uid\fP) zestawu
semaforów, a proces nie ma ustawionego atrybutu \fBCAP_SYS_ADMIN\fP.
.TP 
\fBERANGE\fP
Argument \fIcmd\fP ma wartość \fBSETALL\fP lub \fBSETVAL\fP, ale przekazywana wartość
semafora \fBsemval\fP (dla któregoś z semaforów zestawu) jest mniejsza od 0 lub
większa od wartości ograniczenia systemowego \fBSEMVMX\fP.
.SH STANDARDY
.\" SVr4 documents more error conditions EINVAL and EOVERFLOW.
POSIX.1\-2001, POSIX.1\-2008, SVr4.
.PP
.\" POSIX.1-2001, POSIX.1-2008
POSIX.1 określa pole \fIsem_nsems\fP struktury \fIsemid_ds\fP jako będące typu
\fIunsigned\ short\fP i tak też jest ono zdefiniowane w większości
systemów. Tak było również w Linuksie 2.2 i wcześniejszych, lecz od Linuksa
2.4 pole to jest typu \fIunsigned\ long\fP.
.SH UWAGI
Operacje \fBIPC_INFO\fP, \fBSEM_STAT\fP oraz \fBSEM_INFO\fP są używane przez program
\fBipcs\fP(1) w celu dostarczenia informacji o zajmowanych zasobach. W
przyszłości operacje te mogą zostać zmodyfikowane lub przeniesione do
interfejsu systemu plików \fI/proc\fP.
.PP
Niektóre pola struktury \fIstruct semid_ds\fP były w Linuksie 2.2 typu
\fIshort\fP, ale stały się typu \fIlong\fP w Linuksie 2.4. Aby to wykorzystać,
powinna wystarczyć rekompilacja pod glibc\-2.1.91 lub nowszą. (Jądro
rozróżnia stare wywołania od nowych za pomocą znacznika \fBIPC_64\fP w \fIcmd\fP).
.PP
.\" POSIX.1-2001, POSIX.1-2008
We wcześniejszych wersjach biblioteki glibc unia \fIsemun\fP była zdefiniowana
w \fI<sys/sem.h>\fP, jednakże POSIX.1 wymaga, żeby to program
wywołujący definiował tę unię. Wersje glibc, które \fInie\fP definiują tej
unii, definiują makro \fB_SEM_SEMUN_UNDEFINED\fP w \fI<sys/sem.h>\fP.
.PP
Na wywołanie \fBsemctl\fP() wpływa następujące ograniczenie systemowe dotyczące
zbioru semaforów:
.TP 
\fBSEMVMX\fP
Maksymalna wartość \fBsemval\fP: zależna od implementacji (32767).
.PP
.\"
W celu uzyskania lepszej przenośności, najlepiej zawsze wywoływać
\fBsemctl\fP() z czterema argumentami.
.SS "Wartość sempid"
POSIX.1 definiuje \fIsempid\fP jako "identyfikator procesu ostatniej operacji"
na semaforze i wprost zauważa, że wartość tak jest ustawiana przez pomyślne
wywołanie \fBsemop\fP(2), z implikacją, że żaden inny interfejs nie wpływa na
wartość \fIsempid\fP.
.PP
.\" At least OpenSolaris (and, one supposes, older Solaris) and Darwin
Choć niektóre implementacje są\ zgodne z zachowaniem opisanym w POSIX.1, to
inne nie są (błąd prawdopodobnie leży tu w specyfikacji POSIX.1, jako że nie
zauważyła ona tylu przykładów istniejących implementacji). Różne inne
implementacje aktualizują \fIsempid\fP również przy innych operacjach
aktualizujących wartość semafora: operacjach \fBSETVAL\fP i \fBSETALL\fP, jak
również\ dostosowaniach semafora wykonywanych przy zakończeniu procesu jako
konsekwencji użycia flagi \fBSEM_UNDO\fP (zob. \fBsemop\fP(2)).
.PP
.\" commit a5f4db877177d2a3d7ae62a7bac3a5a27e083d7f
Linux also updates \fIsempid\fP for \fBSETVAL\fP operations and semaphore
adjustments.  However, somewhat inconsistently, up to and including Linux
4.5, the kernel did not update \fIsempid\fP for \fBSETALL\fP operations.  This was
rectified in Linux 4.6.
.SH PRZYKŁADY
Zobacz \fBshmop\fP(2).
.SH "ZOBACZ TAKŻE"
\fBipc\fP(2), \fBsemget\fP(2), \fBsemop\fP(2), \fBcapabilities\fP(7),
\fBsem_overview\fP(7), \fBsysvipc\fP(7)
.PP
.SH TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są:
Rafał Lewczuk <R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>,
Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl>,
Robert Luberda <robert@debian.org>
i
Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>
.
.PP
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach
licencji można uzyskać zapoznając się z
.UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html
GNU General Public License w wersji 3
.UE
lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.
.PP
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy
dyskusyjnej
.MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net
.ME .
