.\" -*- coding: UTF-8 -*- '\" t .\" Title: Crontab .\" Author: Paul Vixie .\" Generator: DocBook XSL Stylesheets vsnapshot .\" Date: 06/13/2025 .\" Manual: crontab User Manual .\" Source: crontab .\" Language: English .\" .\"******************************************************************* .\" .\" This file was generated with po4a. Translate the source file. .\" .\"******************************************************************* .TH CRONTAB 5 "13.06.2025 r." crontab "Podręcznik użytkownika crontab" .ie \n(.g .ds Aq \(aq .el .ds Aq ' .\" ----------------------------------------------------------------- .\" * Define some portability stuff .\" ----------------------------------------------------------------- .\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ .\" http://bugs.debian.org/507673 .\" http://lists.gnu.org/archive/html/groff/2009-02/msg00013.html .\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ .\" ----------------------------------------------------------------- .\" * set default formatting .\" ----------------------------------------------------------------- .\" disable hyphenation .nh .\" disable justification (adjust text to left margin only) .ad l .\" ----------------------------------------------------------------- .\" * MAIN CONTENT STARTS HERE * .\" ----------------------------------------------------------------- .SH NAZWA crontab \- tabele do crona .SH OPIS .PP Plik \fIcrontab\fP zawiera wskazówki dla demona \fBcron\fP(8), sformatowane w ogólnej postaci: \[Bq]uruchom tę komendę o tej porze i tego dnia\[rq]\&. Każdy użytkownik ma swoją własną tabelę crontab, a komendy z każdej podanej tabeli są wykonywane z uprawnieniami jej właściciela\&. News i uucp zazwyczaj mają swoje własne tabele, eliminując w ten sposób potrzebę jawnego wywoływania \fBsu\fP(1) jako części komendy crona\&. .PP Proszę zauważyć, że komentarze umieszczone w tym samym wierszu, co polecenie crona, nie są interpretowane jako komentarze dla crona, lecz są uważane za część polecenia i są przekazywane do powłoki\&. To stwierdzenie jest prawdziwe również w przypadku komentarzy w tym samym wierszu, co ustawienia zmiennej środowiskowej\&. .PP Aktywny wiersz tabeli może być albo ustawieniem środowiska, albo komendą crona. Ustawianie zmiennej ma postać .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf nazwa = wartość .fi .if n \{\ .RE .\} .sp gdzie spacje wokół znaku równości (=) są opcjonalne, a wszelkie kolejne, niepoczątkowe spacje w \fIwartości\fP zostaną częścią wartości przypisanej zmiennej \fInazwa\fP\&. Łańcuch \fIwartość\fP może być umieszczony w cudzysłowach (pojedynczych lub podwójnych, lecz jednakowych w parze)\&. Zachowa to początkowe i końcowe spacje\&. Aby zdefiniować pustą zmienną, można zastosować cudzysłowy\&. .PP Łańcuch \fIwartość\fP nie jest przetwarzany pod kątem podstawień zmiennych środowiskowych, zastąpień zmiennych, czy interpretacji tyldy (~), zatem wiersze takie jak .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf PATH=$HOME/bin:$PATH PATH=~/bin:/usr/bin .fi .if n \{\ .RE .\} .sp nie zadziałają zgodnie z oczekiwaniami. Nie zadziała także\&. .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf A=1 B=2 C=$A $B .fi .if n \{\ .RE .\} .sp Ostatnia wartość nie zostanie zastąpiona zdefiniowanymi zmiennymi. W większość powłok można spróbować jednak np\&.: .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf P=PATH=/a/b/c:$PATH 33 22 1 2 3 eval $P && jakieś polecenia .fi .if n \{\ .RE .\} .sp Wiele zmiennych środowiskowych jest ustawianych automatycznie przez demona \fBcron\fP(8)\&. \fISHELL\fP jest ustawiana na \fI/usr/bin/sh\fP, \fILOGNAME\fP i \fIHOME\fP są ustawiane na podstawie wierszy \fI/etc/passwd\fP właściciela tabeli crontab. Zmienne \fIHOME\fP i \fISHELL\fP mogą być przesłonięte przez ustawienia w tabeli crontab; nie można tak zrobić z \fILOGNAME\fP\&. .PP Inna uwaga: zmienna \fILOGNAME\fP nazywa się czasem \fIUSER\fP na systemach BSD\&.\&.\&. na tych systemach ustawiana będzie również zmienna \fIUSER\fP\&. .PP Oprócz zmiennych \fILOGNAME\fP, \fIHOME\fP i \fISHELL\fP, \fBcron\fP(8) sprawdzi również zmienną \fIMAILTO\fP, jeśli będzie miał powód do wysłania wiadomości elektronicznej w wyniku poleceń działających w \[Bq]tym\[rq] pliku crontab\&. Jeśli \fIMAILTO\fP jest zdefiniowana (i nie jest pusta), wiadomość jest wysyłana do użytkownika o tej nazwie\&. Jeśli MAILTO jest zdefiniowana, lecz jest pusta (MAILTO=""), poczta nie jest wysyłana\&. W innych przypadkach wiadomość jest wysyłana do właściciela pliku crontab\&. Opcja ta może się przydać, jeśli jako nadawczy program pocztowy użytkownik zdecyduje się korzystać z \fB/usr/bin/mail\fP, zamiast \fB/usr/lib/sendmail\fP \[em] \fB/usr/bin/mail\fP nie korzysta z aliasów, a UUCP zwykle nie odczytuje swojej poczty\&. .PP Format komendy crona jest podobny do standardu V7, z wieloma rozszerzeniami\&. Każdy wiersz ma pięć pól czasu i daty, za którymi znajduje się polecenie, kończące się znakiem nowego wiersza (\[Bq]\en\[rq])\&. Systemowy plik crontab (\fI/etc/crontab\fP) używa tego samego formatu, z tym wyjątkiem, że po czasie i dacie, a przed poleceniem, znajduje się nazwa użytkownika\&. Pola mogą być oddzielone spacjami lub tabulatorami\&. Maksymalną dozwoloną długością pola polecenia jest 998 znaków\&. .PP Polecenia są wywoływane przez demona \fBcron\fP(8), gdy minuta, godzina i miesiąc z wpisu odpowiadają czasowi bieżącemu oraz gdy przynajmniej jedno z dwóch pól dnia (dzień miesiąca lub dzień tygodnia) odpowiada czasowi bieżącemu (patrz \[Bq]Uwaga\[rq] poniżej)\&. Program \fBcron\fP(8) sprawdza wpisy cron co minutę\&. Pola czasu i daty to: .TS allbox tab(:); lB lB. T{ pole T}:T{ dozwolone wartości T} .T& l l l l l l l l l l. T{ minuta T}:T{ 0\-59 T} T{ godzina T}:T{ 0\-23 T} T{ dzień miesiąca T}:T{ 0\-31 T} T{ miesiąc T}:T{ 0\-12 (albo nazwy, zob. niżej) T} T{ dzień tygodnia T}:T{ 0\-7 (0 lub 7 jest niedzielą; albo nazwy) T} .TE .sp 1 .PP Pole może mieć gwiazdkę (\fB*\fP), która oznacza \[Bq]pierwszy\-ostatni\[rq]. .PP Dozwolone są zakresy liczb\&. Zakresy są dwiema liczbami, oddzielonymi myślnikiem\&. Zakres ten jest domknięty\&. Na przykład, 8\fB\-\fP11 dla \[Bq]godzin\[rq] oznacza wywoływanie w godzinach 8, 9, 10, 11\&. .PP Dozwolone są też listy\&. Lista jest zbiorem liczb (lub zakresów), oddzielonych przecinkami\&. Przykłady: \[Bq]1,2,5,9\[rq], \[Bq]0\-4,8\-12\[rq]\&. .PP W połączeniu z zakresami można używać wartości krokowych\&. Napisanie za zakresem elementu \[Bq]\fB/\fP\[rq] oznacza odstępy między wartościami liczby w zakresie\&. Na przykład \[Bq]0\-23/2\[rq] oznacza liczby parzyste w tym zakresie (alternatywą w standardzie V7 jest \[Bq]0,2,4,6,8,10,12,14,16,18,20,22\[rq]\&. Wartości krokowe dozwolone są też za gwiazdkami, więc jeśli aby zdefiniować \[Bq]co drugą godzinę\[rq], można użyć po prostu \[Bq]*\fB/\fP2\[rq]\&. .PP Dla pól \[Bq]miesięcy\[rq] i \[Bq]dni tygodnia\[rq] można używać również \fBnazw\fP\&. Można użyć pierwszych trzech liter konkretnego dnia lub miesiąca (po angielsku, wielkość liter nie ma znaczenia)\&. Zakresy lub listy nazw są niedozwolone\&. .PP \[Bq]Szóste\[rq] pole (reszta wiesza) określa \fBpolecenie\fP, jaką należy wykonać\&. Cała część polecenia wiersza, aż do nowego wiersza lub znaku %, zostanie wykonana przez \fB/usr/bin/sh\fP, lub przez inną powłokę, jaką podano w zmiennej \fISHELL\fP pliku crona\&. Procenty w komendzie (%), o ile nie są chronione odwrotnymi ukośnikami (\e), zostaną zamienione w znaki nowego wiersza, a wszelkie dane za pierwszym % zostaną przesłane na standardowe wejście polecenia\&. .PP Uwaga: Dzień wykonania polecenia można podać za pomocą dwóch pól \[em] dnia miesiąca i dnia tygodnia\&. Jeśli oba pola są ograniczone (tj. nie wynoszą *), polecenie zostanie wykonane, gdy jedno z nich będzie odpowiadało bieżącej dacie\&. Na przykład \[Bq]30 4 1,15 * 5\[rq] spowoduje wywołanie komendy o 04:30 pierwszego i 15\-tego każdego miesiąca plus w każdy piątek\&. Można jednak osiągnąć zamierzony efekt za pomocą dodania testu do polecenia (zob. ostatni przykład w PRZYKŁADOWEJ TABELI CRON poniżej)\&. .PP Zamiast pięciu pierwszych pól, może się pojawić jeden z ośmiu łańcuchów specjalnych: .TS allbox tab(:); lB lB. T{ łańcuch T}:T{ znaczenie T} .T& l l l l l l l l l l l l l l l l. T{ @reboot T}:T{ Uruchamiany raz, przy rozruchu\&. T} T{ @yearly T}:T{ Uruch. raz w roku, "0 0 1 1 *"\&. T} T{ @annually T}:T{ (odpowiednik @yearly) T} T{ @monthly T}:T{ Uruch. raz w miesiącu "0 0 1 * *"\&. T} T{ @weekly T}:T{ Uruch. raz w tygodniu "0 0 * * 0"\&. T} T{ @daily T}:T{ Uruch. raz dziennie "0 0 * * *"\&. T} T{ @midnight T}:T{ (odpowiednik @daily) T} T{ @hourly T}:T{ Uruch. co godzinę "0 * * * *"\&. T} .TE .sp 1 .PP Proszę zauważyć, że rozruch w znaczeniu łańcucha @reboot jest momentem, w którym uruchamia się demon \fBcron\fP(8)\&. W szczególności może to nastąpić przed uruchomieniem niektórych innych demonów i usług systemowych\&. Zależy to od sekwencji rozruchowej komputera\&. .PP .PP .SH "PRZYKŁADOWA TABELA CRON" .PP .if n \{\ .RS 4 .\} .nf # używaj /bin/sh do wywoływania komend, niezależnie od wartości # w /etc/passwd. SHELL=/usr/bin/sh # przesyłaj wyjście do użytkownika "paul", bez względu na # właściciela tabeli MAILTO=paul # # uruchamiaj się 5 minut po północy, codziennie 5 0 * * * $HOME/bin/daily.job >> $HOME/tmp/out 2>&1 # uruchamiaj się o 14:15 pierwszego w każdym miesiącu \-\- wyjście jest # przesyłane do użytkownika paul 15 14 1 * * $HOME/bin/monthly # uruchamiaj się o 22 w weekendy, denerwuj Joe. 0 22 * * 1\-5 mail \-s "Jest 22" joe%Joe,%%Gdzie są twoje dzieci?% 23 0\-23/2 * * * echo "uruchamiaj 23 min po: północy, 2, 4 ..., codziennie" 5 4 * * sun echo "uruchamiaj o 4:05 w każdą niedzielę" 0 */4 1 * mon echo "uruchamiaj co 4. godzinę pierwszego i w każdy pon." 0 0 */2 * sun echo "uruchamiaj o północy każdej niedzieli przypadającej na nieparzystą datę" # Uruchamiaj w każdą drugą sobotę miesiąca 0 4 8\-14 * * test $(date +\e%u) \-eq 6 && echo "druga sobota" # To samo, wydajnie: 0 4 * * * Sat d=$(date +e) && test $d \-ge 8 \-a $d \-le 14 && echo "druga sobota" #Uruchamiaj wczesnym rankiem po pierwszym czwartku #każdego miesiąca 57 2 * * 5 case $(date +d) in 0[2\-8]) echo "Po pierwszym czwartku"; esac .fi .if n \{\ .RE .\} .PP Wszystkie powyższe przykłady uruchamiają programy nieinteraktywne\&. Aby uruchomić program, który wchodzi w interakcję z ekranem użytkownika, konieczne jest upewnienie się, że ustawiono prawidłową zmienną środowiskową \fIDISPLAY\fP\&. .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf # Wykonuj program i uruchamiaj powiadomienie codzinnie o 10:00 0 10 * * * $HOME/bin/program | DISPLAY=:0 notify\-send "Program uruchomiony" "$(cat)" .fi .if n \{\ .RE .\} .sp .SH "PRZYKŁADOWA SYSTEMOWA TABELA CRON" .PP Poniżej pokazano zawartość zwykłego, systemowego pliku crontab (z tym, że tu przetłumaczono komentarze \[em] przyp. tłum.)\&. W przeciwieństwie do tabel cron użytkowników, plik ten ma pole na nazwę użytkownika, takie jak używane przez \fI/etc/crontab\fP\&. .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf # /etc/crontab: systemowy crontab # W odróżnieniu od innych crontab\-ów, nie trzeba uruchamiać # polecenia "crontab" aby zainstalować nową wersję tego pliku # oraz plików w /etc/cron\&.d\&. Pliki te mają również pola na # nazwę użytkownika, w przeciwieństwie do innych crontab\-ów\&. SHELL=/bin/sh PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin # Przykładowa definicja zadania: # \&.\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\- minuta (0 \- 59) # | \&.\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\-\- godzina (0 \- 23) # | | \&.\-\-\-\-\-\-\-\-\-\- dzień miesiąca (1 \- 31) # | | | \&.\-\-\-\-\-\-\- miesiąc (1 \- 12) LUB jan,feb,mar,apr # | | | | may,jun,jul,aug,sep,oct,nov,dec # | | | | \&.\-\-\-\- dzień tygodnia (0 \- 6) (niedziela=0 # | | | | | lub 7) LUB (od niedzieli): sun,mon, # | | | | | tue,wed,thu,fri,sat # m g d\-m ms d\-t użytk. polecenie\-do\-wykonania 17 * * * * root cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.hourly 25 6 * * * root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.daily ) 47 6 * * 7 root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.weekly ) 52 6 1 * * root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.monthly ) # .fi .if n \{\ .RE .\} .PP Proszę zauważyć, że domyślnie wszystkie zadania systemowe uruchomią się pomiędzy godziną 06:00 a 07:00\&. W systemach, które nie były uruchomione w tym czasie, uruchomią się jedynie zadania godzinowe, chyba że zmieniono powyższe wartości domyślne\&. .SH "KOLEJNY PRZYKŁAD" .PP W poniższym przykładzie widać, że liczby można poprzedzić zerami, aby wyrównać kolumny\&. .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf 17 * * * * root cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.hourly 25 16 * * * root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.daily ) 47 06 * * 7 root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.weekly ) 52 06 1 * * root test \-x /usr/sbin/anacron || ( cd / && run\-parts \-\-report /etc/cron\&.monthly ) .fi .if n \{\ .RE .\} .sp .SH "ZOBACZ TAKŻE" .PP \fBcron\fP(8), \fBcrontab\fP(1) .SH ROZSZERZENIA .PP Podczas podawania dnia tygodnia, zarówno 0 jak i 7 jest uważane za niedzielę\&. BSD i AT&T nie zgadzają się z tym\&. .PP Listy i zasięgi mogą koegzystować w tym samym polu\&. "1\-3,7\-9" będzie odrzucone przez crona AT&T i BSD \[em] chcą one widzieć TYLKO "1\-3" lub "7,8,9"\&. .PP Zakresy mogą zawierać "kroki", więc "1\-9/2" jest tym samym co "1,3,5,7,9"\&. .PP Nazwy miesiąca lub dnia tygodnia mogą być podawane za pomocą (angielskiej) nazwy\&. .PP W tabeli można ustawiać zmienne środowiskowe\&. W BSD i AT&T, środowisko przekazywane procesom potomnym jest po prostu tym z \fI/etc/rc\fP\&. .PP Wyjście poleceń jest przesyłane właścicielowi tabeli (BSD nie tego potrafi), może być przesyłane do osoby innej niż właściciel tabeli (tego nie potrafi SysV) lub funkcja ta może być wyłączona i nie będzie wysyłana żadna poczta (SysV tego też nie potrafi)\&. .PP Wszystkie polecenia \[Bq]@\[rq], które mogą zająć miejsce pięciu pierwszych pól, są rozszerzeniami\&. .SH OGRANICZENIA .PP Demon \fBcron\fP działa w zdefiniowanej strefie czasowej\&. Obecnie nie obsługuje przypisania stref czasowych użytkownikom\&. Wszystkie zadania: systemowe i użytkowników, zostaną uruchomione wedle skonfigurowanej strefy czasowej\&. Nawet, gdy użytkownik określi zmienną środowiskową \fITZ\fP w swoim pliku crontab, wpłynie ona jedynie na polecenia wykonywane z pliku crontab, a nie na termin wykonania samych zadań crontab\&. Aby podać daną strefę czasową zadaniu crontab, można sprawdzić datę w skrypcie potomnym np. .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf # m g d\-m ms d\-t polecenie\-użytkownika TZ=UTC 0 * * * * [ "$(date +\e%R)" = 00:00 ] && uruchom_jakiś_skrypt .fi .if n \{\ .RE .\} .PP POSIX określa, że jeśli dzień miesiąca lub dzień tygodnia \fIwynosi\fP *, znak ten zostanie dopasowany jako wartość bieżąca\&. Jednak niniejsza implementacja sprawdza jedynie, czy \fIpierwszy znak\fP wynosi *\&. Jest to powód, dla którego "0 0 */2 * sun" uruchomi się każdej nieparzystej niedzieli, podczas gdy standard POSIX uruchomiłby takie zadanie każdej niedzieli i w każdym dniu nieparzystym\&. .PP Składnia \fBcrontab\fP nie umożliwia zdefiniowania wszystkich możliwych okresów\&. Nie jest łatwo np. zdefiniować ostatni powszedni dzień miesiąca\&. Aby uruchomić zadanie w okresie, którego nie da się zdefiniować za pomocą składni \fBcrontab\fP, najlepiej aby dany program sam sprawdzał datę i czas i kontynuował wykonanie jedynie, gdy odpowiadają one zadanego okresowi\&. .PP Jeśli takiego sprawdzenia nie może dokonać sam program, wymagany będzie skrypt opakowujący\&. Przydatnymi narzędziami do analizy dat będą tu \fBncal\fP(1) lub \fBcalendar\fP(1)\&. Przykładowo, aby uruchomić program ostatniej soboty każdego miesiąca, można użyć poniższego kodu opakowującego: .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf 0 4 * * Sat [ "$(date +\e%e)" = "$(LANG=C ncal | sed \-n \*(Aqs/^Sa \&.* \e([0\-9]\e+\e) *$/\e1/p\*(Aq)" ] && echo "Ostatnia sobota" && program_do_wykonania .fi .if n \{\ .RE .\} .sp .SH "KORZYSTANIE Z EVAL DO OPAKOWANIA RÓŻNYCH USTAWIEŃ ŚRODOWISKA" .PP Autorem poniższej wskazówki jest 積丹尼 Dan Jacobson: .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf CONTENT_TYPE="text/plain; charset=UTF\-8" d=eval LANG=zh_TW\&.UTF\-8 w3m \-dump 26 22 16 1\-12 * $d https://www\&.ptt\&.cc/bbs/transgender/index\&.html .fi .if n \{\ .RE .\} .PP nie będzie działało, bez dokonania eval\&. Podanie w drugim wierszu samego .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf d=LANG=zh_TW\&.UTF\-8 w3m \-dump .fi .if n \{\ .RE .\} .PP da .sp .if n \{\ .RS 4 .\} .nf /bin/sh: LANG=zh_TW\&.UTF\-8: nie znaleziono polecenia .fi .if n \{\ .RE .\} .PP .SH DIAGNOSTYKA .PP Program cron wymaga, aby każdy wpis w pliku crontab kończył się znakiem nowego wiersza\&. Jeśli ostatni wpis w pliku crontab nie będzie go posiadał (tzn\&. zakończy się bezpośrednio EOF \[em] znakiem końca pliku), to cron stwierdzi, że crontab jest (przynajmniej częściowo) uszkodzony i odmówi jego instalacji\&. Ostrzeżenie zostanie wypisane do sysloga\&. .SH AUTORZY .PP \fBPaul Vixie\fP <\&paul@vix\&.com\&> .RS 4 Autor niniejszej strony podręcznika (1994)\&. .RE .PP \fBSteve Greenland\fP <\&stevegr@debian\&.org\&> .RS 4 Opiekun pakietu (1996\-2005)\&. .RE .PP \fBJavier Fern\('andez\-Sanguino Pe\(~na\fP <\&jfs@debian\&.org\&> .RS 4 Opiekun pakietu (2005\-2014)\&. .RE .PP \fBChristian Kastner\fP <\&ckk@debian\&.org\&> .RS 4 Opiekun pakietu (2010\-2016)\&. .RE .PP \fBGeorges Khaznadar\fP <\&georgesk@debian\&.org\&> .RS 4 Opiekun pakietu (2022\-2024)\&. .RE .SH PRAWA AUTORSKIE .br Copyright \(co 1994 Paul Vixie .br .PP Można dystrybuować dowolnie, z następującymi zastrzeżeniami: nie usuwaj moich danych ze źródeł ani dokumentacji (nie przypisuj sobie mojej pracy), oznaczaj swoje zmiany (abym nie był obwiniany za błędy, które mogłeś wprowadzić), nie zmieniaj [oryginalny tekst licencji jest dostępny w angielskiej wersji podręcznika \[em] przyp. tłum.], ani nie usuwaj niniejszego zastrzeżenia\&. Może być sprzedawany, jeśli źródła służące do jego zbudowania są przekazywane kupującemu\&. Niniejsze oprogramowanie jest pozbawione jakiejkolwiek gwarancji, jawnej lub dorozumianej; używasz na własne ryzyko, odpowiedzialność za (potencjalne) szkody spoczywa w całości na użytkowniku\&. .PP Od 1994 roku, Deweloperzy Debiana opiekujący się cronem dokonali wielu zmian w niniejszym podręczniku; wyżej wykazano skróconą listę, więcej informacji znajduje się w pliku \fI/usr/share/doc/cron/copyright\fP\&. .sp .PP .SH TŁUMACZENIE Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika: Przemek Borys , Wojtek Kotwica i Michał Kułach . .PP Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z .UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html GNU General Public License w wersji 3 .UE lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. .PP Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej .MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net .ME .