.\" -*- coding: UTF-8 -*-
'\" t
.\"*******************************************************************
.\"
.\" This file was generated with po4a. Translate the source file.
.\"
.\"*******************************************************************
.TH RUN0 1 "" "systemd 257.7" run0
.ie  \n(.g .ds Aq \(aq
.el       .ds Aq '
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * Define some portability stuff
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.\" http://bugs.debian.org/507673
.\" http://lists.gnu.org/archive/html/groff/2009-02/msg00013.html
.\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * set default formatting
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" disable hyphenation
.nh
.\" disable justification (adjust text to left margin only)
.ad l
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * MAIN CONTENT STARTS HERE *
.\" -----------------------------------------------------------------
.SH NAZWA
run0 \- podnosi uprawnienia
.SH SKŁADNIA
.HP \w'\fBrun0\fR\ 'u
\fBrun0\fP [OPCJE...] [POLECENIE...]
.SH OPIS
.PP
\fBrun0\fP może posłużyć do tymczasowego i interaktywnego nabycie wyższych lub
odmiennych uprawnień\&. Ma zbliżony skutek do \fBsudo\fP(8), lecz działa
odmienne w kilku istotnych obszarach:
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
Od wywołującego do wywołanych poleceń nie są dziedziczone poświadczone
kontekstu bezpieczeństwa lub wykonania, ponieważ polecenia są przywoływane z
nowej, izolowanej usługi, rozwidlonej przez menedżera usług\&.
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
Uwierzytelnianie zachodzi za pomocą \m[blue]\fBpolkit\fP\m[]\&\s-2\u[1]\d\s+2,
dzięki czemu wprowadzanie danych uwierzytelniających jest oddzielone od
terminala (jeśli to tylko możliwe)\&.
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
Ze względów bezpieczeństwa, dla wywołanego polecenia jest przydzielany
odrębny, izolowany pseudoterminal, co oddziela również jego czas
istnienia\&.
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
W implementacji nie jest wykorzystywana funkcja bitów dostępu do plików
SetUID/SetGID\&.
.RE
.PP
Wszystko to powinno dać bezpieczniejszą i solidniejszą alternatywę dla
mechanizmu \fBsudo\fP, w szczególności w środowiskach systemu operacyjnego, w
którym nie jest dostępna obsługa SetUID/SetGID (np. po ustawieniu zmiennej
\fINoNewPrivileges=\fP w \fBsystemd\-system.conf\fP(5))\&.
.PP
Sesje wywołane za pomocą \fBrun0\fP będą działały poprzez stos PAM
"systemd\-run0"\&.
.PP
Proszę zauważyć, że \fBrun0\fP zaimplementowano jako alternatywne,
wielowywołaniowe przywołanie \fBsystemd\-run\fP(1)\&. Oznacza to, że \fBrun0\fP
jest dowiązaniem symbolicznym do pliku wykonywalnego \fBsystemd\-run\fP i działa
jak \fBrun0\fP, gdy zostanie wywołane przez dowiązanie symboliczne; w innych
sytuacjach działa jak \fBsystemd\-run\fP\&.
.SH OPCJE
.PP
Obsługiwane są następujące opcje:
.PP
\fB\-\-unit=\fP
.RS 4
Używa danej nazwy jednostki, zamiast wygenerowanej automatycznie\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-property=\fP
.RS 4
Ustawia właściwość tworzonej jednostki usługi\&. Opcja ta przyjmuje
przypisania w tej samej postaci, co polecenie \fBset\-property\fP
\fBsystemctl\fP(1)\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-description=\fP
.RS 4
Zapewnia opis przywoływanej jednostki usługi\&. Jeśli się go nie poda, za
opis posłuży samo polecenie\&. Zob. \fIDescription=\fP w \fBsystemd.unit\fP(5)\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-slice=\fP
.RS 4
Tworzy nową część jednostki \&.service podanego wycinka (slice), zamiast
korzystać z user\&.slice\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-slice\-inherit\fP
.RS 4
Tworzy nową część jednostki \&.service wycinka (slice), w którym został
wywołany sam \fBrun0\fP. Opcję tę można połączyć z \fB\-\-slice=\fP, wówczas wycinek
podany poprzez \fB\-\-slice=\fP jest umieszczany wewnątrz wycinka w którym
wywołano polecenie \fBrun0\fP\&.
.sp
Przykład: \fBrun0\fP zostanie wywołany w wycinku foo\&.slice, a argumentem
opcji \fB\-\-slice=\fP będzie bar\&. Wówczas jednostka zostanie umieszczona pod
foo\-bar\&.slice\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-user=\fP, \fB\-u\fP, \fB\-\-group=\fP, \fB\-g\fP
.RS 4
Przełącza na podanego użytkownika/grupę, zamiast na roota\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-nice=\fP
.RS 4
Uruchamia wywoływaną sesję z podanym poziomem priorytetu nice\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-chdir=\fP, \fB\-D\fP
.RS 4
Uruchamia wywoływaną sesję z podanym katalogiem roboczym\&. Jeśli nie poda
się katalogu, domyślnie będzie to bieżący katalog roboczy \[em] przy
przełączaniu na użytkownika root albo katalog domowy użytkownika docelowego
\[em] w pozostałych przypadkach\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-setenv=\fP\fINAZWA\fP\fB[=\fP\fIWARTOŚĆ\fP\fB]\fP
.RS 4
Uruchamia wywoływaną sesję z ustawioną podaną zmienną
środowiskową\&. Parametr ten można podać wielokrotnie, aby ustawić wiele
zmiennych\&. Jeśli pominie się "=" i \fIWARTOŚĆ\fP, użyta będzie wartość
zmiennej o takiej samej nazwie ze środowiska wywołującego\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-background=\fP\fIKOLOR\fP
.RS 4
Zmienia kolor tła na podany kolor ANSI, na czas trwania sesji\&. Jeśli nie
poda się koloru, tło będzie zabarwione czerwonawo przy działaniu jako root i
żółtawo, przy działaniu pod innym identyfikatorem użytkownika, jako
przypomnienie działania ze zmienionymi uprawnieniami\&. Kolor należy podać
jako kolor tła ANSI X3\&.64 SGR, tj\&. łańcuch, taki jak: "40", "41", \&...,
"47", "48;2;\&...", "48;5;\&..."\&. Więcej na ten temat w artykule
\m[blue]\fBSekwencje specjalne ANSI (angielska Wikipedia)\fP\m[]\&\s-2\u[2]\d\s+2\&. Aby wyłączyć, należy podać łańcuch
pusty\&.
.sp
Przykład: "\-\-background=44" ustawi niebieskie tło\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-pty\fP, \fB\-\-pipe\fP
.RS 4
Żąda alokacji pseudo TTY dla sesji \fBrun0\fP (przy opcji \fB\-\-pty\fP), lub żąda
bezpośredniego przekazywania deskryptorów plików STDIO wywołującego (przy
opcji \fB\-\-pipe\fP)\&. Jeśli nie poda się żadnego z tych przełączników, albo
poda oba, tryb zostanie wybrany automatycznie: jeśli standardowe wejście,
standardowe wyjście i standardowe wyjście błędów są połączone z terminalem,
to alokowany jest pseudoterminal; w innym przypadku odpowiednie deskryptory
plików są przekazywane bezpośrednio\&.
.sp
Dodane w wersji 257\&.
.RE
.PP
\fB\-\-shell\-prompt\-prefix=\fP\fIŁAŃCUCH\fP
.RS 4
Ustawia łańcuch przedrostka zachęty powłoki\&. W ten sposób ostatecznie
wpływa się na zmienną środowiskową \fI$SHELL_PROMPT_PREFIX\fP wywoływanego
programu, która jest zwykle importowana do zachęty powłoki\&. Domyślnie \(en
jeśli obsługiwane są emoji \(en pokazywane jest emoji superbohatera
(🦸)\&. To domyślne ustawienie można zmienić (lub wyłączyć) przekazując
zmienną środowiskową \fI$SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX\fP do \fIrun0\fP,
zob. niżej\&. Ustawienie łańcucha pustego wyłączy stosowania przedrostka
zachęty powłoki\&.
.sp
Dodane w wersji 257\&.
.RE
.PP
\fB\-\-machine=\fP
.RS 4
Dokonuje operacji w lokalnym kontenerze\&. Określa nazwę kontenera, z którym
ma się połączyć\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fB\-\-no\-ask\-password\fP
.RS 4
Nie odpytuje użytkownika o uwierzytelnienie, do operacji wymagających
dodatkowych uprawnień\&.
.RE
.PP
\fB\-h\fP, \fB\-\-help\fP
.RS 4
Wyświetla krótki komunikat pomocy i wychodzi\&.
.RE
.PP
\fB\-\-version\fP
.RS 4
Wyświetla krótką informację o wersji i wychodzi\&.
.RE
.PP
Wszelkie argumenty wiersza polecenia występujące po pierwszym argumencie
niebędącym opcją, stają się częścią wiersza polecenia dla wywoływanego
procesu\&. Jeśli nie poda się wiersza polecenia, wywoływana jest powłoka
interaktywna\&. Powłokę, która ma być wywołana, ustawia się za pomocą
\fB\-\-setenv=POWŁOKA=\&...\fP i obecnie domyślnie jest to powłoka \fIużytkownika pierwotnego\fP (a nie użytkownika docelowego) przy wywołaniu lokalnym, albo
/bin/sh, jeśli korzysta się z \fB\-\-machine=\fP\&.
.SH "STATUS ZAKOŃCZENIA"
.PP
W przypadku powodzenia zwracane jest 0\&. Jeśli \fBrun0\fP nie uda się
uruchomić sesji lub podane polecenie zawiedzie, zwrócona zostanie wartość
niezerowa\&.
.SH "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
.PP
Podobnie jak w przypadku \fBsystemd\-run\fP, sesja odziedziczy środowisko
systemu od menedżera usług\&. Dodatkowo ustawione zostaną następujące
zmienne środowiskowe:
.PP
\fI$TERM\fP
.RS 4
Skopiowana z \fI$TERM\fP wywołującego\&. Może być przesłonięta za pomocą opcji
\fB\-\-setenv=\fP
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fI$SUDO_USER\fP
.RS 4
Ustawiana na nazwę pierwotnego użytkownika\%.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fI$SUDO_UID\fP
.RS 4
Ustawiana na numeryczny, uniksowy identyfikator pierwotnego użytkownika\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fI$SUDO_GID\fP
.RS 4
Ustawiana na główny, numeryczny, uniksowy identyfikator grupy pierwotnego
użytkownika\&.
.sp
Dodane w wersji 256\&.
.RE
.PP
\fI$SHELL_PROMPT_PREFIX\fP
.RS 4
Domyślnie ustawiana na emoji superbohatera (jeśli jest to obsługiwane), lecz
może być przesłonięta przez zmienną środowiskową
\fI$SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX\fP (zob. niżej) lub przełącznik
\fB\-\-shell\-prompt\-prefix=\fP (zob. wyżej)\&.
.sp
Dodane w wersji 257\&.
.RE
.PP
Do \fBrun0\fP można przekazać następujące zmienne:
.PP
\fI$SYSTEMD_RUN_SHELL_PROMPT_PREFIX\fP
.RS 4
Jeśli ustawiona, przesłania domyślny przedrostek zachęty powłoki, który
\fBrun0\fP ustawia dla przywołanej powłoki (emoji superbohatera)\&. Ustawienie
łańcucha pustego wyłączy stosowania przedrostka zachęty powłoki\&.
.sp
Dodane w wersji 257\&.
.RE
.SH "ZOBACZ TAKŻE"
.PP
\fBsystemd\fP(1), \fBsystemd\-run\fP(1), \fBsudo\fP(8), \fBmachinectl\fP(1)
.SH UWAGI
.IP " 1." 4
polkit
.RS 4
\%https://www.freedesktop.org/wiki/Software/polkit
.RE
.IP " 2." 4
Sekwencje specjalne ANSI (angielska Wikipedia)
.RS 4
\%https://en.wikipedia.org/wiki/ANSI_escape_code#SGR_(Select_Graphic_Rendition)_parameters
.RE
.PP
.SH TŁUMACZENIE
Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika:
Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>
.
.PP
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach
licencji można uzyskać zapoznając się z
.UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html
GNU General Public License w wersji 3
.UE
lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.
.PP
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy
dyskusyjnej
.MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net
.ME .
