.\" -*- coding: UTF-8 -*-
'\" t
.\"     Title: Cron
.\"    Author: Paul Vixie <paul@vix.com>
.\" Generator: DocBook XSL Stylesheets vsnapshot <http://docbook.sf.net/>
.\"      Date: 04/06/2025
.\"    Manual: cron User Manual
.\"    Source: cron
.\"  Language: English
.\"
.\"*******************************************************************
.\"
.\" This file was generated with po4a. Translate the source file.
.\"
.\"*******************************************************************
.TH CRON 8 "06.04.2025 r." cron "Podręcznik użytkownika cron"
.ie  \n(.g .ds Aq \(aq
.el       .ds Aq '
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * Define some portability stuff
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.\" http://bugs.debian.org/507673
.\" http://lists.gnu.org/archive/html/groff/2009-02/msg00013.html
.\" ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * set default formatting
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" disable hyphenation
.nh
.\" disable justification (adjust text to left margin only)
.ad l
.\" -----------------------------------------------------------------
.\" * MAIN CONTENT STARTS HERE *
.\" -----------------------------------------------------------------
.SH NAZWA
cron \- demon do wywoływania odłożonych poleceń (Vixie Cron)
.SH SKŁADNIA
.HP \w'\fBcron\fR\ 'u
\fBcron\fP [\fB\-f\fP] [\fB\-l\fP] [\fB\-L\fP \fIpoziom\-komunikatów\fP] [\fB\-n\fP \fIfqdn\fP] [\fB\-x\fP
\fIflagi\-debugowania\fP]
.HP \w'\fBcron\fR\ 'u
\fBcron\fP [\fB\-N\fP]
.SH OPIS
.PP
\fBcron\fP jest wywoływany bezpośrednio przez \fBsystemd\fP(1) przy wchodzeniu w
poziom pracy wielu użytkowników\&.
.SH OPCJE
.PP
\fB\-f\fP
.RS 4
Pozostaje w trybie pierwszoplanowym, nie staje się demonem\&.
.RE
.PP
\fB\-l\fP
.RS 4
Włącza zgodność nazw plików w katalogu /etc/cron\&.d z LSB\&. To ustawienie
nie wpływa jednak na przetwarzanie plików w katalogach
/\fI/etc/cron\&.hourly\fP, \fI/etc/cron\&.daily\fP, \fI/etc/cron\&.weekly\fP lub
\fI/etc/cron\&.monthly\fP\&.
.RE
.PP
\fB\-n \fP\fIfqdn\fP
.RS 4
Przy wysyłaniu poczty, w temacie umieszczona zostanie w pełni kwalifikowalna
nazwa domeny (FQDN)\&. Domyślnie \fBcron\fP skraca nazwę komputera\&.
.RE
.PP
\fB\-N\fP
.RS 4
Uruchamia zadanie cron \fBN\fPatychmiast i wychodzi\&. Opcja przydatna do
testów\&.
.RE
.PP
\fB\-L\fP \fIpoziom\-komunikatów\fP
.RS 4
Wybiera, jakie informacje o \fIzadaniach\fP mają być zapisywane przez \fBcron\fP
do dziennika (błędy są logowane niezależnie od tej wartości)\&. Jest to suma
poniższych wartości:
.PP
1
.RS 4
zapisuje uruchomienie wszystkich zadań crona
.RE
.PP
2
.RS 4
zapisuje koniec wszystkich zadań crona
.RE
.PP
4
.RS 4
zapisuje wszystkie zadania zakończone niepowodzeniem (kod zakończenia różny
od 0)
.RE
.PP
8
.RS 4
zapisuje numer procesu wszystkich zadań crona
.RE
.sp
Domyślnie zapisywane jest uruchomienie wszystkich zadań (1)\&. Logowanie
jest wyłączane, jeśli \fIpoziom\-komunikatów\fP jest ustawiony na zero
(0)\&. Wartość równa piętnaście (15) wybierze wszystkie opcje\&.
.RE
.PP
\fB\-x\fP \fIflagi\-debugowania\fP
.RS 4
Nakazuje programowi \fBcron\fP wyświetlać więcej i bardziej szczegółowo
informacje debugowania; \fIflagi\-debugowania\fP są sumą następujących wartości:
.PP
1
.RS 4
"ext": \&.\&.\&.
.RE
.PP
2
.RS 4
"sch": \&.\&.\&.
.RE
.PP
4
.RS 4
"proc": \&.\&.\&.
.RE
.PP
8
.RS 4
"pars": \&.\&.\&.
.RE
.PP
16
.RS 4
"load": \&.\&.
.RE
.PP
32
.RS 4
"misc": \&.\&.\&.
.RE
.PP
64
.RS 4
"test": \&.\&.\&.
.RE
.PP
128
.RS 4
"bit": \&.\&.\&.
.RE
.sp
.RE
.SH UWAGI
.PP
\fBcron\fP przeszukuje swój katalog spool (\fI/var/spool/cron/crontabs/\fP) w
poszukiwaniu plików crontab (które są nazwane zgodnie z kontami w
\fI/etc/passwd\fP); odnalezione pliki są następnie ładowane do
pamięci\&. Proszę zauważyć, że pliki crontab w tym katalogu nie powinny być
osiągane bezpośrednio \- do ich aktualizacji i dostępu powinno być używane
polecenie \fBcrontab\fP(1)\&.
.PP
\fBcron\fP odczytuje również \fI/etc/crontab\fP, które posiada nieco inny format
(patrz \fBcrontab\fP(5))\&. W Debianie, zawartość \fI/etc/crontab\fP jest
predefiniowana do uruchamiania programów w katalogach \fI/etc/cron\&.hourly\fP,
\fI/etc/cron\&.daily\fP, \fI/etc/cron\&.weekly\fP i
\fI/etc/cron\&.monthly\fP\&. Konfiguracja ta jest charakterystyczna dla
Debiana, proszę zapoznać się z opisem w poniższym rozdziale \fBZMIANY ODNOSZĄCE SIĘ DO DEBIANA\fP\&.
.PP
Dodatkowo, w Debianie, \fBcron\fP odczytuje pliki w katalogu
\fI/etc/cron\&.d\fP\&. \fBcron\fP traktuje pliki w \fI/etc/cron\&.d\fP w ten sam
sposób, jak w pliku \fI/etc/crontab\fP (przestrzegają one specjalnego formatu
tego pliku, np\&. zawierają pole \fIuser\fP). Są one jednak niezależne od
\fI/etc/crontab\fP: nie dziedziczą np\&. ustawień zmiennych środowiskowych z
wspomnianego pliku\&. Zmiana ta jest charakterystyczna dla Debiana \- patrz
\fBZMIANY ODNOSZĄCE SIĘ DO DEBIANA\fP\&.
.PP
Podobnie jak \fI/etc/crontab\fP, pliki w katalogu \fI/etc/cron\&.d\fP są
monitorowane w poszukiwaniu zmian\&. Administrator systemu może tworzyć
zadania crona w \fI/etc/cron\&.d/\fP z nazwami takimi jak "local" albo
"local\-foo"\&.
.PP
Plik \fI/etc/crontab\fP i pliki w \fI/etc/cron\&.d\fP muszą być własnością roota i nie mogą być zapisywalne dla grupy lub innych\&. W odróżnieniu od katalogu spool, pliki w katalogach \fI/etc/cron\&.d\fP oraz \fI/etc/cron\&.hourly\fP, \fI/etc/cron\&.daily\fP, \fI/etc/cron\&.weekly\fP i \fI/etc/cron\&.monthly\fP mogą być również dowiązaniami symbolicznymi pod warunkiem, że zarówno samo dowiązanie jak i plik na który ono wskazuje, są własnością roota\&. Pliki w katalogu \fI/etc/cron\&.d\fP nie muszą być wykonywalne, natomiast pliki w katalogach \fI/etc/cron\&.hourly\fP, \fI/etc/cron\&.daily\fP, \fI/etc/cron\&.weekly\fP i \fI/etc/cron\&.monthly\fP \- muszą, ponieważ są uruchamiane przez run\-parts (patrz podręcznik \fBrun\-parts\fP(8))\&.
.PP
Program \fBcron\fP budzi się co minutę, sprawdzając wszystkie pliki crontab i
sprawdzając, czy poszczególne polecenia nie muszą być wykonane w bieżącej
minucie\&. Po wykonaniu poleceń, ich ewentualne wyjście jest wysyłane pocztą
do właściciela pliku crontab (lub do użytkownika ze zmiennej środowiskowej
\fBMAILTO\fP z pliku crontab, jeśli taka istnieje) od właściciela pliku crontab
(lub z adresu poczty elektronicznej podanego w zmiennej środowiskowej
\fBMAILFROM\fP z pliku crontab, jeśli taka istnieje)\&. Kopie potomne crona,
które wykonują te procesy, mają ich nazwy zapisane wielkimi literami, jak to
widać w wyniku poleceń syslog i \fBps\fP(1)\&.
.PP
Dodatkowo, \fBcron\fP sprawdza co minutę, czy czas modyfikacji swojego katalogu
spool (lub pliku \fI/etc/crontab\fP) nie zmienił się, a jeśli tak się stało, to
\fBcron\fP sprawdza czasy modyfikacji wszystkich plików crontab i przeładowuje
te z nich, które się zmieniły\&. Z tego powodu \fBcron\fP nie musi być
restartowany po modyfikacji plików crontab\&. Proszę zauważyć, że polecenie
\fBcrontab\fP(1) aktualizuje czas modyfikacji katalogu spool, niezależnie od
tego, czy zmodyfikował plik crontab\&.
.PP
Specjalnym przypadkiem jest, gdy czas zmieni się o mniej niż 3 godziny,
np. na początku lub końcu obowiązywania czasu letniego\&. Jeśli czas
przesuwa się do przodu, to zadania, które byłyby uruchomione w czasie, który
został przesunięty, są uruchamiane zaraz po wystąpieniu zmiany\&. I na
odwrót \- jeśli czas przesunie się do tyłu o mniej niż 3 godziny, to zadania,
które przypadają w powtórzonym czasie, nie będą uruchamiane ponownie\&.
.PP
Tyczy się to wyłącznie zadań wykonywanych w określonym czasie (niepodanych
jako @hourly, ani nie używających \[Bq]*\[rq] jako określenia godziny lub
minuty)\&. Zadania, które są podawane z wieloznacznikiem, są uruchamiane od
razu na podstawie nowego czasu\&.
.PP
Zmiany zegara o więcej niż 3 godziny, są uważane za poprawki zegara i od
razu używany jest nowy czas\&.
.PP
Program \fBcron\fP zapisuje swoje działania do właściwości \[Bq]cron\[rq]
sysloga, a logowanie może być kontrolowane przy użyciu standardowej
właściwości \fBsyslogd\fP(8)\&.
.SH ŚRODOWISKO
.PP
Jeśli zmienne środowiskowe lokalizacji (regionalne) w systemie Debian, w
katalogu \fI/etc/default/cron\fP, zostaną skonfigurowane, to można nimi
zarządzać używając \fI/etc/environment\fP albo za pomocą
\fI/etc/default/locale\fP, przy czym wartości z drugiego pliku przesłaniają te
z pierwszego\&. Pliki te są odczytywane i są używane do ustawienia zmiennych
środowiskowych \fBLANG\fP, \fBLC_ALL\fP i \fBLC_CTYPE\fP\&. Zmienne te są używane do
ustawienia kodowania poczty elektronicznej, przy czym domyślnie wynosi ono
\[Bq]C\[rq].
.PP
\fINIE\fP wpływa to na środowisko zadań uruchamianych przez \fBcron\fP\&. Więcej
informacji o modyfikowaniu środowiska zadań zawiera strona podręcznika
\fBcrontab\fP(5)\&.
.PP
Demon będzie używał, jeśli jest obecna, definicji strefy czasowej z pliku
\fI/etc/localtime\fP\&.
.PP
Środowisko może zostać przedefiniowane przez definicje z plików crontab
użytkownika, lecz \fBcron\fP obsługuje wykonywanie zadań jedynie w pojedynczej
strefie czasowej\&.
.SH "ZMIANY ODNOSZĄCE SIĘ DO DEBIANA"
.PP
Debian wprowadził pewne zmiany do programu \fBcron\fP, które nie były dostępne
w oryginale\&. Najważniejsze zmiany to:
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
Obsługa \fI/etc/cron\&.{hourly,daily,weekly,monthly}\fP poprzez
\fI/etc/crontab\fP,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
obsługa \fI/etc/cron\&.d\fP (katalog do umieszczania plików crontab pakietów),
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
obsługa PAM,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
obsługa SELinux,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
obsługa auditlog,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
obsługa DST (czasu letniego) i inne zmiany/poprawki w stosunku do czasu,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
SGID crontab(1) zamiast SUID root,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
debianowe położenia plików i polecenia,
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
debianowa konfiguracja (/etc/default/cron),
.RE
.sp
.RS 4
.ie  n \{\
\h'-04'\(bu\h'+03'\c
.\}
.el \{\
.sp -1
.IP \(bu 2.3
.\}
wiele innych mniejszych funkcji i poprawek\&.
.RE
.PP
Obsługa \fI/etc/cron\&.hourly\fP, \fI/etc/cron\&.daily\fP, \fI/etc/cron\&.weekly\fP i
\fI/etc/cron\&.monthly\fP w Debianie jest zapewniona przez domyślne ustawienia
w pliku \fI/etc/crontab\fP (patrz systemowy przykład w
\fBcrontab\fP(5))\&. Domyślny, ogólnosystemowy plik crontab zawiera cztery
zadania, uruchamiane: cogodzinnie, codziennie, cotygodniowo i
comiesięcznie\&. Każde z tych zadań wykona \fBrun\-parts\fP(8), podając każdy z
tych katalogów jako argument\&. Zadania są wyłączane, jeśli zainstalowany
jest \fBanacron\fP(8) (z wyjątkiem zadań cogodzinnych) aby zapobiec konfliktom
pomiędzy oboma demonami\&.
.PP
Jak opisano powyżej, pliki w tych katalogach muszą spełniać kilka warunków,
w tym następujące: bycie wykonywalnym, bycie własnością roota, nie mogą być
zapisywalne dla grupy lub innych i, jeśli są dowiązaniami symbolicznymi,
muszą wskazywać na pliki będące własnością roota\&. Dodatkowo, nazwy plików
muszą spełniać warunki nazw plików programu \fBrun\-parts\fP(8): muszą składać
się wyłącznie z liter, cyfr i znaków podkreślenia (\[Bq]_\[rq]) oraz minusa
(\[Bq]\-\[rq])\&. Każdy plik, który nie spełni powyższych wymagań, nie będzie
wykonany przez \fBrun\-parts\fP(8)\&. Na przykład wszystkie pliki zawierające
kropkę, zostaną zignorowane\&. Celem takiej konfiguracji jest zapobiegnięcie
wykonywania przez crona plików, które zostały pozostawione przez debianowy
system zarządzania pakietami, podczas obsługi plików w /etc/cron\&.d/, jako
plików konfiguracyjnych (chodzi tu o pliki kończące się na \&.dpkg\-dist,
\&.dpkg\-orig, \&.dpkg\-old i \&.dpkg\-new)\&.
.PP
Funkcja ta może zostać użyta przez administratorów systemu i pakiety, do
zdefiniowania zadań, które mają być uruchamiane w zdefiniowanych
interwałach\&. Pliki tworzone przez pakiety w tych katalogach, powinny być
nazywane tak samo, jak dostarczający je pakiet\&.
.PP
Obsługa \fI/etc/cron\&.d\fP jest dołączona do samego demona \fBcron\fP, który
obsługuje ich położenie za pomocą ogólnosystemowego spool crontab\&. Katalog
ten może zawierać każdy plik definiujący zadania, przestrzegający formatu z
\fI/etc/crontab\fP \- w przeciwieństwie do katalogu spool crona, pliki te muszą
zawierać nazwę użytkownika, aby uruchamiać zadania jako definicje zadań\&.
.PP
Pliki w tym katalogu muszą być własnością roota, lecz nie muszą być
wykonywalne (są to pliki konfiguracyjne, jak \fI/etc/crontab\fP) i muszą
przestrzegać tej samej konwencji nazw, jaka jest używana przez
\fBrun\-parts\fP(8): muszą składać się wyłącznie z wielkich i małych liter,
cyfr, podkreślników i minusów\&. Oznacza to, że \fInie mogą\fP zawierać
kropek\&. Jeśli użyto opcji \fB\-l\fP (opcja ta może zostać skonfigurowana za
pomocą \fI/etc/default/cron\fP \- patrz niżej), to nazwy plików muszą być zgodne
z specyfikacją przestrzeni nazw LSB, identycznie jak opcja \fB\-\-lsbsysinit\fP w
\fBrun\-parts\fP(8)\&.
.PP
Przeznaczeniem tej funkcji było umożliwienie pakietom, wymagającym
dokładniejszej kontroli harmonogramu niż
\fI/etc/cron\&.{hourly,daily,weekly,monthly}\fP, dodawania swoich plików
crontab do \fI/etc/cron\&.d\&\fP. Pliki te powinny być nazwane tak samo, jak
udostępniający je pakiet\&.
.PP
Domyślna konfiguracja \fBcron\fPa jest kontrolowana przez plik
\fI/etc/default/cron\fP, który jest odczytywany przez skrypt init\&.d,
uruchamiający demona \fBcron\fP\&. Plik ten określa, czy \fBcron\fP będzie czytał
systemowe zmienne środowiskowe oraz umożliwia dodawanie dodatkowych opcji do
programu \fBcron\fP, przed jego wykonaniem \- umożliwiając konfigurację
zapisywanego dziennika lub definiowanie sposobu traktowania plików w
katalogu \fI/etc/cron\&.d\&\fP.
.SH "ZOBACZ TAKŻE"
.PP
\fBcrontab\fP(1), \fBcrontab\fP(5), \fBrun\-parts\fP(8)
.SH AUTORZY
.PP
\fBPaul Vixie\fP <\&paul@vix\&.com\&>
.RS 4
Autor niniejszej strony podręcznika (1994)\&.
.RE
.PP
\fBSteve Greenland\fP <\&stevegr@debian\&.org\&>
.RS 4
Opiekun pakietu (1996\-2005)\&.
.RE
.PP
\fBJavier Fern\('andez\-Sanguino Pe\(~na\fP <\&jfs@debian\&.org\&>
.RS 4
Opiekun pakietu (2005\-2014)\&.
.RE
.PP
\fBChristian Kastner\fP <\&ckk@debian\&.org\&>
.RS 4
Opiekun pakietu (2010\-2016)\&.
.RE
.PP
\fBGeorges Khaznadar\fP <\&georgesk@debian\&.org\&>
.RS 4
Opiekun pakietu (2022\-2024)\&.
.RE
.SH PRAWA AUTORSKIE
.br
Copyright \(co 1994 Paul Vixie
.br
.PP
Można dystrybuować dowolnie, z następującymi zastrzeżeniami: nie usuwaj
moich danych ze źródeł ani dokumentacji (nie przypisuj sobie mojej pracy),
oznaczaj swoje zmiany (abym nie był obwiniany za błędy, które mogłeś
wprowadzić), nie zmieniaj [oryginalny tekst licencji jest dostępny w
angielskiej wersji podręcznika \[em] przyp. tłum.], ani nie usuwaj
niniejszego zastrzeżenia\&. Może być sprzedawany, jeśli źródła służące do
jego zbudowania są przekazywane kupującemu\&. Niniejsze oprogramowanie jest
pozbawione jakiejkolwiek gwarancji, jawnej lub dorozumianej; używasz na
własne ryzyko, odpowiedzialność za (potencjalne) szkody spoczywa w całości
na użytkowniku\&.
.PP
Od 1994 roku, Deweloperzy Debiana opiekujący się cronem dokonali wielu zmian
w niniejszym podręczniku; wyżej wykazano skróconą listę, więcej informacji
znajduje się w pliku \fI/usr/share/doc/cron/copyright\fP\&.
.sp
.PP
.SH TŁUMACZENIE
Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika:
Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
i
Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>
.
.PP
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach
licencji można uzyskać zapoznając się z
.UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html
GNU General Public License w wersji 3
.UE
lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.
.PP
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy
dyskusyjnej
.MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net
.ME .
