.\" -*- coding: UTF-8 -*- .\" mkfs.fat.8 - manpage for fs.fatck .\" .\" Copyright (C) 2006-2014 Daniel Baumann .\" Copyright (C) 2016 Andreas Bombe .\" Copyright (C) 2018-2021 Pali Rohár .\" .\" This program is free software: you can redistribute it and/or modify .\" it under the terms of the GNU General Public License as published by .\" the Free Software Foundation, either version 3 of the License, or .\" (at your option) any later version. .\" .\" This program is distributed in the hope that it will be useful, .\" but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of .\" MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the .\" GNU General Public License for more details. .\" .\" You should have received a copy of the GNU General Public License .\" along with this program. If not, see . .\" .\" The complete text of the GNU General Public License .\" can be found in /usr/share/common-licenses/GPL-3 file. .\" .\" .\"******************************************************************* .\" .\" This file was generated with po4a. Translate the source file. .\" .\"******************************************************************* .TH MKFS.FAT 8 "31 stycznia 2021 r." "dosfstools 4.2" .SH NAZWA .\" ---------------------------------------------------------------------------- mkfs.fat \- tworzy system plików FAT MS\-DOS .SH SKŁADNIA .\" ---------------------------------------------------------------------------- \fBmkfs.fat\fP [\fIOPCJE\fP] \fIURZĄDZENIE\fP [\fILICZBA\-BLOKÓW\fP] .SH OPIS \fBmkfs.fat\fP służy do utworzenia systemu plików FAT na urządzeniu lub w pliku obrazu. \fIURZĄDZENIE\fP jest specjalnym plikiem odnoszącym się do urządzenia (np. /dev/sdXX) lub pliku obrazu (który nie musi istnieć, jeśli zastosuje się opcję \fB\-C\fP). \fILICZBA\-BLOKÓW\fP to liczba bloków na urządzeniu, przy czym rozmiar bloku wynosi zawsze 1024 bajtów, niezależnie od rozmiaru sektora czy klastra. Z tego względu \fILICZBA\-BLOKÓW\fP określa wielkość systemu plików w KiB, a nie liczbę sektorów (podobnie jak wszystkie inne opcje \fBmkfs.fat\fP). Jeśli nie poda się jej, \fBmkfs.fat\fP automatycznie wypełni dostępne miejsce systemem plików. .PP Obsługiwane są dwa warianty systemu plików FAT. Standardowym są systemy plików FAT12, FAT16 i FAT32 zdefiniowane przez Microsoft i szeroko stosowane na dyskach twardych i na przenośnych nośnikach USB lub kartach pamięci SD. Innym wariantem jest przestarzały wariant Atari używany na Atari ST. .PP .\" ---------------------------------------------------------------------------- W trybie Atari, jeśli użytkownik nie zażądał inaczej, \fBmkfs.fat\fP użyje 2 sektorów na klaster, ponieważ GEMDOS nie lubi innych wartości. Będzie także przestrzegał maksymalnej liczby sektorów, którą może obsłużyć GEMDOS. Większe systemy plików są tworzone przez zwiększanie logicznego rozmiaru sektora. Generowany jest zgodny z Atari numer seryjny systemu plików, a 12\-bitowy FAT jest używany tylko do systemu plików, które mają jeden ze zwyczajowych rozmiarów dyskietek (720k, 1.2M, 1.44M, 2.88M); w przeciwnym wypadku używany jest FAT 16\-bitowy. Można to nadpisać opcją \fB\-F\fP. Niektóre pola charakterystyczne dla sektora rozruchowego PC nie są zapisywane, a komunikat startowy (opcja \fB\-m\fP) jest ignorowany. .SH OPCJE .IP \fB\-a\fP 4 Zwyczajowo \fBmkfs.fat\fP dla wszystkich systemów plików z wyjątkiem tych małych wyrówna wszystkie struktury danych do rozmiaru klastra, aby mieć pewność, że jeśli partycja jest poprawnie wyrównana, to tak samo wyrównane będą wszystkie struktury danych systemu plików. Ta opcja wyłącza wyrównywanie i może dostarczyć dodatkowych klastrów do przechowywania danych, jednakże będzie to okupione znaczącym spadkiem wydajności w przypadku dysków RAID, dysków przenośnych lub dysków twardych o dużych sektorach. .IP \fB\-A\fP 4 Wybiera wariant Atari systemu plików FAT, jeśli nie jest on już aktywny \- w takim wypadku wybiera standardowy wariant FAT. Opcja ta jest wybierana domyślnie, jeśli \fBmkfs.fat\fP uruchomiono na 68k Atari Linux. .IP "\fB\-b\fP \fISEKTOR\-KOPII\-ZAPASOWEJ\fP" 4 Wybiera lokalizację kopii sektora rozruchowego FAT32. Wartość domyślna zależy od liczby zarezerwowanych sektorów, ale zwyczajowo jest to sektor 6. Jeśli dostępne jest wolne miejsce za zapasowym sektorem rozruchowym, zapasowe informacje FAT32 są umieszczane właśnie za nim, zwykle w sektorze 7. Sektor kopii musi zawierać się w zakresie zarezerwowanych sektorów. Wartość równa 0 wyłącza tworzenie kopii zapasowej sektorów: rozruchowego i informacji FAT32. .IP \fB\-c\fP 4 Sprawdza obecność błędnych bloków na urządzeniu przed tworzeniem systemu plików. .IP \fB\-C\fP 4 Tworzy plik podany w linii poleceń jako \fIURZĄDZENIE\fP i zapisuje w nim system plików do utworzenia. Można tego użyć do utworzenia nowego systemu plików w pliku zamiast w rzeczywistym urządzeniu i do uniknięcia używania polecenia \fBdd\fP do utworzenia pliku o wymaganym rozmiarze. Opcja ta wymaga podania parametru \fILICZBA\-BLOKÓW\fP, ponieważ w przeciwnym wypadku nie byłby znany rozmiar tworzonego systemu plików. Plik jest tworzony jako plik z dziurami (sparse file) zawierający tylko metadane (sektor rozruchowy, tablice FAT i katalog główny). Porcje danych nie są zapisywane na dysk, ale mimo to plik będzie miał poprawny rozmiar. Plik wynikowy może być potem skopiowany na dyskietkę lub inne urządzenie albo zamontowany poprzez urządzenie pętli zwrotnej. .IP "\fB\-D\fP \fINUMER\-URZĄDZENIA\fP" 4 Określa numer urządzenia BIOS do zapisania w sektorze rozruchowym FAT. Dla dysków twardych i nośników wymiennych zwykle jest to 0x80\(en0xFF (0x80 jest pierwszym dyskiem twardym C:, 0x81 jest drugim dyskiem twardym D:, ...), natomiast dla dyskietek lub partycji używanych do emulacji dyskietek jest to 0x00\(en0x7F (0x00 jest pierwszą stacją dyskietek A:, 0x01 jest drugą stacją dyskietek B:). .IP "\fB\-f\fP \fILICZBA\-TABLIC\-FAT\fP" 4 Określa liczbę tablic alokacji plików (FAT) w systemie plików. Domyślną wartością jest 2. .IP "\fB\-F\fP \fIROZMIAR\-TABLICY\-FAT\fP" 4 Określa typ używanej tablicy alokacji plików (12\-, 16\- lub 32\-bitowa). Jeśli nie podano tej opcji, to \fBmkfs.fat\fP automatycznie wybiera najlepszy rozmiar FAT dla danego systemu plików. .IP "\fB\-g\fP \fIGŁOWICE\fP/\fISEKTORY\-NA\-ŚCIEŻKĘ\fP" 4 Określa liczbę \fIGŁOWIC\fP i \fISEKTORÓW\-NA\-ŚCIEŻKĘ\fP, które opisują geometrię \fIURZĄDZENIA\fP. Obie wartości są przechowywane w sektorze rozruchowym FAT. Liczba \fISEKTORÓW\-NA\-ŚCIEŻKĘ\fP służy do wyrównania całkowitej liczby sektorów FAT. Domyślnie, geometria dysków jest odczytywana z samego \fIURZĄDZENIA\fP. Jeśli nie jest to dostępne, używana jest translacja z wykorzystaniem logicznych bloków adresowych (\fILBA\-Assist Translation\fP) i tablicy translacji z II części specyfikacji systemu plików kart SD (\fISD Card Part 2 File System Specification\fP) w zależności od całkowitej liczby sektorów. .IP "\fB\-h\fP \fILICZBA\-UKRYTYCH\-SEKTORÓW\fP" 4 Określa liczbę tzw. \fIukrytych sektorów\fP, przechowywaną w sektorze rozruchowym FAT: liczba ta reprezentuje początek sektora partycji zawierającej system plików. Zwykle jest to przesunięcie (w sektorach) w stosunku do początku dysku, choć wobec woluminów logicznych MBR, będących częścią partycji rozszerzonej typu 0x05 (partycja rozszerzona nie LBA), nieco dziwaczna implementacja FAT w MS\-DOS wymaga, aby liczba ta była podana w odniesieniu do najbliższego partycji rozszerzonego sektora rozruchowego (ang. Extended Boot Record). Kod rozruchowy i inne oprogramowanie obsługujące woluminy FAT, może również polegać na poprawności wartości liczby ukrytych sektorów, choć większość współczesnych implementacji FAT zignoruje ją. Domyślnie, gdy \fIURZĄDZENIE\fP jest blokowym urządzeniem partycji, \fBmkfs.fat\fP użyje wartości będącej w odniesieniu do początku dysku. W innym przypadku \fBmkfs.fat\fP przyjmie wartość równą zero. Opcji tej można użyć do przesłonięcia tego zachowania. .IP "\fB\-i\fP \fIIDENTYFIKATOR\-WOLUMINU\fP" 4 Ustawia identyfikator woluminu nowo utworzonego systemu plików; \fIIDENTYFIKATOR\-WOLUMINU\fP jest 32\-bitową liczbą szesnastkową (na przykład, 2e24ec82). Domyślnie jest to liczba zależna od czasu utworzenia systemu plików. .IP \fB\-I\fP 4 Ignoruje i wyłącza różne zabezpieczenia programu. Domyślnie \fBmkfs.fat\fP odmówi utworzenia systemu plików na urządzeniu z partycjami lub wirtualnym mapowaniem. \fBmkfs.fat\fP w takim przypadku wypisze ostrzeżenie i odmówi współpracy. W przypadku dysków magnetooptycznych (MO) jest inaczej \- nie zawsze są one partycjonowane, a system plików może pokrywać cały dysk. Inne systemy operacyjne nazywają to formatem \fIsuperdyskietki\fP. Opcja ta pozwoli programowi \fBmkfs.fat\fP działać na takich dyskach. .IP "\fB\-l\fP \fINAZWA\-PLIKU\fP" 4 Odczytuje listę błędnych bloków z podanego pliku o nazwie \fINAZWA\-PLIKU\fP. .IP "\fB\-m\fP \fIPLIK\-KOMUNIKATÓW\fP" 4 Ustawia komunikat, jaki otrzymuje użytkownik podczas próby rozruchu tego systemu plików bez poprawnie zainstalowanego systemu operacyjnego. Komunikat nie może przekraczać 418 bajtów po konwersji znaków końca linii na kombinacje powrót karetki+koniec linii i rozwinięciu znaków tabulacji. Jeżeli nazwą pliku jest myślnik ("\-"), to tekst jest pobierany ze standardowego wejścia. .IP "\fB\-M\fP \fITYP\-NOŚNIKA\-FAT\fP" 4 Określa typ nośnika do zapisania w sektorze ładowania FAT. Wartością zazwyczaj jest 0xF8 dla dysków twardych i 0xF0 lub wartość z przedziału od 0xF9 do 0xFF dla dyskietek lub partycji używanych do emulowania dyskietek. .IP \fB\-\-mbr\fP[=\fBy\fP|\fByes\fP|\fBn\fP|\fBno\fP|\fBa\fP|\fBauto\fP] 4 Wypełnia (nieprawdziwą) tablicę MBR wpisem jednej partycji dysku rozpoczynającej się od sektora 0 (obejmującą również sam MBR) i wypełniającą całe urządzenie dyskowe. Jest to potrzebne tylko w przypadku dysków niewymiennych używanych w systemach Microsoft Windows i tylko przy formatowaniu całego niespartycjonowanego dysku. Położenie tego wpisu i tablicy partycji nakłada się na koniec pierwszego sektora FAT (położenie kodu rozruchowego), przez co nie jest używane dodatkowe miejsce. Domyślną wartością jest tryb \fBauto\fP, w którym \fBmkfs.fat\fP umieszcza tablicę MBR tylko dla dysków niewymiennych, przy partycjonowaniu całego, niespartycjonowanego dysku. .IP "\fB\-n\fP \fINAZWA\-WOLUMINU\fP" 4 Ustawia nazwę woluminu (etykietę) systemu plików. Nazwa woluminu może mieć długość do 11 znaków. Przy podaniu pustego łańcucha, ciągu składającego się wyłącznie ze spacji lub łańcucha "NO NAME" jako \fINAZWY\-WOLUMINU\fP, efekt jest taki sam jakby nie użyto opcji \fB\-n\fP. Domyślnie nazwa nie jest nadawana. .IP \fB\-\-codepage\fP=\fISTRONA\fP 4 Używa \fISTRONY\fP kodowej DOS przy etykiecie. Domyślnie jest to strona kodowa 850. .IP "\fB\-r\fP \fIWPISY\-KATALOGU\-GŁÓWNEGO\fP" 4 Określa minimalną liczbę pozycji dostępnych w głównym katalogu. Domyślnie jest to 112 lub 224 dla dyskietek oraz 512 dla dysków twardych. Proszę zauważyć, że jest to wartość minimalna, która może być zwiększona przez \fBmkfs.fat\fP ze względu na wyrównanie struktur. Zobacz też: opcja \fB\-a\fP \fBmkfs.fat\fP. .IP "\fB\-R\fP \fILICZBA\-ZAREZEROWOWANYCH\-SEKTORÓW\fP" 4 Ustawia minimalną liczbę zarezerwowanych sektorów. Format FAT32 wymaga co najmniej 2 zarezerwowanych sektorów, domyślną wartością jest 32. W przypadku innych systemów wartością domyślną jest 1 (tylko sektor rozruchowy). Proszę zauważyć, że jest to wartość minimalna, która może być zwiększona przez \fBmkfs.fat\fP ze względu na wyrównanie struktur. Zobacz też: opcja \fB\-a\fP \fBmkfs.fat\fP. .IP "\fB\-s\fP \fISEKTORÓW\-NA\-KLASTER\fP" 4 Określa liczbę sektorów dysku przypadających na jeden klaster. Musi być potęgą 2, tj. 1, 2, 4, 8, ... 128. .IP "\fB\-S\fP \fIROZMIAR\-SEKTORA\-LOGICZNEGO\fP" 4 Określa liczbę sektorów dysku przypadających na jeden klaster. Musi być potęgą 2 większą lub równą 512, tj. 512, 1024, 2048, 4096, 8192, 16384 lub 32768. Wartości większe niż 4096 nie są zgodne ze specyfikacją systemu plików FAT i nie wszędzie muszą działać. .IP \fB\-v\fP 4 Wypisuje szczegółowe informacje. .IP "\fB\-\-offset\fP \fISEKTOR\fP" 4 Zapisuje system plików do podanego sektora pliku urządzenia. Opcja jest przydatna przy tworzeniu systemu plików w obrazie spartycjonowanego dysku, bez konieczności używania urządzenia pętli zwrotnej. .IP "\fB\-\-variant\fP \fITYP\fP" 4 Tworzy system plików w wariancie \fITYP\fP. Dozwolone wartości to: \fBstandard\fP i \fBatari\fP (wielkość liter nie ma znaczenia). Różnice pomiędzy tymi wariantami opisano w rozdziale \fBOPIS\fP. .IP \fB\-\-help\fP 4 Wyświetla podsumowanie opcji i kończy pracę. .IP \fB\-\-invariant\fP 4 .\" ---------------------------------------------------------------------------- Używa stałych, do danych w innym wypadku tworzonych losowo lub w zależności od czasu, takich jak identyfikator woluminu i czas jego utworzenia. Opcja ta umożliwia uzyskanie identycznych rezultatów przy wielokrotnym uruchomieniu \fBmkfs.fat\fP na tym samym urządzeniu. Służy głównie do testowania \fBmkfs.fat\fP. .SH USTERKI .\" ---------------------------------------------------------------------------- \fBmkfs.fat\fP nie potrafi utworzyć rozruchowych systemów plików. Z różnych powodów utworzenie takiego systemu plików nie jest takie proste jak mogłoby się wydawać i \fBmkfs.fat\fP nie będzie tego wspierał ;) .SH "ZOBACZ TAKŻE" .\" ---------------------------------------------------------------------------- \fBfatlabel\fP(8), \fBfsck.fat\fP(8) .SH "STRONA INTERNETOWA" .\" ---------------------------------------------------------------------------- Strona internetowa projektu \fBdosfstools\fP znajduje się w .UR https://github.com/dosfstools/dosfstools serwisie GitHub .UE . .SH AUTORZY \fBdosfstools\fP napisali: .MT werner.almesberger@\:lrc.di.epfl.ch Werner Almesberger .ME , .MT Roman.Hodek@\:informatik.\:uni\-erlangen.de Roman Hodek .ME , i inni. Aktualni opiekunowie to: .MT aeb@\:debian.org Andreas Bombe .ME i .MT pali.rohar@\:gmail.com Pali Rohár .ME . .PP .SH TŁUMACZENIE Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika: Wojtek Kotwica , Robert Luberda i Michał Kułach . .PP Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z .UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html GNU General Public License w wersji 3 .UE lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. .PP Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej .MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net .ME .