.\" -*- coding: UTF-8 -*- '\" t .\" Copyright (C) 2001 Andries Brouwer .\" .\" SPDX-License-Identifier: Linux-man-pages-copyleft .\" .\"******************************************************************* .\" .\" This file was generated with po4a. Translate the source file. .\" .\"******************************************************************* .TH units 7 "2 maja 2024 r." "Linux man\-pages 6.9.1" .SH NAZWA units \- przedrostki dziesiętne i binarne .SH OPIS .SS "Przedrostki dziesiętne" W systemie jednostek SI do określania potęg dziesięciu używane są przedrostki. Kilometr to 1000 metrów, a megawat to 1000000 watów. Poniżej wypisane są standardowe przedrostki. .RS .TS l l l. przedrostek Nazwa Wartość q kwekto 10\[ha]\-30 = 0.000000000000000000000000000001 r ronto 10\[ha]\-27 = 0.000000000000000000000000001 y jokto 10\[ha]\-24 = 0.000000000000000000000001 z zepto 10\[ha]\-21 = 0.000000000000000000001 a atto 10\[ha]\-18 = 0.000000000000000001 f femto 10\[ha]\-15 = 0.000000000000001 p piko 10\[ha]\-12 = 0.000000000001 n nano 10\[ha]\-9 = 0.000000001 \[mc] mikro 10\[ha]\-6 = 0.000001 m mili 10\[ha]\-3 = 0.001 c centy 10\[ha]\-2 = 0.01 d decy 10\[ha]\-1 = 0.1 da deka 10\[ha] 1 = 10 h hekto 10\[ha] 2 = 100 k kilo 10\[ha] 3 = 1000 M mega 10\[ha] 6 = 1000000 G giga 10\[ha] 9 = 1000000000 T tera 10\[ha]12 = 1000000000000 P peta 10\[ha]15 = 1000000000000000 E eksa 10\[ha]18 = 1000000000000000000 Z zetta 10\[ha]21 = 1000000000000000000000 Y jotta 10\[ha]24 = 1000000000000000000000000 R ronna 10\[ha]27 = 1000000000000000000000000000 Q kwetta 10\[ha]30 = 1000000000000000000000000000000 .TE .RE .P Symbolem mikro jest grecka litera mi, często pisana jako u w kontekście ASCII, gdy właściwa litera grecka jest niedostępna. .SS "Przedrostki binarne" Przedrostki binarne odpowiadają dziesiętnym, lecz mają dodatkową literę "i" (oraz "Ki" zaczyna się wielką literą 'K'). Ich nazwy zostały utworzone przez połączenie pierwszej sylaby nazwy przedrostka dziesiętnego o zbliżonej wielkości oraz cząstki "bi", jak "binarny". .RS .TS l l l. przedrostek Nazwa Wartość Ki kibi 2\[ha]10 = 1024 Mi mebi 2\[ha]20 = 1048576 Gi gibi 2\[ha]30 = 1073741824 Ti tebi 2\[ha]40 = 1099511627776 Pi pebi 2\[ha]50 = 1125899906842624 Ei eksbi 2\[ha]60 = 1152921504606846976 Zi zebi 2\[ha]70 = 1180591620717411303424 Yi jobi 2\[ha]80 = 1208925819614629174706176 .TE .RE .SS Dyskusja Przed wprowadzeniem przedrostków binarnych, dość powszechnie używano k=1000 i K=1024 podobnie do b=bit, B=bajt. Niestety, M już jest wielką literą i nie można jej uczynić wielką, aby oznaczyć binarność. .P Na początku nie miało to większego znaczenia, gdyż moduły pamięci i dyski były produkowane w rozmiarach będących potęgami dwójki. Zatem każdy wiedział, że w danym kontekście "kilobajt" i "megabajt" oznaczają, odpowiednio, 1024 i 1048576 bajtów. To, co pierwotnie było rozmytym stosowaniem przedrostków "kilo" i "mega" zaczęło być traktowane jako "rzeczywiste i prawdziwe znaczenie" w odniesieniu do komputerów. Wówczas zmieniła się technologia i rozmiary dysków stały się znacznie większe. Po okresie niepewności wszyscy producenci dysków zaczęli stosować standard, czyli k=1000, M=1000\ k, G=1000\ M. .P .\" also common: 14.4k modem Sytuacja stała się myląca: w przypadku modemów 14k4, k=1000; w przypadku dyskietek 1.44\ MB, M=1024000 itd. W 1998 Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC) przyjęła standard definiujący powyższe przedrostki binarne, umożliwiając stosowanie precyzyjnych i jednoznacznych jednostek. .P Zatem obecnie, MB = 1000000\ B a MiB = 1048576\ B. .P W świecie wolnego oprogramowania, programy powoli stają się zgodne z tym standardem. Podczas startu jądro Linuksa informuje: .P .in +4n .EX hda: 120064896 sectors (61473 MB) w/2048KiB Cache .EE .in .P gdzie MB to megabajty a KiB to kibibajty. .SH "ZOBACZ TAKŻE" .UR https://www.bipm.org/\:documents/\:20126/\:41483022/\:SI\-Brochure\-9.pdf Międzynarodowy System Miar .UE . .PP .SH TŁUMACZENIE Tłumaczenie niniejszej strony podręcznika: Andrzej Krzysztofowicz i Michał Kułach . .PP Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z .UR https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html GNU General Public License w wersji 3 .UE lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI. .PP Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej .MT manpages-pl-list@lists.sourceforge.net .ME .