'\" t
.\"     Title: login
.\"    Author: [see the "AUTHOR(S)" section]
.\" Generator: Asciidoctor 2.0.23
.\"      Date: 2025-08-30
.\"    Manual: Polecenia użytkownika
.\"    Source: util-linux 2.41.1
.\"  Language: English
.\"
.TH "LOGIN" "1" "2025-08-30" "util\-linux 2.41.1" "Polecenia użytkownika"
.ie \n(.g .ds Aq \(aq
.el       .ds Aq '
.ss \n[.ss] 0
.nh
.ad l
.de URL
\fI\\$2\fP <\\$1>\\$3
..
.als MTO URL
.if \n[.g] \{\
.  mso www.tmac
.  am URL
.    ad l
.  .
.  am MTO
.    ad l
.  .
.  LINKSTYLE blue R < >
.\}
.SH "NAZWA"
login \- rozpoczyna sesję systemu
.SH "SKŁADNIA"
.sp
\fBlogin\fP [\fB\-p\fP] [\fB\-h\fP \fIstacja\fP] [\fB\-H\fP] [\fB\-f\fP \fInazwa\-użytkownika\fP|\fInazwa\-użytkownika\fP]
.SH "OPIS"
.sp
\fBlogin\fP służy do logowania się do systemu. Jeśli nie podano argumentu, \fBlogin\fP zapyta o nazwę użytkownika.prompts for the username.
.sp
Użytkownik jest następnie proszony o hasło, jeśli to wymagane. Aby go nie ujawniać, hasło nie jest odbijane na terminalu. Możliwe jest popełnienie ograniczonej liczby błędów, po których \fBlogin\fP zakończy działanie i przerwie połączenie. Zob. \fBLOGIN_RETRIES\fP w rozdziale in the \fBELEMENTY PLIKU KONFIGURACYJNEGO\fP.
.sp
Jeśli dla hasła włączono opcję przedawnienia, użytkownik może być poproszony o nowe hasło przed kontynuowaniem. W takim przypadku, przed dalszą pracą podaje się najpierw stare hasło, a później nowe. Więcej informacji w podręczniku \fBpasswd\fP(1).
.sp
Identyfikatory użytkownika i grupy zostaną ustawione zgodnie z ich wartościami w pliku \fI/etc/passwd\fP. Jedyny wyjątek występuje, gdy identyfikator użytkownika jest równy zero. W takim przypadku ustawiany jest wyłącznie identyfikator podstawowej grupy konta. Pozwala to zalogowanie się administratorowi systemu nawet, gdy występują problemy z siecią. Wartości zmiennych środowiskowych \fB$HOME\fP, \fB$USER\fP, \fB$SHELL\fP, \fB$PATH\fP, \fB$LOGNAME\fP i \fB$MAIL\fP są ustawiane zgodnie z odpowiednimi polami wpisu hasła. \fB$PATH\fP domyślnie wynosi \fI/usr/local/bin:/bin:/usr/bin\fP dla zwykłych użytkowników i \fI/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin\fP dla roota, chyba że skonfigurowano je inaczej.
.sp
Zmienna środowiskowa \fB$TERM\fP zostanie zachowana, jeśli tylko istnieje, albo będzie zainicjowana bieżącym typem terminala użytkownika. Inne zmienne środowiskowe zostaną zachowane, jeśli podano opcję \fB\-p\fP.
.sp
Zmienne środowiskowe definiowane przez PAM są zachowywane zawsze.
.sp
Następnie uruchamiana jest powłoka użytkownika. Jeśli dla użytkownika nie określono powłoki w pliku \fI/etc/passwd\fP, stosowana jest \fI/bin/sh\fP. Jeśli podana powłoka zawiera spację, jest traktowana jako skrypt powłoki. Jeśli w \fI/etc/passwd\fP nie podano katalogu domowego, używany jest \fI/\fP, po czym dokonywane jest sprawdzenie \fI.hushlogin\fP opisane poniżej.
.sp
Jeśli plik \fI.hushlogin\fP istnieje, dokonywane jest "ciche" logowanie. Nie jest wówczas dokonywane sprawdzenie poczty, wypisywanie czasu ostatniego logowania i komunikatu dnia. W innym przypadku, jeśli tylko istnieje \fI/var/log/lastlog\fP, wypisywany jest czas ostatniego logowania oraz zapisywane jest bieżące logowanie.
.SH "OPCJE"
.sp
\fB\-p\fP
.RS 4
Używane przez \fBgetty\fP(8) do przekazania programowi \fBlogin\fP informacji o konieczności zachowania środowiska. Zob. też pozycję \fBLOGIN_ENV_SAFELIST\fP pliku konfiguracyjnego.
.RE
.sp
\fB\-f\fP
.RS 4
Służy do pominięcia uwierzytelnienia przy logowaniu. Opcja ta jest zwykle używana przez funkcję automatycznego logowania \fBgetty\fP(8).
.RE
.sp
\fB\-h\fP
.RS 4
Używane przez inne serwery (takie jak \fBtelnetd\fP(8)) do przekazania nazwy zdalnej stacji do programu \fBlogin\fP, dzięki czemu może on ją umieścić w utmp i wtmp. Opcji tej może użyć jedynie superużytkownik.
.sp
Proszę zauważyć, że opcja \fB\-h\fP ma wpływ na \fBnazwę\fP \fBusługi PAM\fP. Standardową nazwą usługi jest \fIlogin\fP, ale z opcją \fB\-h\fP nazwą staje się \fIremote\fP. Jest konieczne, aby utworzyć prawidłowe pliki konfiguracyjne PAM (np. \fI/etc/pam.d/login\fP i \fI/etc/pam.d/remote\fP).
.RE
.sp
\fB\-H\fP
.RS 4
Używane przez inne serwery (takie jak \fBtelnetd\fP(8)) do przekazania programowi \fBlogin\fP, że w zachęcie login: wyłączone ma być wyświetlanie nazwy stacji. Zob. też \fBLOGIN_PLAIN_PROMPT\fP poniżej.
.RE
.sp
\fB\-h\fP, \fB\-\-help\fP
.RS 4
Wyświetla ten tekst i wychodzi.
.RE
.sp
\fB\-V\fP, \fB\-\-version\fP
.RS 4
Wyświetla wersję i wychodzi.
.RE
.SH "ELEMENTY PLIKU KONFIGURACYJNEGO"
.sp
\fBlogin\fP odczytuje plik konfiguracyjny \fI/etc/login.defs\fP (zob. \fBlogin.defs\fP(5)). Proszę zauważyć, że plik konfiguracyjny mógł być dostarczony przez inny pakiet (np. shadow\-utils). Poniższe elementy konfiguracji są istotne dla \fBlogin\fP:
.sp
\fBMOTD_FILE\fP (łańcuch)
.RS 4
Okreśal listę rozdzielonych znakiem ":" plików i katalogów "komunikatu dnia" (motd), do wyświetlenia przy zalogowaniu. Jeśli podana ścieżka jest katalogiem, to wyświetlane będą wszystkie pliki z rozszerzeniem .motd, w kolejności sortowania według wersji, z tego katalogu.
.sp
Wartością domyślną jest \fI/usr/share/misc/motd:/run/motd:/etc/motd\fP. Jeśli pozycja \fBMOTD_FILE\fP jest pusta lub włączono ciche logowanie, to komunikaty dnia nie są wyświetlane. Proszę zauważyć, że taką samą funkcjonalność zapewnia też moduł PAM \fBpam_motd\fP(8).
.sp
Katalogi w \fBMOTD_FILE\fP są obsługiwane od wersji 2.36.
.sp
Proszę zwrócić uwagę, że \fBlogin\fP nie implementuje mechanizmu przesłaniania nazw plików, obecnego w pam_motd (zob. też \fBMOTD_FIRSTONLY\fP), lecz wypisywana jest zawartość ze wszystkich plików. Zaleca się utrzymywanie dodatkowej logiki w skryptach generujących zawartość i używanie \fI/run/motd.d\fP, zamiast korzystać z zachowania przesłaniania ustawionego na sztywno w narzędziach systemowych.
.RE
.sp
\fBMOTD_FIRSTONLY\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Wymusza zaprzestanie wyświetlenia zawartości podanej w \fBMOTD_FILE\fP przez \fBlogin\fP, po osiągnięciu pierwszego dostępnego wpisu na liście. Proszęzauważyć, że w tym przypadku katalog uważa się za jeden wpis. Opcja pozwala na skonfigurowanie zachowania \fBlogin\fP w sposób bardziej kompatybilny z pam_motd. Domyślną wartością jest \fIno\fP (nie).
.RE
.sp
\fBLOGIN_ENV_SAFELIST\fP (łańcuch)
.RS 4
Zmusza \fBlogin\fP do chronienia zmiennych środowiskowych, jeśli nie jest używane \fB\-p\fP. Wartością łańcucha jest lista nazw zmiennych, rozdzielonych przecinkiem. Przykład: "LANG,LC_MESSAGES,LC_COLLATE". Biała lista jest ignorowana w przypadku zmiennych środowiskowych HOME, SHELL i USER. Nie resetuje zmiennych środowiskowych określonych w \fIliście\fP (używającej przecinka jako separatora) przy czyszczeniu środowiska do \fB\-\-login\fP. Biała lista jest ignorowana w przypadku zmiennych środowiskowych \fBHOME\fP, \fBSHELL\fP, \fBUSER\fP, \fBLOGNAME\fP i \fBPATH\fP.
.RE
.sp
\fBLOGIN_PLAIN_PROMPT\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Infomuje \fBlogin\fP, że w zachęcie login: wyłączone ma być wyświetlanie nazwy stacji. Jest to alternatywa wobec opcji wiersza poleceń \fB\-H\fP. Wartość domyślna to \fIno\fP
.RE
.sp
\fBLOGIN_TIMEOUT\fP (liczba)
.RS 4
Maksymalny czas oczekiwania (w sekundach) na zalogowanie. Wartość domyślna to \fI60\fP.
.RE
.sp
\fBLOGIN_RETRIES\fP (liczba)
.RS 4
Maksymalna liczba ponownych prób logowania, po podaniu błędnego hasła. Wartość domyślna to \fI3\fP.
.RE
.sp
\fBLOGIN_KEEP_USERNAME\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Nakazuje programowi \fBlogin\fP dopytać tylko o hasło, gdy uwierzytelnienie nie powiodło się, ale nazwa użytkownika jest prawidłowa. Wartość domyślna to \fIno\fP (nie).
.RE
.sp
\fBFAIL_DELAY\fP (liczba)
.RS 4
Opóźnienie (w sekundach) przed możliwością ponowienia kolejnych trzech prób logowania, po ich niepowodzeniu. Wartość domyślna to \fI5\fP.
.RE
.sp
\fBTTYPERM\fP (łańcuch)
.RS 4
Uprawnienia terminala. Wartość domyślna to \fI0600\fP albo \fI0620\fP, gdy używana jest grupa tty. Zob. też \fBmesg\fP(1).
.RE
.sp
\fBTTYGROUP\fP (łańcuch)
.RS 4
Terminal logowania będzie własnością grupy \fBTTYGROUP\fP. Wartość domyślna to \fItty\fP. Jeśli grupa \fBTTYGROUP\fP nie istnieje, to własność terminala jest ustawiana na podstawową grupę użytkownika.
.sp
\fBTTYGROUP\fP może być nazwą grupy lub numerycznym identyfikatorem grupy. Zob. też \fBmesg\fP(1).
.RE
.sp
\fBHUSHLOGIN_FILE\fP (łańcuch)
.RS 4
Po zdefiniowaniu, plik ten wstrzymuje wszelkie zwykłe komunikaty przy sekwencji logowania. Jeśli podano pełną ścieżkę (np. \fI/etc/hushlogins\fP), to tryb cichy zostanie włączony, jeśli znaleziono w nim nazwę danego użytkownika lub powłokę. Jeśli globalny plik hush jest pusty, to tryb cichy będzie włączony dla wszystkich użytkowników.
.sp
Jeśli nie podano pełnej ścieżki, to tryb cichy zostanie włączony, jeśli plik istnieje w katalogu domowym użytkownika.
.sp
Domyślnie sprawdzany jest plik \fI/etc/hushlogins\fP, a jeśli on nie istnieje \- plik \fI~/.hushlogin\fP.
.sp
Jeśli pozycja \fBHUSHLOGIN_FILE\fP jest pusta, to wszelkie sprawdzenia tego trybu są wyłączane.
.RE
.sp
\fBDEFAULT_HOME\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Wskazuje, czy logowanie jest dozwolone, gdy nie można zmienić katalogu na katalog domowy użytkownika. Przy ustawieniu na \fIyes\fP, użytkownik zostanie zalogowany w katalogu głównym (/), jeśli nie da się zmienić katalogu na jego katalog domowy. Wartość domyślna to \fIyes\fP.
.RE
.sp
\fBLASTLOG_UID_MAX\fP (liczba bez znaku)
.RS 4
Największy numer identyfikatora użytkownika, dla którego aktualizowany ma być plik \fIlastlog\fP. Jako że duże numery identyfikatoró są zwykle śledzone przez zdalne usługi identyfikowania i uwierzytelniania użytkowników, nie ma potrzeby tworzenia dla nich opasłego pliku \fIlastlog\fP. Jeśli opcja LASTLOG_UID_MAX nie jest obecna w konfiguracji, to do zapisywania wpisów \fIlastlog\fP nie będzie stosowany limit identyfikatora użytkownika. Wartość domyślna to \fIULONG_MAX\fP.
.RE
.sp
\fBLOG_UNKFAIL_ENAB\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Włącza wyświetlanie nieznanych nazw użytkowników, przy zapisywaniu niepowodzeń logowania. Wartość domyślna to \fIno\fP (nie).
.sp
Proszę zauważyć, że zapisywanie nieznanych nazw użytkowników może stanowić problem bezpieczeństwa, gdy użytkownik zamiast loginu poda swoje hasło.
.RE
.sp
\fBENV_PATH\fP (łańcuch)
.RS 4
Jeśli ustawiony, posłuży do zdefiniwoania zmiennej środowiskowej \fBPATH\fP, używanej przy logowaniu zwykłych użytkowników. Wartość domyślna to \fI/usr/local/bin:/bin:/usr/bin\fP.
.RE
.sp
\fBENV_ROOTPATH\fP (łańcuch), \fBENV_SUPATH\fP (łańcuch)
.RS 4
Jeśli ustawiony, posłuży do zdefiniwoania zmiennej środowiskowej \fBPATH\fP, używanej przy logowaniu superużytkownika. \fBENV_ROOTPATH\fP ma pierwszeństwo. Wartość domyślna to \fI/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin\fP.
.RE
.SH "PLIKI"
.sp
\fI/var/run/utmp\fP, \fI/var/log/wtmp\fP, \fI/var/log/lastlog\fP, \fI/var/spool/mail/*\fP, \fI/etc/motd\fP, \fI/etc/passwd\fP, \fI/etc/nologin\fP, \fI/etc/pam.d/login\fP, \fI/etc/pam.d/remote\fP, \fI/etc/hushlogins\fP, \fI$HOME/.hushlogin\fP
.SH "DANE UWIERZYTELNIAJĄCE"
.sp
\fBlogin\fP obsługuje konfigurację za pomocą danych uwierzytelniających systemd (zob. \c
.URL "https://systemd.io/CREDENTIALS/" "" ")."
\fBlogin\fP odczytuje następujące dane uwierzytelniające systemd:
.sp
\fBlogin.noauth\fP (wartość logiczna)
.RS 4
Jeśli ustawiona, konfiguruje \fBlogin\fP w sposób pomijający uwierzytelnienie logowania, podobnie do opcji \fB\-f\fP.
.RE
.SH "USTERKI"
.sp
Nieudokumentowana opcja \fB\-r\fP BSD. Może być to wymagane przez niektóre programy \fBrlogind\fP(8).
.sp
Logowanie rekurencyjne, możliwe w starych, dobrym czasach, obecnie nie działa; do większości zastosowań wystarczającym zamiennikiem jest \fBsu\fP(1). Z powodów bezpieczeństwa, \fBlogin\fP stosuje wywołanie systemowe \fBvhangup\fP(2), aby usunąć wszelkie ewentualne procesy nasłuchujące na tty. Służy to uniknięciu możliwości podsłuchania hasła. Jeśli korzysta się z polecenia \fBlogin\fP, to otaczająca powłoka jest zabijana przez \fBvhangup\fP(2), ponieważ nie jest to już prawdziwy właściciel tty. Można tego uniknąć używając \fBexec login\fP w xterm lub powłoce najwyższego rzędu.
.SH "AUTORZY"
.sp
Pochodzi z programu login 5.40 (5/9/89) BSD autorstwa \c
.MTO "glad\(atdaimi.dk" "Michaela Glada" ""
z HP\-UX. Port na Linuksa 0.12:
.MTO "poe\(atdaimi.aau.dk" "Peter Orbaek" "."
Przepisane przez wersję korzystającą tylko z PAM przez
.MTO "kzak\(atredhat.com" "Karela Zaka" ""
.SH "ZOBACZ TAKŻE"
.sp
\fBmail\fP(1), \fBpasswd\fP(1), \fBpasswd\fP(5), \fButmp\fP(5), \fBenviron\fP(7), \fBgetty\fP(8), \fBinit\fP(8), \fBlastlog\fP(8), \fBshutdown\fP(8)
.SH "ZGŁASZANIE BŁĘDÓW"
.sp
Problemy należy zgłaszać w \c
.URL "https://github.com/util\-linux/util\-linux/issues" "systemie śledzenia błędów" "."
.SH "DOSTĘPNOŚĆ"
.sp
Polecenie \fBlogin\fP jest częścią pakietu util\-linux, który można pobrać ze strony \c
.URL "https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util\-linux/" "Archiwum jądra Linux" "."
