NAZWA¶

hier - opis systemowej hierarchii plików

OPIS¶

Typowy system linuksowy zawiera, między innymi, następujące katalogi:

/

Katalog nadrzędny. Od niego to zaczyna się całe drzewo.

/bin

Katalog zawierający programy wykonywalne potrzebne w trybie pojedynczego użytkownika oraz do podniesienia i naprawienia systemu.

/boot

Zawiera statyczne pliki dla programu rozruchowego. Ten katalog zawiera tylko pliki potrzebne podczas procesu rozruchowego. Instalator mapowania i pliki konfiguracyjne powinny trafić do /sbin i /etc. Jądro systemu operacyjnego (np. initrd) muszą znajdować się w / lub /boot.

/dev

Pliki urządzeń albo specjalne, odnoszące się do urządzeń fizycznych. Zobacz mknod(1).

/etc

Zawiera pliki konfiguracyjne lokalne dla maszyny. Niektóre większe pakiety programów, jak X11, mogą mieć swoje własne katalogi poniżej etc. Pliki konfiguracyjne dla całego systemu można umieścić tu lub w /usr/etc. Niemniej jednak, programy powinny zawsze szukać tych plików w /etc, a Ty możesz umieścić linki do nich w /usr/etc.

/etc/opt

Pliki konfiguracyjne dodatkowych aplikacji instalowanych w /opt specyficzne dla maszyny.

/etc/sgml

Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do SGML (opcjonalny).

/etc/skel

Gdy stworzone zostaje nowe konto użytkownika, pliki z tego katalogu są zwykle kopiowane do katalogu domowego użytkownika.

/etc/X11

Pliki konfiguracyjne dla systemu okienkowego X11 (opcjonalny).

/etc/xml

Ten katalog zawiera pliki konfiguracyjne do XML (opcjonalny).

/home

Na maszynach z katalogami domowymi dla użytkowników, katalogi te znajdują się zwykle poniżej tego katalogu, bezpośrednio lub nie. Struktura tego katalogu zależy od decyzji lokalnych administratorów (opcjonalny)

/lib

Ten katalog powinien zawierać te biblioteki dynamiczne, które są konieczne do wystartowania systemu i uruchamiania komend z głównego systemu plików.

/lib<kwalifikator>

Te katalogi są wariantami /lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

/lib/modules

Ładowalne moduły jądra (opcjonalny).

/lost+found

Katalog zawiera obiekty zgubione w systemie plików. Są to zwykle fragmenty plików naruszone na skutek uszkodzenia dysku lub awarii systemu.

/media

Katalog zawiera punkty montowań dla wysuwalnych nośników takich jak płyty CD i DVD oraz nośniki USB. W systemach gdzie istnieje więcej niż jedno urządzenie do montowania określonego typu nośników, punkty montowania można tworzyć dodając cyfrę do dostępnego punktu montowania poczynając od "0", ale musi istnieć również nazwa niekwalifikowalna.

/media/floppy[1-9]

Stacja dyskietek (opcjonalny).

/media/cdrom[1-9]

Napęd CD-ROM (opcjonalny).

/media/cdrecorder[1-9]

Nagrywarka CD (opcjonalny).

/media/zip[1-9]

Napęd zip (opcjonalny).

/media/usb[1-9]

Napęd USB (opcjonalny).

/mnt

Katalog ten jest punktem montowania dla tymczasowo zamontowanych systemów plików. Niektóre dystrybucje umieszczają w /mnt podkatalogi z przeznaczeniem, że będą używane jako punkty montowania dla kilku tymczasowych systemów plików.

/opt

Ten katalog powinien zawierać dodatkowe pakiety, które zawierają statyczne pliki.

/proc

Jest to punkt montowania systemu plików proc, który dostarcza informacji o bieżących procesach i jądrze. Ów pseudosystem plików opisano w szczegółach w proc(5).

/root

Tan katalog jest zwyczajowo katalogiem domowym użytkownika root (opcjonalny).

/run

Katalog zawiera informacje opisujące system od momentu jego uruchomienia. Uprzednio rolę tę pełnił katalog /var/run i programy mogą go wciąż używać.

/sbin

Tak jak /bin, ten katalog zawiera komendy potrzebne do wystartowania systemu, ale których zwykle nie wykonują normalni użytkownicy.

/srv

Katalog ten zawiera dane specyficzne dla usług dostarczanych przez ten komputer.

/sys

Jest to punkt montowania systemu plików sysfs, dostarczającego informacji o jądrze podobnie jak /proc, lecz lepiej usystematyzowanym, przestrzegający formalizmu infrastruktury kobject.

/tmp

Katalog zawierający pliki tymczasowe, które może usunąć bez ostrzeżenia działające zadanie lub start systemu.

/usr

Ten katalog jest zwykle montowany z oddzielnej partycji. Powinien on zawierać dzielone dane tylko do odczytu, tak że można go zamontować na różnych maszynach z zainstalowanym Linuksem.

/usr/X11R6

System X-Window, wersja 11, wydanie 6 (obecny w FHS 2.3, usunięty w FHS 3.0).

/usr/X11R6/bin

Binaria należące do systemu X-Window; często jest to link symboliczny z bardziej tradycyjnego /usr/bin/X11.

/usr/X11R6/lib

Pliki danych skojarzone z systemem X-Window.

/usr/X11R6/lib/X11

Zawiera różne pliki potrzebne do uruchamiania X; często jest to link symboliczny z /usr/lib/X11.

/usr/X11R6/include/X11

Zawiera pliki nagłówkowe potrzebne do kompilacji programów z użyciem systemu okienkowego X11. Często jest to link symboliczny z /usr/include/X11.

/usr/bin

Jest to główny katalog programów wykonywalnych. Większość programów wykonywanych przez zwykłych użytkowników, które nie są potrzebne przy starcie lub naprawie systemu i które nie są instalowane lokalnie, powinna być umieszczona w tym katalogu

/usr/bin/mh

Polecenia systemu obsługi poczty MH (opcjonalny).

/usr/bin/X11

Tradycyjne miejsce na pliki wykonywalne X11; w Linuksie zwykle jest to link symboliczny do /usr/X11R6/bin.

/usr/dict

Zastąpiony przez /usr/share/dict.

/usr/doc

Zastąpiony przez /usr/share/doc.

/usr/etc

Można tu umieścić całosystemowe pliki konfiguracyjne dzielone między kilkoma maszynami. Programy jednak powinny zawsze odwoływać się do tych plików używając katalogu /etc. Linki od plików w /etc powinny wskazywać na odpowiednie pliki w /usr/etc.

/usr/games

Binaria gier i programów edukacyjnych (opcjonalny).

/usr/include

Pliki nagłówkowe dla kompilatora C.

/usr/include/bsd

Pliki nagłówkowe zapewniające kompatybilność z BSD (opcjonalny).

/usr/include/X11

Pliki nagłówkowe dla kompilatora C i systemu X-Window. Jest to zwykle link symboliczny do /usr/X11R6/include/X11.

/usr/include/asm

Pliki nagłówkowe deklarujące niektóre funkcje asemblera. W przeszłości był to link symboliczny do /usr/src/linux/include/asm.

/usr/include/linux

Zawiera informacje, które mogą zmieniać się jednego wydania systemu na drugie i kiedyś był on linkiem symbolicznym do /usr/src/linux/include/linux, żeby otrzymywać informacje specyficzne dla systemu operacyjnego.

(Uwaga: pliki nagłówkowe powinny działać poprawnie zarówno z bieżącą biblioteką libc jak i w przestrzeni użytkownika. Jednakże źródła jądra Linuksa nie są przeznaczone do użytku z programami użytkownika i nic nie wiedzą o libc, zainstalowanej w systemie. Jest bardzo prawdopodobne, że pewne rzeczy przestaną działać, jeżeli /usr/include/asm i /usr/include/linux będą prowadziły do losowego drzewa źródeł jądra. Systemy Debiana nie robią tego i używają nagłówków ze znanej, dobrej wersji jądra, dostarczonych przez pakiet libc*-dev).

/usr/include/g++

Pliki nagłówkowe do użytku z kompilatorem GNU C++.

/usr/lib

Biblioteki obiektowe, w tym dynamiczne, plus parę plików wykonywalnych, zwykle niewywoływanych bezpośrednio. Bardziej skomplikowane programy mogą tu posiadać całe podkatalogi.

/usr/libexec

Katalog zawierający pliki binarne do użytku wewnętrznego, które nie są przeznaczone do wykonywania przez użytkowników powłoki lub skrypty.

/usr/lib<kwalifikator>

Te katalogi są wariantami /usr/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek, z tym wyjątkiem, że dowiązanie symboliczne /usr/lib<kwalifikator>/X11 nie jest wymagane (opcjonalny).

/usr/lib/X11

Zwykłe miejsce dla plików danych skojarzonych z programami X-owymi, oraz pliki konfiguracyjne dla systemu X. W Linuksie, zwykle jest to link symboliczny do /usr/X11R6/lib/X11.

/usr/lib/gcc-lib

Zawiera pliki wykonywalne i nagłówkowe dla kompilatora GNU C gcc(1).

/usr/lib/groff

Pliki dla systemu formatowania dokumentów GNU groff.

/usr/lib/uucp

Pliki dla uucp(1).

/usr/local

Tutaj zwykle trafiają programy instalowane lokalnie na maszynie.

/usr/local/bin

Trafiają tu binaria programów lokalnych.

/usr/local/doc

Lokalna dokumentacja.

/usr/local/etc

Pliki konfiguracyjne skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

/usr/local/games

Binaria lokalnie zainstalowanych gier.

/usr/local/lib

Pliki skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

/usr/local/lib<kwalifikator>

Te katalogi są wariantami /usr/local/lib w systemach obsługujących więcej niż jeden format binarny wymagający oddzielnych bibliotek (opcjonalny).

/usr/local/include

Pliki nagłówkowe lokalnego kompilatora C.

/usr/local/info

Strony info skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

/usr/local/man

Strony podręcznika ekranowego skojarzone z lokalnie zainstalowanymi programami.

/usr/local/sbin

Lokalnie instalowane programy do administracji systemem.

/usr/local/share

Dane lokalnych aplikacji, które mogą być dzielona między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego.

/usr/local/src

Kod źródłowy programów instalowanych lokalnie.

/usr/man

Zastąpiony przez /usr/share/man.

/usr/sbin

Katalog zawierający pliki binarne programów do administracji systemem, które nie są potrzebne przy rozruchu, montowaniu /usr lub naprawie systemu.

/usr/share

Katalog zawierający podkatalogi ze specyficznymi danymi aplikacji, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego. Często można tu znaleźć rzeczy, które wcześniej znajdowały się w /usr/doc lub /usr/lib, lub /usr/man.

/usr/share/color

Zawiera informacje o zarządzaniu kolorami np. profile kolorów International Color Consortium (ICC) (opcjonalny).

/usr/share/dict

Zawiera pliki z listami słów dla poprawiaczy pisowni (opcjonalny).

/usr/share/dict/words

Lista angielskich słów (opcjonalny).

/usr/share/doc

Dokumentacja zainstalowanych programów (opcjonalny).

/usr/share/games

Pliki ze statycznymi danymi gier z /usr/games (opcjonalny).

/usr/share/info

Znajdują się tutaj strony info (opcjonalny).

/usr/share/locale

Tutaj znajdują się informacje związane z ustawieniami regionalnymi (opcjonalny).

/usr/share/man

Trafiają tu strony podręcznika ekranowego, do odpowiednich katalogów, według sekcji podręcznika.

/usr/share/man/<locale>/man[1-9]

Te katalogi zawierają strony podręcznika w formacie źródłowym. Systemy, które używają jednego języka i zestawu znaków dla wszystkich stron podręcznika, mogą pominąć <locale>.

/usr/share/misc

Różnorodne dane, które mogą być dzielone między różnymi architekturami tego samego systemu operacyjnego.

/usr/share/nls

Katalogi wiadomości natywnego języka (opcjonalny).

/usr/share/ppd

Pliki definiujące drukarki Postscript - Postscript Printer Definition (PPD) (opcjonalny).

/usr/share/sgml

Pliki do SGML (opcjonalny).

/usr/share/sgml/docbook

DTD DocBook (opcjonalny).

/usr/share/sgml/tei

DTD TEI (opcjonalny).

/usr/share/sgml/html

DTD HTML (opcjonalny).

/usr/share/sgml/mathml

DTD MathML (opcjonalny).

/usr/share/terminfo

Baza danych terminfo (opcjonalny).

/usr/share/tmac

Makra troffa, które nie są dystrybuowane z groffem (opcjonalny).

/usr/share/xml

Pliki do XML (opcjonalny).

/usr/share/xml/docbook

DTD DocBook (opcjonalny).

/usr/share/xml/xhtml

DTD XHTML (opcjonalny).

/usr/share/xml/mathml

DTD MathML (opcjonalny).

/usr/share/zoneinfo

Pliki informacji o strefach czasowych (opcjonalny).

/usr/src

Pliki źródłowe różnych części systemu, dołączane do niektórych pakietów. Nie należy pracować tutaj nad swoimi własnymi projektami, ponieważ pliki w /usr powinny być tylko do odczytu z wyjątkiem sytuacji, gdy instalowane jest oprogramowanie (opcjonalny).

/usr/src/linux

Zawiera źródła jądra samego systemu operacyjnego. Niektóre dystrybucje umieszczają tu źródła domyślnie instalowanego jądra. Najprawdopodobniej powinieneś użyć innego katalogu do budowania własnego jądra.

/usr/tmp

Przestarzałe. Powinno być linkiem do /var/tmp. Ten link jest obecny tylko w celu zachowania kompatybilności i nie powinien być używany.

/var

Katalog zawierający pliki, które mogą zmieniać wielkość, takie jak logi i spoole.

/var/account

Dzienniki statystyk jądra (opcjonalny).

/var/adm

Ten katalog został zastąpiony przez /var/log i powinien być linkiem symbolicznym do /var/log.

/var/backups

Zarezerwowany z powodów historycznych.

/var/cache

Zbuforowane dane programów.

/var/cache/fonts

Lokalnie generowane fonty (opcjonalny).

/var/cache/man

Lokalnie formatowane strony podręcznika systemowego (opcjonalny).

/var/cache/www

Dane bufora lub proxy WWW (opcjonalny).

/var/cache/<pakiet>

Bufor dla danego pakietu (opcjonalny).

/var/catman/cat[1-9] lub /var/cache/man/cat[1-9]

Te katalogi przechowują preformatowane strony podręcznika ekranowego zgodnie z sekcją tego podręcznika. (Używanie preformatowanych stron podręcznika jest przestarzałe).

/var/crash

Zrzuty po awarii systemu (opcjonalny).

/var/cron

Zarezerwowany z powodów historycznych.

/var/games

Zmienne dane gier (opcjonalny).

/var/lib

Zmienne informacje programów.

/var/lib/color

Różne pliki zawierające informacje o zarządzaniu kolorami (opcjonalny).

/var/lib/hwclock

Katalog stanu do hwclock - zegara sprzętowego (opcjonalny)

/var/lib/misc

Różnorodne dane statusu.

/var/lib/xdm

Różne dane menedżera logowania X (opcjonalny).

/var/lib/<edytor>

Dane statusu i kopie zapasowe edytora (opcjonalny).

/var/lib/<nazwa>

Te katalogi muszą być używane do całej obsługi pakietów w dystrybucji.

/var/lib/<pakiet>

Dane statusu dla pakietów i podsystemów (opcjonalny).

/var/lib/<narzędzie_pakietów>

Pliki obsługi pakietowania (opcjonalny).

/var/local

Zmienne dane dla /usr/local.

/var/lock

Umieszczane są tu pliki blokad. Konwencja nazw plików blokad dla urządzeń to LCK..<urządzenie> gdzie <urządzenie>, to nazwa urządzenia w systemie plików. Użyty format to format plików blokad protokołu HDU UUCP, tj. pliki blokad zawierają PID jako dziesięciobajtowy numer dziesiętny w ASCII, plus znak nowej linii.

/var/log

Różne logi.

/var/opt

Zmienne dane dla /opt.

/var/mail

Skrzynki pocztowe użytkowników. Zastępuje /var/spool/mail.

/var/msgs

Zarezerwowany z powodów historycznych.

/var/preserve

Zarezerwowany z powodów historycznych.

/var/run

Różne pliki bieżące, np. pliki zawierające identyfikatory procesów (PID-y) i informację o zalogowanych użytkownikach (utmp). Pliki w tym katalogu są zwykle czyszczone przy starcie systemu.

/var/spool

Skolejkowane pliki różnych programów.

/var/spool/at

Kolejka zadań do at(1).

/var/spool/cron

Kolejka zadań do cron(8).

/var/spool/lpd

Kolejka plików do drukowania (opcjonalny).

/var/spool/lpd/printer

Kolejka do określonej drukarki (opcjonalny).

/var/spool/mail

Zastąpione przez /var/mail.

/var/spool/mqueue

Kolejka poczty wychodzącej (opcjonalny).

/var/spool/news

Katalog kolejki dla wiadomości (opcjonalny).

/var/spool/rwho

Kolejka plików do rwhod(8) (opcjonalny).

/var/spool/smail

Kolejka plików do dostarczyciela poczty smail(1).

/var/spool/uucp

Kolejka plików do uucp(1) (opcjonalny).

/var/tmp

Tak jak /tmp, ten katalog zawiera tymczasowe pliki przechowywane na czas nieokreślony.

/var/yp

Pliki baz danych do NIS, poprzednio zwanym Sun Yellow Pages (YP).

STANDARDY¶

Standard hierarchii systemu plików (FHS), wersja 3.0, opublikowany 19 marca 2015 r. https://refspecs.linuxfoundation.org/fhs.shtml.

USTERKI¶

Lista ta nie jest wyczerpująca; różne dystrybucje i systemy mogą być odmiennie skonfigurowane.

ZOBACZ TAKŻE¶

find(1), ln(1), proc(5), file-hierarchy(7), mount(8)

Standard hierarchii systemu plików

TŁUMACZENIE¶

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Gwidon S. Naskrent <naskrent@hoth.amu.edu.pl>, Robert Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.