table of contents
SOCKET(2) | Sistem Çağrıları | SOCKET(2) |
İSİM¶
socket - iletişim için uç nokta oluşturur
BİLDİRİM¶
#include <sys/types.h> /* Bkz: EK BİLGİLER */ #include <sys/socket.h>
- int socket
- (int domain, int type, int protocol);
AÇIKLAMA¶
socket() iletişim için uç nokta oluşturur ve bu ucu ifade eden bir dosya tanıtıcısı döndürür. Başarılı bir çağrı ile dönen dosya tanıtıcısı, süreç için açık olmayan en küçük numaralı dosya tanıtıcısı olur.
domain değişkeninde belirtilen adres ailesi iletişim alanını, adres ve protokol ailesini belirler. Bu aileler <sys/socket.h> içerisinde tanımlanmıştır. Adres ailesi sabitlerinin isimleri AF, protokol ailesi sabitlerinin isimleri ise PF ile başlar ve bunlar eşdeğerdir. Linux çekirdeği tarafından tanınan aileler:
İsim | Amaç | Kılavuz Sayfası |
AF_UNIX | Yerel iletişim | unix(7) |
AF_LOCAL | AF_UNIX için eşanlamlı sözcük | |
AF_INET | IPv4 İnternet protokolü | ip(7) |
AF_AX25 | Amatör radyo AX.25 protokolü | ax25(4) |
AF_IPX | IPX - Novell protokolleri | |
AF_APPLETALK | AppleTalk | ddp(7) |
AF_X25 | ITU-T X.25 / ISO-8208 protokolü | x25(7) |
AF_INET6 | IPv6 İnternet protokolü | ipv6(7) |
AF_DECnet | DECnet protokol soketleri | ipv6(7) |
AF_KEY | Anahtar yönetim protokolü, özgün olarak IPsec ile kullanım için geliştirildi | |
AF_NETLINK | Çekirdek kullanıcı arayüzü aygıtı | netlink(7) |
AF_PACKET | Düşük seviye paket arayüzü | packet(7) |
AF_RDS | Güvenilir veri katarı soketleri protokolü | rds(7) |
rds-rdma(7) | ||
AF_PPPOX | L2 tünellerini ayarlamak için genel PPP aktarım katmanı (L2TP ve PPPoE) | |
AF_LLC | Mantıksal bağlantı denetim (IEEE 802.2 LLC) protokolü | |
AF_IB | InfiniBand doğal adresleme | |
AF_MPLS | Çoklu protokol etiket değiştirme | |
AF_CAN | Denetleyici alan ağı otomotiv veriyolu protokolü | |
AF_TIPC | TIPC, "küme alan soketleri" protokolü | |
AF_BLUETOOTH | Bluetooth düşük seviye soket protokolü | |
AF_ALG | Çekirdek şifreleme API’sine arayüz | |
AF_VSOCK | VSOCK (aslen "VMWare VSockets") yüksek yönetici ile misafirin iletişimi için protokol | vsock(7) |
AF_KCM | KCM (çekirdek bağlantı çoğullayıcı) arayüzü | |
AF_XDP | XDP (hızlı veri yolu) arayüzü |
Yukarıdaki adres aileleri ve diğer adres aileleri için ayrıntılı bilgiler address_families(7) sayfasında bulunabilir.
socket() çağrısının type değişkeni iletişim türünü belirler. Tanımlı türler:
- SOCK_STREAM
- Sıralı, güvenli, çift yönlü, bağlantı temelli bayt akımı sağlar. Bant dışı (Out Of Band) veri iletim mekanizması desteklenebilir.
- SOCK_DGRAM
- Veri katarını destekler (bağlantısız, sabit azami uzunluğa sahip güvenilmez iletiler).
- SOCK_SEQPACKET
- Sabit azami uzunluğa sahip veri katarları için sıralı, güvenli, çift yönlü bağlantı temelli veri iletim yolu sağlar; bir alıcının, her girdi sistem çağrısında bir paketin tamamını okuması gerekir.
- SOCK_RAW
- Ham ağ protokolü erişimi sağlar.
- SOCK_RDM
- Düzeni garanti etmeyen güvenli veri katarı katmanı sağlar.
- SOCK_PACKET
- Eskidir ve yeni programlarda kullanılmamalıdır; packet(7) sayfasına bakın.
Bazı soket türleri tüm protokol aileleri tarafından uygulanmayabilir.
Linux 2.6.27’den itibaren, type değişkeni ikinci bir işleve sahiptir: soket türünü belirtmeye ek olarak socket()’in davranışını değiştirmek için aşağıdaki değerler bit düzeyinde VEYA’lanabilir:
- SOCK_NONBLOCK
- O_NONBLOCK dosya durum bayrağını yeni dosya tanıtıcısını ifade eden açık dosya tanıtıcısına ayarla (open(2) sayfasına bakın). Bu bayrağı kullanmak, fazladan fcntl(2) çağrılarından tasarruf etmeyi sağlar.
- SOCK_CLOEXEC
- Yürütmeyi kapat (Close On Exec) (FD_CLOEXEC) bayrağını yeni dosya tanıtıcısına ayarla. Bunun neden faydalı olabileceği open(2) sayfasındaki O_CLOEXEC bayrağının açıklamasında bulunabilir.
protocol değişkeninde, soket ile kullanılacak protokol belirtilir. Normalde, belirli bir protokol ailesindeki belirli bir soket türünü desteklemek için yalnızca tek bir protokol vardır, bu nedenle protocol 0 olarak belirtilebilir. Ancak soket türünü destekleyen birden fazla protokolün var olması da mümkündür, bu durumda bir protokolün belirtilmesi gereklidir. Kullanılacak protokol numarası iletişimin gerçekleşeceği "iletişim alanına" özeldir; protocols(5) sayfasına bakın. Protokol adlarının protokol numaraları ile nasıl eşleneceği getprotoent(3) sayfasında açıklanmıştır.
SOCK_STREAM türündeki soketler tam çift yönlü bayt akımlarıdır. Kayıt sınırlarını korumazlar. Bir akım soketi, veri iletmeden veya almadan önce bağlanmış durumda olmalıdır. Bir başka sokete bağlantı oluşturmak için connect(2) çağrısı kullanılır. Bağlandıktan sonra, veri, read(2) ve write(2) çağrılarıyla veya send(2) ve recv(2) çağrılarının bazı türevleriyle taşınabilir. Oturum tamamlandığında close(2) çağrılabilir. Bant dışı (Out Of Band) veri send(2) sayfasında açıklandığı gibi iletilebilir veya recv(2) sayfasında açıklandığı gibi alınabilir.
SOCK_STREAM kullanan iletişim protokolleri verinin kaybolmamasını veya kopyalanmamasını sağlar. Eş protokolün tampon alanına sahip bir veri parçası mantıklı bir süre içerisinde başarıyla iletilemezse bağlantının koptuğu kabul edilir. Soket için SO_KEEPALIVE etkinleştirildiğinde, protokol kendine özgü şekilde karşı tarafın etkin olup olmadığına bakar. Eğer süreç, bozuk yayında veri gönderir veya alırsa SIGPIPE sinyali oluşturulur; bu, sinyali işlemeyen ham süreçlerin çıkmasına neden olur. Tek fark, read(2) çağrısının talep edilen veri miktarını döndürmesi, gelen paketteki kalan verilerin atılmasıdır. Ayrıca gelen veri katarlarındaki tüm ileti sınırları korunur.
SOCK_DGRAM ve SOCK_RAW soketleri sendto(2) çağrısında belirtilen alıcıya veri katarlarının iletilmesini sağlar. Veri katarları genellikle, gönderenin adresiyle beraber bir sonraki veri katarını döndüren recvfrom(2) çağrısı ile alınır.
SOCK_PACKET kullanımı önerilmeyen bir soket türüdür ve doğrudan aygıt sürücüsünden ham paket alınması için kullanılır. Bunun yerine packet(7) kullanılmalıdır.
fcntl(2) çağrısının F_SETOWN işlemi, bant dışı (Out Of Band) veri geldiğinde SIGURG veya SOCK_STREAM bağlantısı beklenmedik şekilde koparsa SIGPIPE sinyalini alacak süreci veya süreç grubunu belirtmek için kullanılabilir. Bu işlem ayrıca, sıra beklemesiz G/Ç bildirimlerini ve G/Ç’ı SIGIO aracılığıyla alacak süreç ve süreç gruplarını belirtmek için de kullanılabilir. F_SETOWN kullanımı, ioctl(2) çağrısının FIOSETWON veya SIOCSPGRP değerleriyle kullanımına eşdeğerdir.
Ağ, protokol modülüne bir hata durumu (örneğin IP için ICMP iletisi kullanarak) sinyallediğinde bekleyen hata bayrağı sokete atanır. Bekleyen hatanın kodunu, soket üzerindeki sonraki işlem döndürür. Bazı protokollerde hata üzerine daha ayrıntılı bilgi edinmek için sokete özgü hata kuyruğu kullanmak mümkündür; ip(7) sayfasındaki IP_RECVERR sabitine bakın.
Soketin işlemleri, soket seviye seçenekleri ile kontrol edilir. Bu seçenekler <sys/socket.h> içerisinde tanımlanmıştır. setsockopt(2) ve getsockopt(2) işlevleri bu seçenekleri atamak ve sorgulamak için kullanılır.
DÖNÜŞ DEĞERݶ
Başarılı durumda, yeni soket için dosya tanıtıcısını döndürür. Hata durumunda, -1 döner ve hata errno değişkenine atanır.
HATALAR¶
- EACCES
- Belirtilen türde ve/veya protokolde soket oluşturulma izni reddedildi.
- EAFNOSUPPORT
- Gerçekleme, belirtilen adres ailesini desteklenmiyor.
- EINVAL
- Protokol bilinmiyor veya protokol ailesi mevcut değil.
- EINVAL
- type değişkeninde belirtilen türler geçersiz.
- EMFILE
- Süreç başına açık dosya tanıtıcısı sayısı sınırına ulaşıldı.
- ENFILE
- Sistem genelinde açık dosya sayısı sınırına ulaşıldı.
- ENOBUFS veya ENOMEM
- Bellek yetersiz. Yeterli kaynak serbest bırakılmadığı sürece soket oluşturulamaz.
- EPROTONOSUPPORT
- Protokol türü veya belirtilen protokol, alan tarafından desteklenmiyor.
Kullanılan protokol modülleri tarafından başka hatalar oluşturulabilir.
UYUMLULUK¶
POSIX.1-2001, POSIX.1-2008 4.4BSD
SOCK_NONBLOCK ve SOCK_CLOEXEC bayrakları Linux’a özgüdür.
socket() 4.2BSD ile ortaya çıktı. Genellikle BSD soket katmanının klonlarını destekleyen (Sistem V türleri dahil) BSD olmayan sistemlere/sistemlerden taşınabilirdir.
EK BİLGİLER¶
POSIX.1’de, <sys/types.h> dahil edilmeyi gerektirmez ve yine bu başlık dosyası Linux’da da gerekmez. Fakat bazı tarihsel (BSD) uygulamalardan ötürü bu başlık dosyasının olması gerekir ve uygulamaların taşınabilirliği için dahil edilmesi akıllıca olacaktır.
4.x BSD altında protokol aileleri için PF_UNIX ve PF_INET vb. sabitleri kullanılırken, AF_UNIX ve AF_INET vb. sabitleri adres aileleri için kullanılmaktadır. Ancak, zaten BSD kılavuz sayfasında şunlar geçiyor: "Protokol ailesi genellikle adres ailesiyle aynıdır" ve sonraki standartlar artık her yerde AF_* sabitlerini kullanıyor.
ÖRNEKLER¶
socket()’in örnek kullanımı getaddrinfo(3) sayfasında verilmiştir.
İLGİLİ BELGELER¶
accept(2), bind(2), close(2), connect(2), fcntl(2), getpeername(2), getsockname(2), getsockopt(2), ioctl(2), listen(2), read(2), recv(2), select(2), send(2), shutdown(2), socketpair(2), write(2), getprotoent(3), address_families(7), ip(7), socket(7), tcp(7), udp(7), unix(7)
"An Introductory 4.3BSD Interprocess Communication Tutorial" ve "BSD Interprocess Communication Tutorial", UNIX Programcısının Ek Belgeleri Cilt 1’de yeniden basılmıştır.
ÇEVİREN¶
© 2022 Fatih Koçer
Bu çeviri özgür yazılımdır:
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri
yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde
"New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.
6 Eylül 2020 | Linux man-pages 5.10 |