İSİM¶

umount - dosya sistemlerini ayırır

KULLANIM¶

umount

-a [-dflnrv] [-t ds-türü] [-O seçenek...]

umount

[-dflnrv] {dizin|aygıt}

umount

{-h|-V}

AÇIKLAMA¶

umount, dosya sistem(ler)ini, bağlı olduğu dosya hiyeraşisinden ayırır. Bir dosya sistemi, bağlandığı dizin adı verilerek belirtilir. Dosya sisteminin üzerinde olduğu özel aygıt isimlerinin belirtilmesi de işe yarayabilir ama bu yöntem oldukça eskidir. Ayrıca, aygıtın birden fazla dizine bağlandığı durumlarda hata oluşacaktır.

"Meşgul" bir dosya sisteminin ayrılamayacağı unutulmamalıdır. Örneğin; açık dosyalar var ise veya bir süreç oradaki bir dizin içinde çalışıyorsa ya da o dizindeki bir takas dosyası kullanımda ise, vb. Örneğin bir süreç libc’yi başlatır ve libc oradaki yerel dosyaları açar böyle bir durumda, süreç umount’u çalıştırabilse bile işlem başarılı olmaz. Bir delice ayırma işlemi bu sorunların üstesinden gelir, ancak başka sorunları da beraberinde getirebilir. Bkz: --lazy seçeneği.

SEÇENEKLER¶

-a, --all

/proc/self/mountinfo (veya artık kullanılmayan /etc/mtab) dizininde listelenen dosya sistemlerinden proc, devfs, devpts, sysfs, rpc_pipefs ve nfsd hariç kalanların tamamı sistemden ayrılır. Hariç tutulan dosya sistemleri de ayrılmak istenirse --types seçeneğinde listelenebilir.

-A, --all-targets

Belirtilen dosya sisteminin geçerli bağlama isimalanındaki tüm bağlama noktalarını ayırır. Dosya sistemi, bağlama noktasıyla veya aygıt ismi ya da UUID ve benzerleri ile belirtilebilir. --recursive seçeneği ile birlikte kullanıldığında bağlı dosya sistemlerinin altındaki bağlı dosya sistemleri de ardışık olarak sistemden ayrılır. Bu seçenek yalnızca /etc/mtab dosyasının /proc/mounts dosyasına sembolik bağ olabildiği sistemlerde kullanılabilir.

-c, --no-canonicalize

Dosya yolunun bileşenlerinde yer alan sembolik bağların ardışık olarak izlenmesi işlemi stat(2) ve readlink(2) çağrıları ile yapılır ve bu çağrılar bazı durumlarda askıda kalabilir (örneğin NFS sistemlerinde sunucu ortada yoksa). Bu seçenekle bu çağrılar yapılmaz. Bu seçenek yalnızca bağlama noktası eşsiz ve mutlak bir dosya yolu olarak belirtilmişse kullanılmalıdır.

Bu seçenek root olmayan kullanıcıların ayırma işlemlerinde sessizce yok sayılır.

Bu seçenek hakkında ayrıntılı bilgi için mount(8) sayfasına bakılabilir. umount bu seçeneği dışsal ayırma araçlarına (/sbin/umount.tür) aktarmaz.

-d, --detach-loop

Ayrılan aygıt bir dönüş aygıtı olduğunda, ayırma işlemine ek olarak dönüş aygıtı da serbest bırakılır. Bu seçenek autoclear özelliğinin öntanımlı olarak etkin olduğu durumda mount(8) ile ilklendirilen dönüş aygıtları için gereksizdir.

--fake

Gerçek sistem çağrısı veya dışsal ayırma araçlarının çalıştırılması dışında her şeyin yapılmasını sağlar; dosya sisteminin bağlantısını kesiyormuş gibi yapar. -n seçeneğiyle daha önce ayrılmış bir dosya sisteminin (artık kullanılmayan) /etc/mtab dosyasındaki girdilerini silmek için kullanılabilir.

-f, --force

Ayırma işlemini (ulaşılamayan NFS sistemlerinin varlığında) zorlar.

Bu seçeneğin kullanımı durumunda umount sürecinin askıda kalmayacağının hiçbir garantisi yoktur. Ulaşılamayan NFS sistemleri üzerinde uygulanamayacak stat(2) ve readlink(2) çağrılarından kaçınmak için sembolik bağ içermeyen mutlak dosya yollarının kullanılması şiddetle tavsiye olunur.

-i, --internal-only

Dışsal /sbin/umount.ds-türü aracı mevcut olsa bile çalıştırılmaz. Bu tür dışsal araçlar sistemde mevcutsa öntanımlı olarak çalıştırılır.

-l, --lazy

Tembel ayırma. Dosya sistemi dosya hiyerarşisinden hemen ayrılır ve meşguliyeti biter bitmez bu dosya sistemine yapılan tüm atıflar temizlenir.

Bu seçeneğin ağ dosya sisteminde veya alt bağlantılara sahip yerel dosya sisteminde kullanılması durumunda, her an sistemin yeniden başlatılması beklenebilir. umount -l için önerilen kullanım durumu, normal bir umount’un kapatılmış bir sunucu veya ağ disk bölümü nedeniyle askıda kalacağı erişilemeyen bir ağ paylaşımı nedeniyle kapanma sırasında beklemede kalmasını önlemektir. Paylaşımın yeniden bağlanması mümkün olmayacaktır.

-n, --namespace isimalanı

Bağlı dosya sistemlerinin belirtilen isimalanına göre ayrılmasını sağlar. isimalanı, belirtilen isimalanında çalışan bir sürecin süreç kimliği veya belirtilen isimalanını temsil eden bir dosya olabilir.

umount, /etc/fstab dosyasını okuduğunda, /etc/mtab dosyasına yazdığında (veya /run/mount dosyasına yazdığında) ve umount(2) sistem çağrısında ilgili isimalanına geçer, aksi takdirde özgün isimalanında kalır. Yani, hedef bağlama isimalanının umount(2) çağrısı için gerekli kütüphaneleri veya diğer gereksinimleri içermesi gerekmez.

Daha ayrıntılı bilgi için bkz: mount_namespaces(7)

-n, --no-mtab

/etc/mtab dosyasına yazmadan dosya sistemini ayırır.

-O, --test-opts seçenek...

Yalnızca, /etc/fstab dosyasında dosya sistemi için belirtilen seçenek varsa dosya sistemini ayırır. Virgüllerle ayırarak birden fazla seçenek belirtilebilir. Seçeneğin eyleminin uygulanması istenmiyorsa seçeneğin önüne "no" dizgesi konulabilir.

-q, --quiet

"bağlı değil" ("not mounted") hata iletileri engellenir.

-R, --recursive

Belirtilen her dizini özyinelemeli olarak ayırır. Zincirdeki bir ayırma işlemi bir nedenle başarısız olursa, özyineleme her dizin için duracaktır. Bağlantı noktaları arasındaki ilişki /proc/self/mountinfo girdileriyle belirlenir. Dosya sistemi, bağlama noktası yolu ile belirtilmelidir; aygıt adına (veya UUID) göre özyinelemeli ayırma desteklenmez. 2.37 sürümünden bu yana, aynı bağlama noktasında bağlanmış birden fazla dosya sistemi olduğunda bunların tümü ayrılabilmektedir.

-r, --read-only

Ayırma başarısız olursa dosya sistemini salt-okunur olarak yeniden bağlamayı dener.

-t, --types ds-türü[,...]

Eylemlerin yalnızca belirtilen türdeki dosya sistemlerinde gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtir. Virgülle ayrılmış bir liste halinde birden fazla tür belirtilebilir. Dosya sistemi türleri listesinin önüne, belirtilen türlerin tümü için herhangi bir işlem yapılmaması gerektiğini belirtmek için "no" eklenebilir. umount’un bağlı dosya sistemleri hakkındaki bilgileri çekirdekten (/proc/mounts) okuduğu ve dosya sistemi adlarının /etc/fstab’da kullanılan dosya sistemi adlarından farklı olabileceği unutulmamalıdır. (örneğin, "nfs4" ve "nfs").

-v, --verbose

Ayrıntı kipi.

-h, --help

Yardım metnini gösterir ve çıkar.

-V, --version

Sürüm bilgilerini gösterir ve çıkar.

AYRICALIKSIZ KULLANICILAR¶

Normalde, yalnızca root kullanıcısı dosya sistemlerini bağlayabilir. Ancak, /etc/fstab dosyasının ilgili satırında user seçeneği varsa, herhangi bir kullanıcı ilgili dosya sistemini bağlayabilir. Ayrıntılar için bkz: mount(8)

2.34 sürümünden beri, çekirdek bağlama tablosu kullanıcının kimliğini içeriyorsa, umount komutu fuse dosya sistemleri için de ayırma işlemini gerçekleştirmekte kullanılabilir. Bu durumda fstab user= bağlama seçeneği gerekli değildir.

2.35 sürümünden beri, kullanıcı izinleri dahili libmount güvenlik kurallarına göre yetersiz kaldığında umount komutu çıkmaz ve suid izinlerini düşürüp normal root olmayan kullanıcı olarak devam eder. Bu, root izinlerinin gerekli olmadığı (fuse dosya sistemleri, kullanıcı isimalanları gibi) kullanım durumlarını desteklemek için kullanılabilir.

DÖNÜŞ AYGITI¶

umount komutu, /etc/mtab dosyasından bağımsız olarak mount(8) komutuyla ilklendirilmiş dönüş aygıtını otomatik olarak ayırır.

Bu durumda, aygıt autoclear özelliği ile ilklendirilir (daha fazla ayrıntı için bkz: losetup(8)), aksi takdirde --detach-loop seçeneğini veya losetup -d /dev/loop[N] komutunu kulanmak gerekir. autoclear özelliği Linux 2.6.25’ten beri desteklenmektedir.

DIŞSAL ARAÇLAR¶

Dışsal ayırma araçları için sözdizimi:

umount.fuse -t fuse.sshfs

/etc/mtab dosyasındaki helper=ds-türü imleci, tüm ayırma isteklerini kullanıcı kimlikten bağımsız olarak /sbin/umount.ds-türü aracına yönlendirir.

/etc/mtab dosyasının şu anda kullanımdan kaldırıldığı ve helper= ve diğer kullanıcı alanı bağlama seçeneklerinin libmount tarafından sağlandığı unutulmamalıdır.

ORTAM DEĞİŞKENLERݶ

LIBMOUNT_FSTAB=yol

fstab dosyasının öntanımlı yerini geçersiz kılar (suid için yok sayılır)

LIBMOUNT_MTAB=yol

mstab dosyasının öntanımlı yerini geçersiz kılar (suid için yok sayılır)

LIBMOUNT_DEBUG=all

libmount hata ayıklama çıktısı etkin olur

İLGİLİ DOSYALAR¶

/etc/fstab

bilinen dosya sistemleri tablosu

/etc/mtab

bağlı dosya sistemleri tablosu (kullanımdan kalktı, artık /proc/mounts dosyasına sembolik bağ oldu)

/proc/self/mountinfo

çekirdek tarafından üretilen bağlı dosya sistemleri tablosu

TARİHÇE¶

AT&T UNIX sürüm 6 bir umount komutu içeriyordu.

İLGİLİ BELGELER¶

mount(2), losetup(8), mount_namespaces(7), mount(8)

GERİBİLDİRİM¶

Hata bildirimleri için https://github.com/util-linux/util-linux/issues adresindeki hata izleyici kullanılabilir.

YARARLANIM¶

umount komutu util-linux paketinin bir parçası olup Linux Çekirdek Arşivinden indirilebilir: <https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux/>.

ÇEVİREN¶

© 2003 Yalçın Kolukısa
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır: Yasaların izin verdiği ölçüde HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde "New Issue" düğmesine tıklayıp yeni bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.