NAZWA¶

SKŁADNIA¶

OPIS¶

Polecenia oparte są zarówno na more jak i vi. Polecenia można poprzedzić liczbą dziesiętną, zwaną N w opisach poniżej. Liczba ta jest używana przez niektóre polecenia, jak to zaznaczono.

POLECENIA¶

h lub H

Pomoc: wyświetla podsumowanie tych poleceń. Jeśli zapomnisz wszystkich innych poleceń, pamiętaj o tej.

SPACE lub ^V lub f lub ^F

Przewija w przód N linii, domyślnie jedno okno (zobacz opcja -z poniżej). Jeśli N wynosi więcej niż rozmiar ekranu, wyświetlany jest tylko ostatni pełny ekran. Ostrzeżenie: niektóre systemy używają ^V jako specjalnego znaku dosłowności.

z

Jak SPACJA, ale jeśli podano N, staje się nowym rozmiarem okna.

ESC-SPACE

Jak spacja, ale przewija o pełną wielkość ekranu, nawet jeśli po drodze osiągnie koniec pliku.

ENTER lub RETURN lub ^N lub e lub ^E lub j lub ^J

Przewija w przód o N linii, domyślnie jedną. Wyświetlane są wszystkie N linie, nawet jeśli N wynosi więcej niż wielkość ekranu.

d lub ^D

Przewija w przód o N linii, domyślnie połowę wielkości ekranu. Jeśli podano N, staje się ono nową wartością domyślną dla kolejnych poleceń d i u.

b lub ^B lub ESC-v

Przewija w tył N linii, domyślnie jedno okno (zobacz opcja -z poniżej). Jeśli N wynosi więcej niż rozmiar ekranu, wyświetlany jest tylko ostatnia wielkość ekranowa.

w

Jak ESC-v, ale jeśli podano N, staje się ono nowym rozmiarem okna.

y lub ^Y lub ^P lub k lub ^K

Przewija w tył o N linii, domyślnie jedną. Wyświetlane są wszystkie N linie, nawet jeśli N wynosi więcej niż wielkość ekranu. Ostrzeżenie: niektóre systemy używają ^Y jako specjalnego znaku kontroli zadań.

u lub ^U

Przewija w tył o N linii, domyślnie połowę wielkości ekranu. Jeśli podano N, staje się ono nową wartością domyślną dla kolejnych poleceń

J

Like j, but continues to scroll beyond the end of the file.

K lub Y

Like k, but continues to scroll beyond the beginning of the file.

ESC-) lub STRZAŁKA_W_PRAWO

Przewija poziomo N znaków w prawo, domyślnie o połowę szerokości ekranu (zob. opcja -#).! Jeśli podano liczbę N, to staje się ona domyślna dla przyszłych poleceń STRZAŁKA_W_PRAWO i STRZAŁKA_W_LEWO. Podczas przewijania tekstu działa to tak, jakby była włączona opcja -S (ucinania linii).

ESC-( lub STRZAŁKA_W_LEWO

Przewija poziomo N znaków w prawo, domyślnie o połowę szerokości ekranu (zob. opcja -#).! Jeśli podano liczbę N, to staje się ona domyślna dla przyszłych poleceń STRZAŁKA_W_PRAWO i STRZAŁKA_W_LEWO.

ESC-} lub ^STRZAŁKA_W_PRAWO

Scroll horizontally right to show the end of the longest displayed line.

ESC-{ lub ^STRZAŁKA_W_LEWO

Scroll horizontally left back to the first column.

r lub ^R lub ^L

Odświeża ekran.

R

Odświeża ekran, odrzucając wszelkie wejście z bufora. Użyteczne jeśli plik zmienia się w trakcie oglądania.

F

Przewija w przód, i próbuje nadal odczytywać gdy osiągnięto koniec pliku. Normalnie polecenia tego używałbyś gdy znajdujesz się już na końcu pliku. Jest to metoda monitorowania ogona pliku który właśnie rośnie podczas oglądania (zachowanie to jest podobne do polecenia tail -f).

ESC-F

Like F, but as soon as a line is found which matches the last search pattern, the terminal bell is rung and forward scrolling stops.

g lub < lub ESC-<

Przechodzi do linii numer N w pliku, domyślnie pierwszej (początku pliku). (Ostrzeżenie: może to być powolne jeśli N jest duże).

G lub > lub ESC->

Przechodzi do linii numer N w pliku, domyślnie na koniec pliku. (Ostrzeżenie: może to być powolne jeśli N jest duże lub jeśli N jest niepodane, a czytane jest standardowe wejście zamiast pliku).

ESC-G

Same as G, except if no number N is specified and the input is standard input, goes to the last line which is currently buffered.

p lub %

Go to a position N percent into the file. N should be between 0 and 100, and may contain a decimal point.

P

Go to the line containing byte offset N in the file.

{

Jeśli w linii wyświetlanej na górze ekranu znajduje się otwierający nawias klamrowy, polecenie { przejdzie do odpowiadającego mu prawego nawiasu. Pasujący zamykający nawias klamrowy jest umieszczany na dole ekranu. Jeśli w linii na górze ekranu znajduje się więcej niż jeden nawias klamrowy, można użyć liczby N określającej N-ty nawias w linii.

}

Jeśli w linii wyświetlanej na dole ekranu znajduje się zamykający nawias klamrowy, polecenie } przejdzie do odpowiadającego mu prawego nawiasu. Pasujący otwierający nawias klamrowy jest umieszczany na górze ekranu. Jeśli w linii na górze ekranu znajduje się więcej niż jeden nawias klamrowy, można użyć liczby N określającej N-ty nawias w linii.

(

Jak {, ale odnosi się do nawiasów okrągłych, a nie klamrowych

)

Jak }, ale odnosi się do nawiasów okrągłych, a nie klamrowych

[

Jak {, ale odnosi się do nawiasów kwadratowych, a nie klamrowych

]

Jak }, ale odnosi się do nawiasów kwadratowych, a nie klamrowych

ESC-^F

Po którym następują dwa znaki, zachowuje się jak {, ale używa tych dwóch znaków jako odpowiednio nawiasu otwierającego i zamykającego. Na przykład, "ESC ^F < >" można użyć do przejścia do >, które odpowiada < wyświetlanemu w linii na górze ekranu.

ESC-^B

Po którym następują dwa znaki, zachowuje się jak }, ale używa tych dwóch znaków jako odpowiednio nawiasu otwierającego i zamykającego. Na przykład, "ESC ^B < >" można użyć do przejścia do w tył do <, które odpowiada > wyświetlanemu w linii na dole ekranu.

m

Followed by any lowercase or uppercase letter, marks the first displayed line with that letter. If the status column is enabled via the -J option, the status column shows the marked line.

M

Acts like m, except the last displayed line is marked rather than the first displayed line.

'

(Single quote.) Followed by any lowercase or uppercase letter, returns to the position which was previously marked with that letter. Followed by another single quote, returns to the position at which the last "large" movement command was executed. Followed by a ^ or $, jumps to the beginning or end of the file respectively. Marks are preserved when a new file is examined, so the ' command can be used to switch between input files.

^X^X

Tak jak pojedynczy apostrof.

ESC-m

Followed by any lowercase or uppercase letter, clears the mark identified by that letter.

/wzorzec

Search forward in the file for the N-th line containing the pattern. N defaults to 1. The pattern is a regular expression, as recognized by the regular expression library supplied by your system. The search starts at the first line displayed (but see the -a and -j options, which change this).

Pewne znaki mają specjalne znaczenie jeśli wprowadzono je na początku wzorca; zmieniają one typ szukania, a nie są traktowane jako część wzorca:

?wzorzec

Search backward in the file for the N-th line containing the pattern. The search starts at the last line displayed (but see the -a and -j options, which change this).

Pewne znaki mają specjalne znaczenie, jak w poleceniu /:

ESC-/wzorzec

To samo co "/*".

ESC-?wzorzec

To samo co "?*".

n

Powtarza poprzednie szukanie, dla N-tej linii zawierającej ostatni wzorzec. Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^N, szukanie jest wykonywane dla N-tej linii NIE zawierającej wzorca. Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^E, szukanie ciągnie się przez następny (lub poprzedni) plik, jeśli nie wystarczył plik bieżący. Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^R, szukanie wykonywane jest bez użycia wyrażeń regularnych. Jeśli poprzednie szukanie było zmodyfikowane przez ^F lub ^K, nie występuje żaden efekt.

N

Powtarza poprzednie szukanie, ale w przeciwnym kierunku.

ESC-n

Powtarza poprzednie szukanie, ale przekraczając granice plików. Efekt jest taki sam, jak gdyby poprzednie szukanie zmodyfikowano przez *.

ESC-N

Powtarza poprzednie szukanie, ale w przeciwnym kierunku i przekraczając granice plików.

ESC-u

Cofa podświetlanie szukania. Wyłącza podświetlanie łańcuchów pasujących do bieżącego wzoru szukania. Jeśli podświetlenie już jest wyłączone z powodu poprzedniego polecenia ESC-u, włącza je z powrotem. Podświetlenie włączy też każde polecenie szukające (można je też wyłączyć przełączając opcję -G; wówczas polecenia szukające nie włączają go z powrotem).

&wzorzec

Display only lines which match the pattern; lines which do not match the pattern are not displayed. If pattern is empty (if you type & immediately followed by ENTER), any filtering is turned off, and all lines are displayed. While filtering is in effect, an ampersand is displayed at the beginning of the prompt, as a reminder that some lines in the file may be hidden.

Pewne znaki mają specjalne znaczenie, jak w poleceniu /:

:e [nazwa_pliku]

Oglądanie nowego pliku. Jeśli brakuje nazwy pliku, plik "bieżący" (zobacz polecenia :n i :p poniżej) z listy plików z wierszu poleceń jest oglądany na nowo. Znak procentu (%) w nazwie pliku zastępowany jest nazwą pliku bieżącego. Znak funta (#) jest zastępowany nazwą poprzednio oglądanego pliku. Jednak dwa kolejne znaki procentu są po prostu zastępowane pojedynczym znakiem procentu. Pozwala to na wprowadzenie nazwy pliku zawierającej w nazwie znak procentu. Podobnie, dwa kolejne znaki funta są zastępowane pojedynczym znakiem funta. Nazwa pliku wstawiana jest do listy plików z wiersza poleceń, tak aby można ją było obejrzeć kolejnymi poleceniami :n i :p. Jeśli nazwa pliku składa się z kilku plików, wszystkie one są wstawiane do listy plików i oglądany jest pierwszy z nich. Jeśli nazwa pliku zawiera jedną lub więcej spacji, cała nazwa musi być ujęta w cudzysłowy (zobacz też opcja -").

^X^V lub E

To samo co :e. Uwaga: niektóre systemy używają ^V jako specjalnego znaku dosłowności. W takich systemach użycie ^V może być niemożliwe.

:n

Oglądanie następnego pliku (z listy plików podanej w wierszu poleceń). Jeśli podano liczbę N, wyświetlany jest N-ty następny plik.

:p

Oglądanie poprzedniego pliko (z listy plików podanej w wierszu poleceń). Jeśli podano liczbę N, wyświetlany jest N-ty poprzedni plik.

:x

Oglądanie pierwszego pliku z listy plików podanej w wierszu poleceń. Jeśli podano liczbę N, wyświetlany jest N-ty plik na liście.

:d

Usunięcie bieżącego pliku z listy plików.

t

Przejście do następnego tagu (znacznika), jeśli dla bieżącego wystąpiło więcej niż jedno dopasowanie. Tagi omówiono dokładniej w opisie opcji -t.

T

Przejście do poprzedniego tagu, jeśli dla bieżącego wystąpiło więcej niż jedno dopasowanie.

= lub ^G lub :f

Wypisuje pewne informacje o pliku właśnie oglądanym, w tym jego nazwę oraz numer linii i offset bajtowy dolnej wyświetlanej linii. Jeśli to możliwe, wypisywana jest także długość pliku, ilość linii w pliku oraz procentowa wielkość pliku ponad ostatnią wyświetlaną linią.

-

Plus jedna lub więcej opcji wierszu poleceń (zobacz OPCJE poniżej): zmienia ustawienie tej opcji i wypisuje komunikat opisujący nowe ustawienie. Jeśli bezpośrednio po kresce zostanie wprowadzone ^P (CONTROL-P), to ustawienie danej opcji jest zmieniane, ale bez wypisywania komunikatu. Jeśli opcja ma wartość liczbową (jak -b lub -h) lub łańcuchową (jak -P lub -t), wartość można wprowadzić tuż po literze opcji. Jeśli nie wprowadzono nowej wartości, wypisywany jest komunikat o bieżącym ustawieniu i nic nie ulega zmianie.

--

Jak polecenie -, ale przyjmuje jako argument długą nazwę opcji (zobacz OPCJE poniżej), a nie pojedynczą literę opcji. Po wpisaniu nazwy opcji musisz nacisnąć ENTER lub RETURN. ^P bezpośrednio po drugiej eliminuje wypisywanie komunikatu opisującego nowe ustawienie, tak jak w poleceniu -.

-+

Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń; przywraca opcję do ustawienia domyślnego i wypisuje komunikat opisujący nowe ustawienie (polecenie "-+X" dokonuje tego samego co opcja "-+X" w linii poleceń). Nie działa to dla opcji mających wartość łańcuchową.

--+

Jak polecenie -+, ale pobiera długą nazwę opcji zamiast pojedynczej litery opcji.

-!

Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń; ustawia opcję na wartość przeciwną ustawieniu domyślnego i wypisuje komunikat opisujący nowe ustawienie. Nie działa to dla opcji mających wartość liczbową lub łańcuchową.

--!

Jak polecenie -!, ale pobiera długą nazwę opcji zamiast pojedynczej litery opcji.

_

(podkreślenie) Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń; wypisuje komunikat opisujący bieżące ustawienie tej opcji. Nie zmienia ustawienia.

__

(podwojone podkreślenie) Jak polecenie _ (podkreślenie), ale pobiera długą nazwę opcji zamiast pojedynczej litery opcji. Po wpisaniu nazwy opcji musisz nacisnąć ENTER lub RETURN.

+polecenie

Powoduje, że podane polecenie jest wykonywane za każdym razem, gdy oglądany jest nowy plik. Na przykład, +G powoduje, że less zaczyna wyświetlanie każdego pliku od końca zamiast od początku.

V

Wypisuje numer bieżącej wersji less.

q lub Q lub :q lub :Q lub ZZ

Kończy działanie less.

Następujące cztery polecenia mogą, ale nie muszą być prawidłowe, zależnie od twojej instalacji.

v

Wywołuje edytor do edycji właśnie oglądanego pliku. Edytor pobierany jest pobierany ze zmiennej środowiskowej VISUAL, jeśli ta jest określona, lub EDITOR, jeśli VISUAL nie jest określona, a w każdym razie domyślnie "vi", jeśli ani VISUAL ani EDITOR jest określona. Zobacz też omówienie LESSEDIT po sekcji o ZNAKACH ZACHĘTY poniżej.

! polecenie-powłoki

Wywołuje powłokę i wykonuje podaną polecenie powłoki. Znak procentu (%) jest zastępowany nazwą bieżącego pliku. Znak funta (#) jest zastępowany nazwą poprzednio oglądanego pliku. "!!" powtarza ostatnie polecenie powłoki. "!" bez polecenia wywołuje po prostu powłokę. W systemach Unixowych, nazwa powłoki pobierana jest ze zmiennej środowiskowej SHELL, a w każdym razie domyślnie "sh". W systemach MS-DOS i OS/2, powłoką jest zwykły procesor poleceń.

| <m> polecenie-powłoki

<m> represents any mark letter. Pipes a section of the input file to the given shell command. The section of the file to be piped is between the position marked by the letter and the current screen. The entire current screen is included, regardless of whether the marked position is before or after the current screen. <m> may also be ^ or $ to indicate beginning or end of file respectively. If <m> is . or newline, the current screen is piped.

s nazwa_pliku

Zapisuje wejście do pliku. Działa to tylko wtedy, gdy wejście jest potokiem, a nie zwyczajnym plikiem.

OPCJE¶

Większość opcji można podać w jednej z dwu postaci: albo kreski z pojedynczą literą albo dwu kresek z następującą po nich długą nazwą opcji. Długie nazwy opcji można skracać, o ile skrót jest jednoznaczny. Na przykład, --quit-at-eof można skrócić do --quit, ale nie do --qui, ponieważ na --qui zaczynają się zarówno --quit-at-eof, jak i --quiet. Niektóre z długich nazw opcji zapisane są dużymi literami, jak --QUIT-AT-EOF, odróżniane od --quit-at-eof. Takie nazwy wymagają dużej tylko pierwszej litery, reszta może być podana małymi lub dużymi. Na przykład, --Quit-at-eof jest równoważnikiem --QUIT-AT-EOF.

Opcje pobierane są także ze zmiennej środowiskowej LESS. Na przykład, żeby uniknąć pisania "less -options ..." za każdym wywołaniem less, możesz napisać w csh:

setenv LESS "-options"

lub, jeśli używasz sh:

LESS="-options"; export LESS

W MS-DOS nie potrzebujesz cudzysłowów, ale powinieneś zastąpić wszystkie znaki procentu w łańcuchu opcji podwójnymi znakami procentu.

Zmienna środowiskowa analizowana jest przed wierszem poleceń, tak więc opcje wiersza poleceń unieważniają zmienną LESS. Jeśli jakaś opcja pojawia się w zmiennej LESS, można przywrócić jej wartość domyślną poprzedzając w wierszu poleceń opcję znakami "-+".

Some options like -k or -D require a string to follow the option letter. The string for that option is considered to end when a dollar sign ($) is found. For example, you can set two -D options on MS-DOS like this:

LESS="Dn9.1$Ds4.1"

If the --use-backslash option appears earlier in the options, then a dollar sign or backslash may be included literally in an option string by preceding it with a backslash. If the --use-backslash option is not in effect, then backslashes are not treated specially, and there is no way to include a dollar sign in the option string.

-? lub --help

Opcja ta wyświetla podsumowanie poleceń akceptowanych przez less (to samo co polecenie h). Zależnie od tego, jak używana przez ciebie powłoka interpretuje znak zapytania, może być koniecznym zacytowanie go, jako "-\?".

-a lub --search-skip-screen

By default, forward searches start at the top of the displayed screen and backwards searches start at the bottom of the displayed screen (except for repeated searches invoked by the n or N commands, which start after or before the "target" line respectively; see the -j option for more about the target line). The -a option causes forward searches to instead start at the bottom of the screen and backward searches to start at the top of the screen, thus skipping all lines displayed on the screen.

-A lub --SEARCH-SKIP-SCREEN

Causes all forward searches (not just non-repeated searches) to start just after the target line, and all backward searches to start just before the target line. Thus, forward searches will skip part of the displayed screen (from the first line up to and including the target line). Similarly backwards searches will skip the displayed screen from the last line up to and including the target line. This was the default behavior in less versions prior to 441.

-bn lub --buffers=n

Specifies the amount of buffer space less will use for each file, in units of kilobytes (1024 bytes). By default 64 K of buffer space is used for each file (unless the file is a pipe; see the -B option). The -b option specifies instead that n kilobytes of buffer space should be used for each file. If n is -1, buffer space is unlimited; that is, the entire file can be read into memory.

-B lub --auto-buffers

By default, when data is read from a pipe, buffers are allocated automatically as needed. If a large amount of data is read from the pipe, this can cause a large amount of memory to be allocated. The -B option disables this automatic allocation of buffers for pipes, so that only 64 K (or the amount of space specified by the -b option) is used for the pipe. Warning: use of -B can result in erroneous display, since only the most recently viewed part of the piped data is kept in memory; any earlier data is lost.

-c lub --clear-screen

Powoduje że pełne odświeżania ekranu są rysowane od górnej linii w dół. Domyślnie, pełne odświeżania ekranu są dokonywane poprzez przewijanie z dołu ekranu.

-C lub --CLEAR-SCREEN

Same as -c, for compatibility with older versions of less.

-d lub --dumb

Opcja -d wyłącza komunikat o błędzie wyświetlany zwykle jeśli terminal jest niemy, to jest, brakuje w nim ważnych zdolności, takich jak możliwość odświeżania ekranu lub przewijania w tył. Opcja -d nie zmienia w każdym razie zachowania less na niemym terminalu.

-Dxkolor lub --color=xkolor

[MS-DOS only] Sets the color of the text displayed. x is a single character which selects the type of text whose color is being set: n=normal, s=standout, d=bold, u=underlined, k=blink. color is a pair of numbers separated by a period. The first number selects the foreground color and the second selects the background color of the text. A single number N is the same as N.M, where M is the normal background color. The color may start or end with u to use underline (with the normal color, if by itself), if the system supports it (Windows only). x may also be a to toggle strict ANSI sequence rendering (SGR mode).

-e lub --quit-at-eof

Powoduje że less automatycznie kończy pracę, gdy za drugim razem osiągnie koniec pliku. Domyślnie, jedyną metodą wyjścia z less jest polecenie "q".

-E lub --QUIT-AT-EOF

Powoduje, że less automatycznie kończy pracę, jak tylko osiągnie koniec pliku.

-f lub --force

Forces non-regular files to be opened. (A non-regular file is a directory or a device special file.) Also suppresses the warning message when a binary file is opened. By default, less will refuse to open non-regular files. Note that some operating systems will not allow directories to be read, even if -f is set.

-F lub --quit-if-one-screen

Powoduje, że less automatycznie kończy pracę, jeśli cały plik da się wyświetlić na jednym ekranie.

-g lub --hilite-search

Normalnie less podświetla WSZYSTKIE łańcuchy, które pasują do ostatniego polecenia szukania. Opcja -g zmienia to zachowanie, każąc podświetlać tylko ten konkretny łańcuch, który znaleziono ostatnim poleceniem szukania. Może to spowodować, że less będzie pracował nieco szybciej niż domyślnie.

-G lub --HILITE-SEARCH

Opcja -G wyłącza wszystkie podświetlania łańcuchów znalezionych poleceniami szukania.

-hn lub --max-back-scroll=n

Określa maksymalną liczbę linii do przewijania w tył. Jeśli koniecznym jest przewinięcie w tył o więcej niż n linii, ekran jest rysowany na nowo w kierunku w przód. Jeśli terminal nie ma możliwości przewijania w dół, zakładane jest -h0).

-i lub --ignore-case

Powoduje, że szukania ignorują wielkość liter; to jest, litery małe i duże są uważane za identyczne. Opcja ta jest ignorowana jeśli we wzorcu szukania wystąpią jakiekolwiek duże litery; innymi słowy, jeśli wzorzec zawiera duże litery, szukanie nastąpi z uwzględnieniem wielkości liter.

-I lub --IGNORE-CASE

Jak -i, ale szukania ignorują wielkość liter nawet jeśli wzór zawiera duże litery.

-jn lub --jump-target=n

Specifies a line on the screen where the "target" line is to be positioned. The target line is the line specified by any command to search for a pattern, jump to a line number, jump to a file percentage or jump to a tag. The screen line may be specified by a number: the top line on the screen is 1, the next is 2, and so on. The number may be negative to specify a line relative to the bottom of the screen: the bottom line on the screen is -1, the second to the bottom is -2, and so on. Alternately, the screen line may be specified as a fraction of the height of the screen, starting with a decimal point: .5 is in the middle of the screen, .3 is three tenths down from the first line, and so on. If the line is specified as a fraction, the actual line number is recalculated if the terminal window is resized, so that the target line remains at the specified fraction of the screen height. If any form of the -j option is used, repeated forward searches (invoked with "n" or "N") begin at the line immediately after the target line, and repeated backward searches begin at the target line, unless changed by -a or -A. For example, if "-j4" is used, the target line is the fourth line on the screen, so forward searches begin at the fifth line on the screen. However nonrepeated searches (invoked with "/" or "?") always begin at the start or end of the current screen respectively.

-J lub --status-column

Displays a status column at the left edge of the screen. The status column shows the lines that matched the current search, and any lines that are marked (via the m or M command). The status column is also used if the -w or -W option is in effect.

-knazwa_pliku lub --lesskey-file=nazwa_pliku

Każe less otworzyć i zinterpretować wskazany plik jako plik lesskey(1). Można podać wielokrotne opcje -k. Jeśli ustawiona jest zmienna środowiskowa LESSKEY lub LESSKEY_SYSTEM, albo jeśli plik lesskey znajduje się w standardowym miejscu (zobacz PRZYPISANIA KLAWISZY), jest on także używany jako plik lesskey.

-K lub --quit-on-intr

Causes less to exit immediately (with status 2) when an interrupt character (usually ^C) is typed. Normally, an interrupt character causes less to stop whatever it is doing and return to its command prompt. Note that use of this option makes it impossible to return to the command prompt from the "F" command.

-L lub --no-lessopen

Ignore the LESSOPEN environment variable (see the INPUT PREPROCESSOR section below). This option can be set from within less, but it will apply only to files opened subsequently, not to the file which is currently open.

-m lub --long-prompt

Powoduje że less pokazuje rozwinięty znak zachęty (jak more), z procentową pozycją w pliku. Domyślnie, znakiem zachęty less jest dwukropek.

-M lub --LONG-PROMPT

Powoduje, że less wyświetla jeszcze bardziej szczegółową zachętę niż more.

-n lub --line-numbers

Wyłącza numery linii. Wartość domyślna (używanie numerów linii) może spowodować, że less będzie działał w niektórych przypadkach wolniej, zwłaszcza z bardzo dużym plikiem wejściowym. Wyłączenie numerów linii opcją -n pozwoli uniknąć tego problemu. Używanie numerów linii oznacza: numer linii będzie wyświetlany w rozwiniętym znaku zachęty i poleceniu =, a polecenie v przekaże bieżący numer linii edytorowi (zobacz także omówienie LESSEDIT i ZNAKÓW ZACHĘTY poniżej).

-N lub --LINE-NUMBERS

Powoduje, że na początku każdej linii ekranowej wyświetlane są numery linii.

-onazwa_pliku lub --log-file=nazwa_pliku

Powoduje, że less podczas przeglądania otrzymanego wejścia kopiuje je do wskazanego pliku. Działa to tylko wtedy gdy plik wejściowy jest potokiem, a nie zwykłym plikiem. Jeśli podany plik już istnieje, less zapyta o potwierdzenie przed nadpisaniem go.

-Onazwa_pliku lub --LOG-FILE=nazwa_pliku

Opcja -O jest podobna do -o, ale nadpisze istniejący plik bez pytania o potwierdzenie.

Jeśli nie podano pliku logu, opcji -o i -O można użyć z wnętrza less do jego określenia. Bez nazwy pliku, będą one po prostu podawać nazwę pliku logu. Polecenie "s" jest równoważne podaniu -o z wnętrza less.

-pwzorzec lub --pattern=wzorzec

Opcja -p w wierszu poleceń jest równoważna podaniu wzorca +/wzorzec; to znaczy, nakazuje less aby rozpoczął od pierwszego wystąpienia wzorzec w pliku.

-Pzachęta lub --prompt=zachęta

Daje metodę przystosowania trzech stylów znaku zachęty do własnych upodobań. Normalnie umieszcza się ją w zmiennej środowiskowej LESS, zamiast wpisywać po każdym poleceniu less. Taka opcja musi być albo ostatnią opcją w zmiennej LESS, albo być zakończona znakiem dolara. -Ps plus łańcuch zmienia domyślną (krótką) zachętę na ten łańcuch. -Pm zmienia średnią (-m) zachętę. -PM zmienia długą (-M) zachętę. -Ph zmienia zachętę na ekranie pomocy. -P= zmienia komunikat wypisywany poleceniem =. -Pw zmienia komunikat wypisywany podczas oczekiwania na dane (w poleceniu F).

Wszystkie łańcuchy zachęty składają się z sekwencji liter i specjalnych sekwencji escape'owych. Szczegóły opisano w sekcji ZNAKI ZACHĘTY.

-q lub --quiet lub --silent

Powoduje średnio "ciche" działanie: dzwonek terminala nie dzwoni jeśli próbowano przewinąć poza koniec pliku lub przed jego początek - jeśli terminal ma "dzwonek wizualny", jest on używany zamiast zwykłego. Dzwonek zadzwoni przy niektórych innych błędach, jak wpisywanie niewłaściwych znaków. Domyślnym ustawieniem jest dzwonienie we wszystkich takich przypadkach.

-Q lub --QUIET lub --SILENT

Causes totally "quiet" operation: the terminal bell is never rung. If the terminal has a "visual bell", it is used in all cases where the terminal bell would have been rung.

-r lub --raw-control-chars

Powoduje wyświetlanie nieprzetworzonych, "surowych" znaków sterujących. Domyślnie znaki sterujące (złożone z Ctrl) wyświetlane są z użyciem notacji z daszkiem; na przykład, Control-A (ósemkowo 001) wyświetlane jest jako "^A". Uwaga: gdy używana jest opcja -r, less nie potrafi zachować faktycznego wyglądu ekranu (ponieważ to zależy od tego, jak ekran reaguje na każdy rodzaj znaku sterującego). Mogą więc wystąpić różne problemy z wyświetlaniem, jak dzielenie długich linii w niewłaściwym miejscu.

-R lub --RAW-CONTROL-CHARS

Like -r, but only ANSI "color" escape sequences are output in "raw" form. Unlike -r, the screen appearance is maintained correctly in most cases. ANSI "color" escape sequences are sequences of the form:

ESC [ ... m

where the "..." is zero or more color specification characters For the purpose of keeping track of screen appearance, ANSI color escape sequences are assumed to not move the cursor. You can make less think that characters other than "m" can end ANSI color escape sequences by setting the environment variable LESSANSIENDCHARS to the list of characters which can end a color escape sequence. And you can make less think that characters other than the standard ones may appear between the ESC and the m by setting the environment variable LESSANSIMIDCHARS to the list of characters which can appear.

-s lub --squeeze-blank-lines

Powoduje ściskanie kolejnych pustych linii w pojedynczą linię pustą. Użyteczne przy oglądaniu wyjścia nroffa.

-S lub --chop-long-lines

Causes lines longer than the screen width to be chopped (truncated) rather than wrapped. That is, the portion of a long line that does not fit in the screen width is not shown. The default is to wrap long lines; that is, display the remainder on the next line.

-ttag lub --tag=tag

Opcja -t, plus zaraz po niej TAG, będzie edytować plik zawierający ów tag. Ażeby to działało, musi być dostępna informacja o tagach, na przykład, w bieżącym katalogu może znajdować się plik zwany "ctags", zbudowany uprzednio poleceniem ctags(1) lub jakimś równoważnym. Jeśli ustawiono zmienną środowiskową LESSGLOBALTAGS, to jej wartość uważana jest za nazwę polecenia zgodnego z global(1), które zostanie wykonane w celu znalezienia tagu. (Zobacz http://www.gnu.org/software/global/global.html). Opcja -t może być podana również z wnętrza less (poleceniem -), jako metoda oglądnięcia nowego pliku. Polecenie :t jest równoważne podaniu -t z wnętrza less.

-Tplik_tagów lub --tag-file=plik_tagów

Podaje plik tagów, który należy użyć zamiast "tags".

-u lub --underline-special

Powoduje, że znaki backspace i powroty karetki są traktowane jako znaki drukowalne; to jest, posyłane są one na terminal jeśli pojawią się w wejściu.

-U lub --UNDERLINE-SPECIAL

Causes backspaces, tabs, carriage returns and "formatting characters" (as defined by Unicode) to be treated as control characters; that is, they are handled as specified by the -r option.

Domyślnie, jeśli podano ani -u ani -U, znaki backspace występujące obok znaku podkreślenia są traktowane specjalnie; wyświetlany jest podkreślony tekst, z użyciem sprzętowego podkreślania terminala. Także znaki backspace występujące między dwoma identycznymi znakami są traktowane specjalnie: wyświetlany jest tekst nadpisany, z użyciem sprzętowego pogrubienia terminala. Pozostałe wystąpienia backspace są usuwane, razem z poprzedzającym znakiem. Powroty karetki, po których następuje nowa linia są usuwane. Inne powroty karetki obsługiwane są jak przy podaniu opcji -r. Tekstu, który jest nadpisany lub podkreślony można szukać gdy nie działa ani -u ani -U.

-V lub --version

Wyświetla numer wersji less.

-w lub --hilite-unread

Tymczasowo podświetla pierwszą "nową" linię po ruchu w przód o pełną stronę. Pierwsza "nowa" linia to linia występująca bezpośrednio po tej, która znajdowała się poprzednio na samym dole ekranu. Podświetlana jest także linia docelowa po poleceniach g lub p. Przy następnym poleceniu powodującym ruch podświetlenie jest usuwane. Podświetlana jest cała linia, chyba że działa opcja -J - wówczas podświetlana będzie tylko kolumna stanu.

-W lub --HILITE-UNREAD

Tak jak -w, ale tymczasowo podświetla pierwszą nową linię po każdym poleceniu ruchu o więcej niż jedną linię.

-xn,... lub --tabs=n,...

Ustawia pozycje tabulacji. Jeśli podano tylko jedno n, to pozycje tabulacji są ustawiane na wielokrotnościach n. Jeżeli podano więcej wartości, oddzielonych przecinkami, tabulacje ustawiane są na tych pozycjach, a następnie w tym samym odstępie, co ostatnie dwie. Na przykład, -x9,17 ustawi tabulacje na pozycjach 9, 17, 25, 33, itd. Domyślną wartością n jest 8.

-X lub --no-init

Wyłącza wysyłanie sekwencji inicjalizacji i deinicjalizacji terminala z termcap. Jest to czasami pożądane, jeżeli łańcuch deinicjalizacyjny robi coś niepotrzebnego, jak czyszczenie ekranu.

-yn lub --max-forw-scroll=n

Określa maksymalną liczbę linii do przesunięcia w przód. Jeśli koniecznym jest przesunięcie o więcej niż n linii, zamiast tego odświeżany jest ekran. Opcji -c lub -C można użyć do odświeżenia ekranu od jego góry, jeśli jest to pożądane. Domyślnie każdy ruch w przód powoduje przewijanie.

-zn lub --window=n lub -n

Changes the default scrolling window size to n lines. The default is one screenful. The z and w commands can also be used to change the window size. The "z" may be omitted for compatibility with some versions of more. If the number n is negative, it indicates n lines less than the current screen size. For example, if the screen is 24 lines, -z-4 sets the scrolling window to 20 lines. If the screen is resized to 40 lines, the scrolling window automatically changes to 36 lines.

-"cc lub --quotes=cc

Zmienia znak cytujący w nazwach plików. Może to być konieczne przy nazywaniu pliku zawierającego zarówno znaki spacji jak i cudzysłowy. Jeśli następuje po niej pojedynczy znak, zmienia ona znak cytujący na tenże znak. Nazwa pliku zawierająca spacje powinna odtąd być otoczona tym znakiem, a nie cudzysłowami. Jeśli następują po niej dwa znaki, zmienia ona znak otwierający cytowanie na znak pierwszy, a zamykający na drugi. Nazwa pliku zawierająca spacje powinna odtąd być poprzedzona znakiem otwierającym i zakończona znakiem zamykającym. Zauważ, że nawet jeśli zmieniono znaki cytujące, opcja ta pozostaje jako -" (myślnik plus cudzysłów).

-~ lub --tilde

Normalnie linie poza końcem pliku wyświetlane są jako zawierające pojedyncze znaki tyldy (~). Ta opcja powoduje, że będą wyświetlane jako puste linie.

-# lub --shift

Specifies the default number of positions to scroll horizontally in the RIGHTARROW and LEFTARROW commands. If the number specified is zero, it sets the default number of positions to one half of the screen width. Alternately, the number may be specified as a fraction of the width of the screen, starting with a decimal point: .5 is half of the screen width, .3 is three tenths of the screen width, and so on. If the number is specified as a fraction, the actual number of scroll positions is recalculated if the terminal window is resized, so that the actual scroll remains at the specified fraction of the screen width.

--follow-name

Normally, if the input file is renamed while an F command is executing, less will continue to display the contents of the original file despite its name change. If --follow-name is specified, during an F command less will periodically attempt to reopen the file by name. If the reopen succeeds and the file is a different file from the original (which means that a new file has been created with the same name as the original (now renamed) file), less will display the contents of that new file.

--mouse

Enables mouse input: scrolling the mouse wheel down moves forward in the file, scrolling the mouse wheel up moves backwards in the file, and clicking the mouse sets the "#" mark to the line where the mouse is clicked. The number of lines to scroll when the wheel is moved can be set by the --wheel-lines option. Mouse input works only on terminals which support X11 mouse reporting, and on the Windows version of less.

--MOUSE

Like --mouse, except the direction scrolled on mouse wheel movement is reversed.

--no-keypad

Wyłącza wysyłanie sekwencji inicjalizacji i deinicjalizacji bloku klawiszy numerycznych terminala. Jest to czasami pożądane, jeżeli łańcuchy inicjujące/deinicjujące powodują zachowanie się klawiatury numerycznej w niepożądany sposób.

--no-histdups

This option changes the behavior so that if a search string or file name is typed in, and the same string is already in the history list, the existing copy is removed from the history list before the new one is added. Thus, a given string will appear only once in the history list. Normally, a string may appear multiple times.

--rscroll

This option changes the character used to mark truncated lines. It may begin with a two-character attribute indicator like LESSBINFMT does. If there is no attribute indicator, standout is used. If set to "-", truncated lines are not marked.

--save-marks

Save marks in the history file, so marks are retained across different invocations of less.

--use-backslash

This option changes the interpretations of options which follow this one. After the --use-backslash option, any backslash in an option string is removed and the following character is taken literally. This allows a dollar sign to be included in option strings.

--wheel-lines=n

Set the number of lines to scroll when the mouse wheel is scrolled and the --mouse or --MOUSE option is in effect. The default is 1 line.

--

Argument wierszu poleceń "--" oznacza koniec argumentów opcji. Wszelkie argumenty następujące po nim są interpretowane jako nazwa pliku. Może być to przydatne przy oglądaniu pliku którego nazwa zaczyna się od "-" lub "+".

+

Jeśli opcja wierszu poleceń zaczyna się od +, reszta opcji uważana jest za początkowe polecenie less. Na przykład, +G mówi less, aby zaczął od końca pliku zamiast od początku, a +/xyz mówi mu, aby zaczął od pierwszego wystąpienia "xyz" w pliku. W przypadku szczególnym, +<liczba> działa jak +<liczba>g, to jest, rozpoczyna wyświetlanie od określonego numeru linii (zobacz jednak zastrzeżenie przy poleceniu g powyżej). Jeśli opcja zaczyna się od ++, początkowe polecenie odnosi się do każdego oglądanego pliku, nie tylko pierwszego. Polecenia + opisywanej powyżej można też użyć do ustawienia (lub zmiany) polecenia początkowego dla każdego pliku.

LINIA EDYCJI¶

STRZAŁKA_W_LEWO [ ESC-h ]

Przesuwa kursor jedno miejsce w lewo.

STRZAŁKA_W_PRAWO [ ESC-l ]

Przesuwa kursor jedno miejsce w prawo.

^STRZAŁKA_W_LEWO [ ESC-b lub ESC-STRZAŁKA_W_LEWO ]

(To znaczy, CONTROL i STRZAŁKA_W_LEWO równocześnie). Przesuwa kursor o jedno słowo w lewo.

^STRZAŁKA_W_PRAWO [ ESC-w lub ESC-STRZAŁKA_W_LEWO ]

(To znaczy, CONTROL i STRZAŁKA_W_LEWO równocześnie). Przesuwa kursor o jedno słowo w prawo.

HOME [ ESC-0 ]

Przesuwa kursor na początek linii.

END [ ESC-$ ]

Przesuwa kursor na koniec linii.

BACKSPACE

Usuwa znak na lewo od kursora lub anuluje polecenie jeśli wiersz poleceń jest pusta.

DELETE lub [ ESC-x ]

Usuwa znak pod kursorem.

^BACKSPACE [ ESC-BACKSPACE ]

(To znaczy, CONTROL i BACKSPACE równocześnie). Usuwa jedno słowo na lewo od kursora.

^DELETE [ ESC-X lub ESC-DELETE ]

(To znaczy, CONTROL i DELETE równocześnie). Usuwa słowo pod kursorem.

UPARROW [ ESC-k ]

Retrieve the previous command line. If you first enter some text and then press UPARROW, it will retrieve the previous command which begins with that text.

DOWNARROW [ ESC-j ]

Retrieve the next command line. If you first enter some text and then press DOWNARROW, it will retrieve the next command which begins with that text.

TAB (znak tabulacji)

Dokończa częściową nazwę pliku na lewo od kursora. Jeśli pasuje ona do więcej niż jednej nazwy pliku, do wierszu poleceń wprowadzane jest pierwsze dopasowanie. Powtórne TABulatory przełączają wkoło pozostałe nazwy plików. Jeśli dokończona nazwa pliku jest katalogiem, dołączany jest do niej "/" (W systemach MS-DOS dołączany jest "\"). Do określenia innego znaku, który należy dołączyć do nazwy katalogu, może być użyta zmienna środowiskowa LESSSEPARATOR.

BACKTAB [ ESC-TAB ]

Tak jak TAB, ale przełącza pasujące nazwy plików w odwrotnym porządku.

^L

Dokończa częściową nazwę pliku na lewo od kursora. Jeśli pasuje ona do więcej niż jednej nazwy pliku, do wierszu poleceń wprowadzane są wszystkie dopasowania (jeśli się mieszczą).

^U (Unix i OS/2) lub ESC (MS-DOS)

Usuwa całą linię poleceń lub anuluje polecenie jeśli wiersz poleceń jest pusta. Jeśli zmieniłeś znak kill w Unixie na coś innego niż ^U, zamiast ^U będzie używany tenże znak.

^G

Delete the entire command line and return to the main prompt.

PRZYPISANIA KLAWISZY¶

Przypisania klawiszy można także umieścić w ogólnosystemowym pliku lesskey. Jeśli dany klawisz zdefiniowano zarówno w pliku systemowym, jak i w lokalnym, to priorytet mają przypisania lokalne. Jeśli ustawiono zmienną środowiskową LESSKEY_SYSTEM, less używa jej jako nazwy systemowego pliku z przypisaniami klawiszy. W przeciwnym razie szuka go w standardowym miejscu: w systemach uniksowych jest to plik /usr/local/etc/sysless. (Jednak jeśli less skompilowano z katalogiem przeznaczonym na konfigurację systemu innym niż niż /usr/local/etc, to w nim właśnie znajdzie się plik sysless). W systemach MS-DOS i Windows, ogólnosystemowym plikiem lesskey jest c:\_sysless. W systemach OS/2, ogólnosystemowym plikiem lesskey jest c:\sysless.ini.

PREPROCESOR WEJŚCIA¶

Preprocesor wejścia otrzymuje jeden argument wiersza poleceń, oryginalną nazwę pliku wprowadzoną przez użytkownika. Powinien on stworzyć plik zastępujący, a kiedy zakończy pracę, wypisać nazwę pliku zastępującego na swoje standardowe wejście. Jeśli preprocesor wejścia nie wypisze nazwy pliku zastępującego, less używa pliku oryginalnego, jak zwykle. Preprocesor wejścia nie jest wywoływany przy oglądaniu standardowego wejścia. Aby przygotować jakiś preprocesor, ustaw zmienną środowiskową LESSOPEN na wiersz poleceń, który wywoła twój preprocesor. Ten wiersz poleceń powinien zawierać jedno wystąpienie łańcucha "%s", który zostanie zastąpiony nazwą pliku podczas wywołania polecenia preprocesora.

Gdy less zamyka plik otworzony tym sposobem, wywoła inny program, zwany postprocesorem wejścia, który może dokonać wszelkich pożądanych działań czyszczących (jak usuwanie pliku zastępującego stworzonego przez LESSOPEN). Aby przygotować jakiś preprocesor, ustaw zmienną środowiskową LESSCLOSE na wiersz poleceń, która wywoła twój postprocesor. Ten wiersz poleceń może zawierać dwa wystąpienia łańcucha "%s"; pierwsze zostanie zastąpione oryginalną nazwą pliku, a drugie nazwą pliku zastępującego wypisanego przez LESSOPEN.

Na przykład, w wielu systemach Unixowych, poniższe dwa skrypty pozwolą ci przechowywać pliki w formie skompresowanej, ale nadal umożliwią oglądanie ich bezośrednio przy pomocy less:

lessopen.sh: #! /bin/sh case "$1" in *.Z) TEMPFILE=$(mktemp) uncompress -c $1 >$TEMPFILE 2>/dev/null if [ -s $TEMPFILE ]; then echo $TEMPFILE else rm -f $TEMPFILE fi ;; esac

lessclose.sh: #! /bin/sh rm $2

Aby użyć tych skryptów, umieść oba tam, skąd mogą być wykonywane i ustaw LESSOPEN="lessopen.sh %s", oraz LESSCLOSE="lessclose.sh %s %s". Można napisać bardziej złożone skrypty LESSOPEN i LESSCLOSE, akceptujące inne typy plików skompresowanych itd.

It is also possible to set up an input preprocessor to pipe the file data directly to less, rather than putting the data into a replacement file. This avoids the need to decompress the entire file before starting to view it. An input preprocessor that works this way is called an input pipe. An input pipe, instead of writing the name of a replacement file on its standard output, writes the entire contents of the replacement file on its standard output. If the input pipe does not write any characters on its standard output, then there is no replacement file and less uses the original file, as normal. To use an input pipe, make the first character in the LESSOPEN environment variable a vertical bar (|) to signify that the input preprocessor is an input pipe. As with non-pipe input preprocessors, the command string must contain one occurrence of %s, which is replaced with the filename of the input file.

Na przykład, w wielu systemach Unixowych, poniższy skrypt zadziała tak jak poprzednie skrypty przykładowe:

lesspipe.sh: #! /bin/sh case "$1" in *.Z) uncompress -c $1 2>/dev/null ;; *) exit 1 ;; esac exit $?

Aby użyć tego skryptu, umieść go tam, skąd może być wykonywany i ustaw LESSOPEN="|lesspipe.sh %s".

Note that a preprocessor cannot output an empty file, since that is interpreted as meaning there is no replacement, and the original file is used. To avoid this, if LESSOPEN starts with two vertical bars, the exit status of the script becomes meaningful. If the exit status is zero, the output is considered to be replacement text, even if it is empty. If the exit status is nonzero, any output is ignored and the original file is used. For compatibility with previous versions of less, if LESSOPEN starts with only one vertical bar, the exit status of the preprocessor is ignored.

Gdy używa się potoku wejściowego, można użyć również postprocesora LESSCLOSE, ale zwykle nie jest on potrzebny, ponieważ nie ma pliku zastępującego który należałoby posprzątać. W tym przypadku nazwą pliku zastępującego przekazywaną do postprocesora LESSCLOSE jest "-".

For compatibility with previous versions of less, the input preprocessor or pipe is not used if less is viewing standard input. However, if the first character of LESSOPEN is a dash (-), the input preprocessor is used on standard input as well as other files. In this case, the dash is not considered to be part of the preprocessor command. If standard input is being viewed, the input preprocessor is passed a file name consisting of a single dash. Similarly, if the first two characters of LESSOPEN are vertical bar and dash (|-) or two vertical bars and a dash (||-), the input pipe is used on standard input as well as other files. Again, in this case the dash is not considered to be part of the input pipe command.

NARODOWE ZESTAWY ZNAKÓW¶

znaki normalne

mogą być wyświetlane bezpośrednio na ekranie.

znaki sterujące

nie powinny być wyświetlane bezpośrednio, ale można się ich spodziewać w zwykłych plikach tekstowych (jak backspace i tabulacji).

znaki binarne

nie powinny być wyświetlane bezpośrednio i nie spodziewamy się ich w plikach tekstowych.

"Zestaw znaków" to po prostu opis tego, jakie znaki mają być uważane za normalne, sterujące i binarne. Do wybrania zestawu znaków można użyć zmiennej środowiskowej LESSCHARSET. Możliwymi wartościami LESSCHARSET są:

ascii

BS, TAB, NL, CR i znak wysuwu do nowej strony są znakami sterującymi, wszystkie znaki o wartościach pomiędzy 32 a 126 są normalnymi znakami, a wszystkie pozostałe - binarnymi.

iso8859

Wybiera zestaw znaków ISO 8859. Jest to to samo, co ASCII, z wyjątkiem tego, że znaki między 160 i 255 są traktowane jako normalne. [od tłum: niezbędne dla prawidłowej obsługi polskich znaków.]

latin1

To samo, co iso8859.

latin9

To samo, co iso8859.

dos

Wybiera zestaw znaków odpowiedni dla MS-DOS-u.

ebcdic

Wybiera zestaw znaków EBCDIC.

IBM-1047

Wybiera zestaw znaków EBCDIC stosowany przez OS/390 Unix Services. W EBCDIC jest to zestaw analogiczny do latin1. Podobny efekt możesz uzyskać ustawiając w środowisku albo LESSCHARSET=IBM-1047 albo LC_CTYPE=en_US.

koi8-r

Wybiera rosyjski zestaw znaków

next

Wybiera zestaw znaków odpowiedni dla komputerów NeXT.

utf-8

Selects the UTF-8 encoding of the ISO 10646 character set. UTF-8 is special in that it supports multi-byte characters in the input file. It is the only character set that supports multi-byte characters.

windows

Wybiera zestaw znaków odpowiedni dla Microsoft Windows (cp 1251).

W wypadkach szczególnych może zajść potrzeba przystosowania less do używania zestawu znaków innego niż te, które można wskazać przy pomocy LESSCHARSET. Wówczas do zdefiniowania zestawu znaków należy użyć zmiennej środowiskowej LESSCHARDEF. Powinna być ona ustawiona na łańcuch, którego każdy znak określa jeden znak w zestawie znaków. Znak "." używany jest dla znaków normalnych, "c" dla sterujących i "b" dla binarnych. Można użyć liczby dziesiętnej oznaczającej powtórzenie. Na przykład, "bccc4b." oznaczałoby, że znak [o kodzie] 0 jest binarny, 1, 2 i 3 są sterujące, 4, 5, 6 i 7 są binarne, a 8 jest normalny. Wszystkie znaki po ostatnim są przyjmowane za takie same jak ostatni, znaki więc pomiędzy 9 a 255 byłby tu normalne (jest to przykład, niekonieczne odpowiadający jakiemuś rzeczywistemu zestawowi znaków).

Tabela poniższa pokazuje wartość LESSCHARDEF równoważną każdej z możliwych wartości LESSCHARSET:

ascii  8bcccbcc18b95.b dos    8bcccbcc12bc5b95.b. ebcdic 5bc6bcc7bcc41b.9b7.9b5.b..8b6.10b6.b9.7b        9.8b8.17b3.3b9.7b9.8b8.6b10.b.b.b. IBM-1047 4cbcbc3b9cbccbccbb4c6bcc5b3cbbc4bc4bccbc        191.b iso8859 8bcccbcc18b95.33b. koi8-r 8bcccbcc18b95.b128. latin1 8bcccbcc18b95.33b. next   8bcccbcc18b95.bb125.bb

If neither LESSCHARSET nor LESSCHARDEF is set, but any of the strings "UTF-8", "UTF8", "utf-8" or "utf8" is found in the LC_ALL, LC_CTYPE or LANG environment variables, then the default character set is utf-8.

Jeśli tego łańcucha nie znaleziono, ale wykorzystywany system obsługuje interfejs setlocale,less użyje setlocale do określenia zestawu znaków. setlocale kontrolowane jest ustawieniem zmiennych środowiskowych LANG lub LC_CTYPE.

Na koniec, jeśli interfejs setlocale również nie jest dostępny, to domyślnym zestawem znaków jest latin1.

Control and binary characters are displayed in standout (reverse video). Each such character is displayed in caret notation if possible (e.g. ^A for control-A). Caret notation is used only if inverting the 0100 bit results in a normal printable character. Otherwise, the character is displayed as a hex number in angle brackets. This format can be changed by setting the LESSBINFMT environment variable. LESSBINFMT may begin with a "*" and one character to select the display attribute: "*k" is blinking, "*d" is bold, "*u" is underlined, "*s" is standout, and "*n" is normal. If LESSBINFMT does not begin with a "*", normal attribute is assumed. The remainder of LESSBINFMT is a string which may include one printf-style escape sequence (a % followed by x, X, o, d, etc.). For example, if LESSBINFMT is "*u[%x]", binary characters are displayed in underlined hexadecimal surrounded by brackets. The default if no LESSBINFMT is specified is "*s<%02X>". Warning: the result of expanding the character via LESSBINFMT must be less than 31 characters.

When the character set is utf-8, the LESSUTFBINFMT environment variable acts similarly to LESSBINFMT but it applies to Unicode code points that were successfully decoded but are unsuitable for display (e.g., unassigned code points). Its default value is "<U+%04lX>". Note that LESSUTFBINFMT and LESSBINFMT share their display attribute setting ("*x") so specifying one will affect both; LESSUTFBINFMT is read after LESSBINFMT so its setting, if any, will have priority. Problematic octets in a UTF-8 file (octets of a truncated sequence, octets of a complete but non-shortest form sequence, illegal octets, and stray trailing octets) are displayed individually using LESSBINFMT so as to facilitate diagnostic of how the UTF-8 file is ill-formed.

ZNAKI ZACHĘTY¶

Znak procentu plus dowolny pojedynczy znak rozwijany jest zależnie od tego, czym jest ów następny znak.

%bX

Zastępowany przez offset bajtowy w bieżącym pliku wejściowym. Po b następuje pojedynczy znak (pokazany jako X powyżej), który określa linię, której offsetu bajtowego należy użyć. Jeśli znakiem tym jest "t", używany jest offset bajtowy linii wyświetlanej na górze ekranu, "m" oznacza linię środkową, "b" oznacza linię dolną, "B" oznacza linię tuż przed dolną, a "j" oznacza linię "docelową", jak to określa opcja -j.

%B

Zastępowany przez rozmiar bieżącego pliku wejściowego.

%c

Zastępowany przez numer kolumny tekstu widniejącej w pierwszej kolumnie ekranu.

%dX

Zastępowany przez numer strony dla wskazanej linii pliku wejściowego. Linię, która ma zostać użyta, określa X, tak jak w opcji %b.

%D

Zastępowany przez liczbę stron w pliku wejściowym, lub, co jest równoważne, numer strony ostatniej linii pliku.

%E

Zastępowany przez nazwę edytora (ze zmiennej środowiskowej VISUAL, lub EDITOR jeśli VISUAL nie jest zdefiniowana). Zobacz omówienie elementu LESSEDIT poniżej.

%f

Zastępowany przez nazwę bieżącego pliku wejściowego.

%F

Replaced by the last component of the name of the current input file.

%g

Replaced by the shell-escaped name of the current input file. This is useful when the expanded string will be used in a shell command, such as in LESSEDIT.

%i

Zastępowany przez indeks bieżącego pliku w liście plików wejściowych.

%lX

Zastępowany przez numer linii w pliku wejściowym. Linia, której należy użyć określana jest przez X, jak w opcji %b.

%L

Zastępowany przez numer linii ostatniej linii w pliku wejściowym.

%m

Zastępowany przez całkowitą liczbę plików wejściowych.

%pX

Zastępowany przez pozycję procentową w bieżącym pliku wejściowym, według offsetów w bajtach. Linia, której należy użyć określana jest przez X, jak w opcji %b.

%PX

Zastępowany przez pozycję procentową w bieżącym pliku wejściowym, według liczby linii.

%s

To samo co %B.

%t

Powoduje, że wszystkie spacje występujące na końcu są usuwane. Zwykle używane na końcu łańcucha, ale może się pojawić gdziekolwiek.

%T

Normally expands to the word "file". However if viewing files via a tags list using the -t option, it expands to the word "tag".

%x

Zastępowany nazwą następnego pliku wejściowego w liście.

Jeśli jakikolwiek z elementów jest nieznany (na przykład rozmiar pliku jeśli wejściem jest potok), zamiast niego wypisywany jest znak zapytania.

Format łańcucha zachęty można zmieniać zależnie od pewnych warunków. Pytajnik plus pojedynczy znak zachowuje się jak "IF"; zależnie od tego znaku rozpatrywany jest warunek. Jeśli warunek jest prawdziwy, wszystkie znaki następujące po znaku zapytania i znaku warunku, aż do kropki, są umieszczane w zachęcie. Jeśli warunek jest fałszywy, znaki te nie są tam umieszczane. Dwukropka występującego między znakiem zapytania i kropką można użyć do zaznaczenia "ELSE"; wszystkie znaki pomiędzy dwukropkiem i kropką są włączane do łańcucha wtedy i tylko wtedy, gdy warunek IF jest fałszywy. Znakami warunku (następującymi po znaku zapytania) mogą być:

?a

Prawda jeśli już włączono do zachęty jakieś znaki.

?bX

Prawda jeśli znany jest offset bajtowy określonej linii.

?B

Prawda jeśli znany jest rozmiar bieżącego pliku wejściowego.

?c

Prawda jeśli tekst jest przesunięty w poziomie (%c jest niezerowe).

?dX

Prawda jeśli znany jest numer strony dla podanej linii.

?e

Prawda jeśli osiągnięto koniec pliku.

?f

Prawda jeśli istnieje nazwa pliku wejściowego (tzn. wejście nie jest potokiem).

?lX

Prawda jeśli znany numer określonej linii.

?L

Prawda jeśli znany jest numer ostatniej linii pliku.

?m

Prawda jeśli jest więcej niż jeden plik wejściowy.

?n

Prawda jeśli jest to pierwsza zachęta w nowym pliku wejściowym.

?pX

Prawda jeśli znana jest, liczona według offsetów bajtowych, pozycja procentowa w pliku określonej linii.

?PX

Prawda jeśli znana jest, liczona według liczby linii, pozycja procentowa w pliku określonej linii.

?s

To samo co "?B".

?x

Prawda jeśli istnieje następny plik wejściowy (to jest, bieżący plik nie jest ostatnim).

Wszystkie znaki inne niż znaki specjalne (znak zapytania, dwukropek, kropka i odwrotny ukośnik) stają się bez zmian częścią zachęty. Wszystkie znaki specjalne można umieścić w zachęcie dosłownie poprzedzając je odwrotnym ukośnikiem.

Kilka przykładów:

?f%f:Standardowe wejście.

Ta zachęta wypisuje nazwę pliku, jeśli jest znana, w przeciwnym razie łańcuch "Standardowe wejście".

?f%f .?ltLinia %lt:?pt%pt\%:?btBajt %bt:-...

Ta zachęta wypisze nazwę pliku, jeśli jest znana. Po nazwie pliku następuje numer linii, jeśli znany, w przeciwnym razie pozycja procentowa, jeśli znana, w przeciwnym razie offset bajtowy, jeśli znany. W przeciwnym razie wypisywany jest myślnik. Zauważ, że każdy znak zapytania ma odpowiadającą mu kropkę, i że % po %pt jest wstawiony dosłownie poprzez poprzedzenie go odwrotnym ukośnikiem.

?n?f%f .?m(%T %i of %m) ..?e(END) ?x- Next\: %x..%t";

To wypisuje nazwę pliku, jeśli jest to pierwsza zachęta w pliku, plus komunikat "file N of N", jeśli istnieje więcej niż jeden plik wejściowy. Następnie, jeśli jesteśmy na końcu pliku, wypisywany jest łańcuch "(END)" plus nazwa następnego pliku, jeśli istnieje. Na końcu obcinane są wszelkie końcowe spacje. Jest to zachęta domyślna. Dla odniesienia, poniżej podano wartości domyślne pozostałych dwóch zachęt (odpowiednio -m i -M). Każda złamana jest w dwie linie, ale tylko dla czytelności.

?n?f%f .?m(%T %i of %m) ..?e(END) ?x- Next\: %x.:
	?pB%pB\%:byte %bB?s/%s...%t

?f%f .?n?m(%T %i of %m) ..?ltlines %lt-%lb?L/%L. :
	byte %bB?s/%s. .?e(END) ?x- Next\: %x.:?pB%pB\%..%t

?f%f .?m(%T %i of %m) .?ltlines %lt-%lb?L/%L. .
	byte %bB?s/%s. ?e(END) :?pB%pB\%..%t

Rozwijanie zachęt jest używane również do innego celu: jeśli zdefiniowano zmienną środowiskową LESSEDIT, używana jest ona jako polecenie do wykonania w momencie wywołania polecenia v. Łańcuch w LESSEDIT rozwijany jest tak samo jak łańcuch zachęty. Domyślna wartość LESSEDIT to:

	%E ?lm+%lm. %g

BEZPIECZEŃSTWO¶

less może także zostać skompilowany na stałe w trybie "bezpiecznym".

COMPATIBILITY WITH MORE¶

The -e option works differently. If the -e option is not set, less behaves as if the -e option were set. If the -e option is set, less behaves as if the -E option were set.

The -m option works differently. If the -m option is not set, the medium prompt is used, and it is prefixed with the string "--More--". If the -m option is set, the short prompt is used.

The -n option acts like the -z option. The normal behavior of the -n option is unavailable in this mode.

The parameter to the -p option is taken to be a less command rather than a search pattern.

The LESS environment variable is ignored, and the MORE environment variable is used in its place.

ZMIENNE ŚRODOWISKOWE¶

COLUMNS

Ustawia liczbę kolumn na ekranie. Ma priorytet na liczbą kolumn określoną przez zmienną TERM. (Jednak jeśli masz system okien obsługujący TIOCGWINSZ lub WIOCGETD, to pojęcie rozmiaru ekranu określone przez ten system jest nadrzędne w stosunku do zmiennych środowiskowych LINES i COLUMNS).

EDITOR

Nazwa edytora (używanego dla polecenia v).

HOME

Nazwa katalogu domowego użytkownika (używana do znalezienia pliku lesskey w systemach Unixowych i OS/2).

HOMEDRIVE, HOMEPATH

Złożenie zmiennych środowiskowych HOMEDRIVE i HOMEPATH tworzy nazwę katalogu domowego użytkownika, jeśli nie zdefiniowano zmiennej HOME (tylko w wersji dla Windows).

INIT

Nazwa katalogu inicjalizacji użytkownika (używana do znalezienia pliku lesskey w systemach OS/2).

LANG

Język określający zestaw znaków.

LC_CTYPE

Język określający zestaw znaków.

LESS

Opcje które są przekazywane less automatycznie.

LESSANSIENDCHARS

Characters which may end an ANSI color escape sequence (default "m").

LESSANSIMIDCHARS

Characters which may appear between the ESC character and the end character in an ANSI color escape sequence (default "0123456789:;[?!"'#%()*+ ".

LESSBINFMT

Format wyświetlania znaków niedrukowalnych i niesterujących.

LESSCHARDEF

Określa zestaw znaków.

LESSCHARSET

Wybiera predefiniowany zestaw znaków.

LESSCLOSE

wiersz poleceń wywołujący (opcjonalny) postprocesor wejścia.

LESSECHO

Nazwa programu lessecho (domyślnie "lessecho"). Program lessecho używany jest do rozwijania metaznaków, takich jak * czy ?, w nazwach plików w systemach Unixowych.

LESSEDIT

Prototypowy łańcuch dla edytora (używany dla polecenia v). Zobacz omówienie w sekcji ZNAKI ZACHĘTY.

LESSGLOBALTAGS

Nazwa polecenia wykorzystywanego przez opcję -t do znalezienia tagów globalnych. Normalnie powinno to być ustawione na "global", jeśli system ma polecenie global (1). Jeśli nie jest ustawione, tagi globalne nie są używane.

LESSHISTFILE

Name of the history file used to remember search commands and shell commands between invocations of less. If set to "-" or "/dev/null", a history file is not used. The default is "$HOME/.lesshst" on Unix systems, "$HOME/_lesshst" on DOS and Windows systems, or "$HOME/lesshst.ini" or "$INIT/lesshst.ini" on OS/2 systems.

LESSHISTSIZE

The maximum number of commands to save in the history file. The default is 100.

LESSKEY

Nazwa domyślnego pliku lesskey(1).

LESSKEY_SYSTEM

Nazwa domyślnego pliku systemowego lesskey(1).

LESSMETACHARS

Lista znaków uważanych za metaznaki przez powłokę.

LESSMETAESCAPE

Przedrostek, który less doda przed każdym metaznakiem w poleceniach wysyłanych do powłoki. Jeśli LESSMETAESCAPE jest łańcuchem pustym, polecenia zawierające metaznaki nie będą przekazywane powłoce.

LESSOPEN

wiersz poleceń wywołująca (opcjonalny) preprocesor wejścia.

LESSSECURE

Uruchamia less w trybie "bezpiecznym". Zobacz omówienie w sekcji BEZPIECZEŃSTWO.

LESSSEPARATOR

Łańcuch do dołączenia do nazwy katalogu przy dokańczaniu nazwy pliku.

LESSUTFBINFMT

Format for displaying non-printable Unicode code points.

LESS_IS_MORE

Emulate the more (1) command.

LINES

Ustawia liczbę linii na ekranie. Ma priorytet nad liczbą linii określoną przez zmienną TERM. (Jednak jeśli masz system okien obsługujący TIOCGWINSZ lub WIOCGETD, to pojęcie rozmiaru ekranu określone przez ten system jest nadrzędne w stosunku do zmiennych środowiskowych LINES i COLUMNS).

MORE

Options which are passed to less automatically when running in more compatible mode.

PATH

Ścieżka szukania użytkownika (używana do znalezienia pliku lesskey w systemach MS-DOS i OS/2).

SHELL

Powłoka używana przy wykonywaniu polecenia ! oraz do rozwijania nazw plików.

TERM

Typ terminala na którym uruchamiany jest less.

VISUAL

Nazwa edytora (używanego dla polecenia v).

ZOBACZ TAKŻE¶

PRAWA AUTORSKIE¶

less jest częścią projektu GNU i stanowi wolne oprogramowanie. Można go rozprowadzać dalej i/lub modyfikować na warunkach albo (1) Powszechnej Licencji Publicznej GNU, wydanej przez Fundację Wolnego Oprogramowania, albo (2) Licencji Less. Szczegóły dotyczące rozprowadzania znajdują się w pliku README pakietu dystrybucyjnego less. Wraz z less powinieneś otrzymać egzemplarz Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General Public License) - zobacz plik COPYING. Jeśli nie - napisz do Free Software Foundation, 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111-1307, USA. Powinieneś także otrzymać kopię Licencji Less - zobacz plik LICENSE.

less rozpowszechniany jest z nadzieją, iż będzie użyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet domyślnej gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania bliższych informacji sięgnij do Powszechnej Licencji Publicznej GNU.

AUTOR¶

TŁUMACZENIE¶

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.