NAZWA¶

execve - wykonuje program

BIBLIOTEKA¶

Standardowa biblioteka C (libc, -lc)

SKŁADNIA¶

#include <unistd.h>

int execve(const char *pathname, char *const _Nullable argv[],
           char *const _Nullable envp[]);

OPIS¶

execve() wykonuje program wskazywany przez pathname. Program, który jest aktualnie wykonywany przez proces wywołujący jest zastępowany nowym programem, z nowo zainicjowanym stosem, kopcem i (zainicjowanymi i niezainicjowanymi) segmentami danych.

pathname musi być albo wykonywalnym plikiem binarnym, albo skryptem zaczynającym się od wiersza w postaci:

#!interpreter [opcjonalny-parametr]

Szczegóły tego ostatniego przypadku można znaleźć poniżej w rozdziale „Skrypty interpretowane”.

argv jest tablicą wskaźników do łańcuchów przekazywanych jako argumenty wiersza poleceń nowego programu. Zgodnie z konwencją, pierwszy z nich (tj. argv[0]) powinien zawierać nazwę pliku skojarzonego z wykonywanym programem. Tablica argv musi być zakończone wskaźnikiem NULL (dlatego w nowym programie, argv[argc] będzie wynosić NULL).

envp jest tablicą wskaźników do łańcuchów, zgodnie z konwencją postaci klucz=wartość, która jest przekazywana jako środowisko do nowego programu. Tablica envp musi być zakończona wskaźnikiem pustym (NULL).

Niniejszy podręcznik opisuje detale linuksowego wywołania systemowego; aby zapoznać się z przeglądem nomenklatury oraz wieloma, często preferowanymi, standardowymi wariantami niniejszej funkcji udostępnianymi przez libc, w tym przeszukującymi zmienną środowiskową PATH, zob. exec(3).

Argument wektora i środowiska może być dostępny z głównej funkcji nowego programu, gdy zostanie zdefiniowany jako:

int main(int argc, char *argv[], char *envp[])

Proszę jednak zauważyć, że użycie trzeciego argumentu głównej funkcji nie jest określone normą POSIX.1; zgodnie z POSIX.1, dostęp do środowiska powinien następować za pomocą zewnętrznej zmiennej environ(7).

W razie powodzenia execve() nie powraca, a sekcje tekstu, zainicjowanych danych, niezainicjowanych danych (bss) i stos wywołującego procesu są nadpisywane zgodnie z zawartością nowo ładowanego programu.

Jeśli obecny program jest śledzony za pomocą ptrace, wysyła się mu SIGTRAP po pomyślnym execve().

Jeżeli plik programu, do którego odnosi się filename, ma ustawiony bit set-user-ID, to efektywny identyfikator użytkownika procesu wywołującego jest ustawiany na właściciela pliku programu. Podobnie, jeżeli dla pliku programu ustawiony jest bit set-group-ID, to efektywnemu identyfikatorowi grupy procesu wywołującego jest przypisywana grupa pliku programu.

Wyżej wymienione przekształcenia efektywnego identyfikatora nie są przeprowadzane (tzn. bity set-user-ID i set-group-ID są ignorowane) jeśli dowolny z poniższych warunków jest prawdziwy:

•

dla wywołującego wątku ustawiony jest atrybut no_new_privs (zob. prctl(2));

•

przedmiotowy system plików jest zamontowany z nosuid (znacznik MS_NOSUID dla mount(2)) lub

•

wywołujący proces jest śledzony za pomocą ptrace.

Przywileje pliku programu (zob. capabilities(7)) są również ignorowane, jeśli dowolny z powyższych warunków jest prawdziwy.

Efektywny identyfikator użytkownika jest kopiowany do zapisanego set-user-ID; podobnie efektywny identyfikator grupy jest kopiowany do zapisanego set-group-ID. Kopiowanie odbywa się po zmianie któregokolwiek z efektywnych identyfikatorów związanej z bitami trybu set-user-ID i set-group-ID.

Rzeczywisty identyfikator procesu i rzeczywisty identyfikator grupy, podobnie jak uzupełniające identyfikatory grupy, pozostają bez zmian przy wywołaniu do execve().

Jeśli program wykonywalny jest skonsolidowany dynamicznie w formacie a.out z bibliotekami dzielonymi, to na początku uruchamiania wywoływany jest konsolidator dynamiczny ld.so(8), który ładuje wszystkie obiekty do pamięci i konsoliduje z nimi program wykonywalny.

Jeżeli program jest skonsolidowany dynamicznie jako ELF, to do załadowania potrzebnych obiektów współdzielonych używany jest interpreter określony w segmencie PT_INTERP. Tym interpreterem jest zazwyczaj /lib/ld-linux.so.2, w wypadku programów skonsolidowanych z glibc2 (zob. ld-linux.so(8)).

#!interpreter [opcjonalny-parametr]

interpreter [opcjonalny-arg] pathname arg...

WARTOŚĆ ZWRACANA¶

Po pomyślnym zakończeniu execve() nie wraca, w wypadku błędu zwracane jest -1 i ustawiane errno wskazując błąd.

BŁĘDY¶

E2BIG

Całkowita liczba bajtów środowiska (envp) i listy argumentów (argv) jest za duża.

EACCES

Brak praw do przeszukiwania dla składnika ścieżki pathname lub ścieżki interpretera skryptu (patrz także path_resolution(7)).

EACCES

Plik lub interpreter skryptu nie jest zwykłym plikiem.

EACCES

Brak praw wykonywania dla pliku, skryptu lub intepretera ELF.

EACCES

System plików jest zamontowany jako noexec.

EAGAIN (od Linuksa 3.1)

Po zmianie swojego rzeczywistego UID za pomocą jednego z wywołań set*uid(), wywołujący był – i wciąż jest – powyżej swojego limitu zasobów RLIMIT_NPROC (zob. setrlimit(2)). Więcej informacji o tym błędzie znajduje się w rozdziale UWAGI.

EFAULT

pathname lub jeden ze wskaźników w wektorach argv lub envp wskazuje poza dostępną dla użytkownika przestrzeń adresową.

EINVAL

Plik wykonywalny w formacie ELF ma więcej niż jeden segment PT_INTERP (tzn. ma więcej niż jeden interpreter).

EIO

Wystąpił błąd wejścia/wyjścia.

EISDIR

Intepreter ELF jest katalogiem.

ELIBBAD

Nie został rozpoznany format interpretera ELF.

ELOOP

Podczas rozwiązywania pathname, nazwy skryptu lub interpretera ELF napotkano zbyt wiele dowiązań symbolicznych.

ELOOP

Osiągnięto maksymalny limit rekurencji podczas intepretacji rekurencyjnego skryptu (zob. pow. "Skrypty interpretowane"). Przed Linuksem 3.8 w takim wypadku występował błąd ENOEXEC.

EMFILE

Zostało osiągnięte ograniczenie na liczbę otwartych deskryptorów plików dla procesu.

ENAMETOOLONG

Ścieżka pathname jest zbyt długa.

ENFILE

Zostało osiągnięte systemowe ograniczenie na całkowitą liczbę otwartych plików.

ENOENT

Plik pathname, skrypt lub interpreter ELF nie istnieje.

ENOEXEC

Nie rozpoznano formatu pliku binarnego, plik ten jest skompilowany dla innej architektury albo wystąpił jakiś inny błąd formatu pliku, który powoduje, że program nie może być uruchomiony.

ENOMEM

Brak pamięci jądra.

ENOTDIR

Składowa ścieżki pathname, ścieżki skryptu lub ścieżki interpretera ELF nie jest katalogiem.

EPERM

System plików jest zamontowany jako nosuid, użytkownik nie jest administratorem, a plik ma ustawiony bit set-user-ID lub set-group-ID.

EPERM

Proces jest śledzony (trace), użytkownik nie jest superużytkownikiem, a plik ma ustawiony bit set-user-ID lub set-group-ID.

EPERM

Aplikacje ślepe na przywileje nie pozyskają pełnego zestawu dozwolonych przywilejów przyznanego przez plik wykonywalny. Zob. capabilities(7).

ETXTBSY

Podany plik wykonywalny był otwarty do zapisu przez jeden lub więcej procesów.

WERSJE¶

POSIX nie opisuje zachowania #!, lecz istnieje ono (z pewnymi odmianami) na innych systemach Uniksowych.

Pod Linuksem argv i envp może być podany jako NULL. W obu przypadkach, ma to ten sam skutek co podanie danego argumentu jako wskaźnika do listy zawierającej pojedynczy wskaźnik null. Prosimy nie wykorzystywać tej niestandardowej i nieprzenośnej pseudofunkcji! Na większości innych systemów Uniksowych podanie jako argv wartości NULL spowoduje wystąpienie błędu (EFAULT). Część innych systemów Uniksowych traktuje przypadek envp==NULL tak samo jak Linux.

POSIX.1 określa, że wartości zwracane przez sysconf(3) nie powinny się zmieniać przez cały czas życia procesu. Jednakże od wersji 2.6.23 Linuksa zmiana limitu zasobów RLIMIT_STACK powoduje również zmianę wartości zwracanej przez _SC_ARG_MAX, żeby odzwierciedlić fakt, że zmieniły się ograniczenia przestrzeni służącej do przechowywania argumentów linii poleceń i zmiennych środowiska.

STANDARDY¶

POSIX.1-2008.

HISTORIA¶

POSIX.1-2001, SVr4, 4.3BSD.

W Uniksie V6 lista argumentów wywołania exec() była kończona 0, podczas gdy lista argumentów funkcji main była kończona -1. Dlatego lista argumentów przekazana do main nie mogła być bezpośrednio użyta w wywołaniu exec(). Od Uniksa V7 obie te wartości są NULL.

UWAGI¶

Można czasami przeczytać, że execve() (i powiązane funkcje opisane w exec(3)) są opisywane jako „wykonujące nowy proces” (lub podobnie). Jest to stwierdzenie bardzo mylące: nie występuje tu nowy proces; wiele atrybutów procesu wywołującego pozostaje niezmienionych (w szczególności jego identyfikator procesu). Wszystko, co robi execve(), to zaaranżowanie wykonania nowego programu przez istniejący proces (proces wywołujący).

Procesy z ustawionymi znacznikami set-user-ID oraz set-group-ID nie mogą być śledzone za pomocą ptrace(2).

Efekt zamontowania systemu plików nosuid jest różny dla różnych wersji jądra Linux: niektóre odmówią uruchomienia programów set-user-ID i set-group-ID, gdy spowodowałoby to udostępnienie użytkownikowi możliwości, którymi w danym momencie nie dysponuje (i zwrócą EPERM), inne po prostu zignorują bity set-user-ID i set-group-ID i pomyślnie wykonają exec().

W większości sytuacji gdy execve() zawiedzie, kontrola powraca do oryginalnego obrazu wykonywalnego, a wywołujący execve() może następnie obsłużyć błąd. Jednak są (rzadkie) przypadki (zwykle przy braku zasobów), gdy błąd może wystąpić w momencie bez powrotu: oryginalny obraz wykonywalne został podzielony, a nie można całkowicie zbudować nowego obrazu. W takich sytuacjach jądro zabija proces sygnałem SIGSEGV (SIGKILL do Linuksa 3.17).

PRZYKŁADY¶

Następujący program jest zaprojektowany do wykonania przez drugi program przedstawiony poniżej. Wyświetla swoje argumenty uruchomienia po jednym w wierszu.

/* myecho.c */
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
int
main(int argc, char *argv[])
{


    for (size_t j = 0; j < argc; j++)


        printf("argv[%zu]: %s\n", j, argv[j]);


    exit(EXIT_SUCCESS);
}

Tego programu można użyć do uruchomienia programu podanego w argumencie wiersza poleceń:

/* execve.c */
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <unistd.h>
int
main(int argc, char *argv[])
{


    static char *newargv[] = { NULL, "witaj", "świecie", NULL };


    static char *newenviron[] = { NULL };


    if (argc != 2) {


        fprintf(stderr, "Użycie: %s <plik-do-wykon>\n", argv[0]);


        exit(EXIT_FAILURE);


    }


    newargv[0] = argv[1];


    execve(argv[1], newargv, newenviron);


    perror("execve");   /* execve() powraca tylko przy błędzie */


    exit(EXIT_FAILURE);
}

Możemy użyć drugiego programu do uruchomienia pierwszego:

$ cc myecho.c -o myecho
$ cc execve.c -o execve
$ ./execve ./myecho
argv[0]: ./myecho
argv[1]: witaj
argv[2]: świecie

Możemy także użyć tych programów do pokazania używania interpretera skryptu. Aby to zrobić, tworzymy skrypt, którego „interpreterem” jest nasz program myecho:

$ cat > script
#!./myecho script-arg
^D
$ chmod +x script

Następnie używamy naszego programu do wykonania skryptu:

$ ./execve ./script
argv[0]: ./myecho
argv[1]: script-arg
argv[2]: ./script
argv[3]: witaj
argv[4]: świecie

ZOBACZ TAKŻE¶

chmod(2), execveat(2), fork(2), get_robust_list(2), ptrace(2), exec(3), fexecve(3), getauxval(3), getopt(3), system(3), capabilities(7), credentials(7), environ(7), path_resolution(7), ld.so(8)

TŁUMACZENIE¶

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika są: Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl>, Robert Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>

Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją. Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać zapoznając się z GNU General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.

Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy zgłaszać na adres listy dyskusyjnej manpages-pl-list@lists.sourceforge.net.