table of contents
TAR(1) | Kullanıcı Komutları | TAR(1) |
İSİM¶
tar - arşivleme aracı
KULLANIM¶
Geleneksel kullanım:
- tar
- {A|c|d|r|t|u|x} [GnSkUWOmpsMBiajJzZhPlRvwo] [DĞŞ...]
Unix tarzı kullanım:
- tar
- -A [SEÇENEKLER] ARŞİV ARŞİV
- tar
- -c [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -d [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -t [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- -r [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -u [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -x [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [ÜYE...]
GNU tarzı kullanım:
- tar
- {--catenate|--concatenate} [SEÇENEKLER] ARŞİV ARŞİV
- tar
- --create [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- {--diff|--compare} [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- --delete [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- --append [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- --list [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- --test-label [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [YAFTA...]
- tar
- --update [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- --update [-f ARŞİV] [SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- {--extract|--get} [--file ARŞİV] [SEÇENEKLER] [ÜYE...]
AÇIKLAMA¶
GNU tar, birden fazla dosyayı tek bir dosyada (bir arşiv) depolamak ve bu tür arşivleri işlemek için tasarlanmış bir arşivleme uygulamasıdır. Arşiv, normal bir dosya, yerel veya uzak bir makinede bulunabilen bir aygıt (örneğin, bir teyp sürücüsü, zaten uygulamanın adı, teyp arşivleyici anlamına gelir) olabilir.
Seçenek biçimleri¶
GNU tar için seçenekler üç farklı biçimde verilebilir. Geleneksel tarzda, komuttan sonra seçenek harfleri kümesi, ardından, bu seçeneklerin gerektirdiği girdiler gelir. Girdiler, seçenek harfleriyle aynı sırada okunur. Tüm seçenekler işlendikten sonra kalan komut satırı sözcükleri, isteğe bağlı olmayan girdiler olarak değerlendirilir: dosya veya arşiv üye adları.
Örneğin, c seçeneği arşivin oluşturulmasını gerektirir, v seçeneği işlemin ayrıntılılarını ister ve f seçeneği üzerinde çalışılacak arşivin adını belirleyen bir girdi alır. Geleneksel tarzda yazılan aşağıdaki komut, tar’a /etc dizinindeki tüm dosyaları etc.tar arşiv dosyasına kaydetmesini söyler, arşivlenen dosyaları ayrıntılı olarak listeler:
tar cfv etc.tar /etc
Girdi almayan seçenekler, tek bir tire işaretinden sonra birlikte kümelenebilir, örn. -vkp. Girdi alan seçeneklerin girdileri (zorunlu veya isteğe bağlı), böyle bir kümenin sonuna eklenebilir, örn. -vkpf a.tar.
Yukarıda kısa seçeneği yalılmış komut şöyle görünebilirdi:
tar -cvf etc.tar /etc veya tar -c -v -f etc.tar /etc
Örnek komutu bu tarzda yazmanın birkaç yolu:
tar --create --file etc.tar --verbose /etc veya (bazı seçenekleri kısaltarak): tar --cre --file=etc.tar --verb /etc
İşlem kipi¶
Aşağıdaki listelenen seçenekler, GNU tar’ın hangi işlemi gerçekleştireceğini belirler. Tam olarak bunlardan biri verilmelidir. İsteğe bağlı olmayan girdilerin anlamı, istenen çalışma kipine bağlıdır.
- -A, --catenate, --concatenate
- Arşivi başka bir arşivin sonuna ekler. Girdiler,
eklenecek arşivlerin adları olarak değerlendirilir.
Tüm arşivler, eklendikleri arşivle aynı
biçemde olmalıdır, aksi takdirde ortaya
çıkan arşiv, GNU olmayan tar
uygulamaları ile kullanılamayabilir. Ayrıca, birden
fazla arşiv verildiğinde, ilki hariç
arşivlerdeki diğer üyelere, yalnızca -i
(--ignore-zeros) seçeneği
kullanıldığında ortaya çıkan
arşivden erişilebilir olacağına dikkat
edilmelidir.
Sıkıştırılmış arşivler ardarda eklenemez.
- -c, --create
- Yeni bir arşiv oluşturur. Girdiler, arşivlenecek dosyaların adlarını belirler. --no-recursion seçeneği verilmediği sürece dizinler ardışık olarak arşivlenir.
- -d, --diff, --compare
- Arşiv ile dosya sistemi arasındaki farkları bulur. Girdiler isteğe beğlıdır ve karşılaştırılacak arşiv üyelerini belirler. Verilmezse, geçerli çalışma dizinin belirtildiği varsayılır.
- --delete
- Arşivi siler. Girdiler silinecek arşiv üyelerinin
isimleridir. En az bir girdi verilmelidir.
Bu seçenek sıkıştırıllmış arşivlerde çalışmaz. Kısa seçenek eşdeğeri yoktur.
- -r, --append
- Dosyaları arşivin sonuna ekler. Girdiler -c (--create) seçeneğindeki ile aynı anlama gelir.
- -t, --list
- Arşiv içeriğini listeler. Girdiler isteğe bağlıdır. Belirtilirse listedeki üyelerin isimlerini belirler.
- --test-label
- Arşiv bölüm etiketini sınar ve
çıkar. Girdisiz kullanıldığında
bölüm etiketini (varsa) gösterir ve
çıkar. Bir veya daha fazla komut satırı
girdisi belirtilirse, tar bölüm etiketini her girdi
ile karşılaştırır.
Eşleşme bulunursa 0, aksi takdirde 1 ile
çıkar. -v (--verbose) seçeneği
ile birlikte kullanılmadıkça hiçbir şey
çıktılanmaz.
Kısa seçenek eşdeğeri yoktur.
- -u, --update
- Arşivdeki ilgili kopyadan daha yeni olan dosyaları arşive ekler. Girdiler -c ve -r seçenekleriyle aynı anlama sahiptir. Yeni dosyaların eski arşiv kopyalarının yerini almadığına, bunun yerine arşivin sonuna eklendiğine dikkat edilmelidir. Böylece elde edilen arşiv, aynı dosyanın çeşitli sürümlerine karşılık gelen, aynı isimde birkaç üye içerebilir.
- -x, --extract, --get
- Arşivden dosyaları çıkartır. Girdiler isteğe bağlıdır. Belirtilirse çıktılanacak arşiv üyelerinin isimlerini belirler.
- --show-defaults
- Çeşitli tar seçenekleri için öntanımlıları listeler ve çıkar. Girdisiz kullanılır.
- -?, --help
- Kısa seçenek özetini gösterir ve çıkar. Girdisiz kullanılır.
- --usage
- Kullanılabilen seçeneklerin listesini gösterir ve çıkar. Girdisiz kullanılır.
- --version
- Sürüm ve telif hakkı bilgilerini gösterir ve çıkar.
SEÇENEKLER¶
İşlem değiştiriciler¶
- --check-device
- Artımlı arşiv oluştururken aygıt numaralarına bakar (öntanımlıdır)
- -g, --listed-incremental=DOSYA
- Yeni GNU biçimli artımlı yedeklemeleri
yönetir. DOSYA, anlık yedeğin
adıdır; burada tar, önceki
artımlı dökümden bu yana hangi
dosyaların değiştiğine karar vermek
için kullanılan ek bilgileri depolar ve sonuç olarak
yeniden dökümü gerekir. Bir arşiv
oluştururken DOSYA mevcut değilse,
oluşturulacak ve tüm dosyalar ortaya çıkan
arşive eklenecektir (0. düzey döküm).
Sıfır olmayan N. düzey artımlı
arşiv oluşturmak için, N-1. düzeyde
oluşturulan anlık yedeğin kopyası DOSYA
olarak kullanılır.
Listeleme veya çıkarma sırasında, DOSYA’nın gerçek içeriği denetlenmez, bu yalnızca sözdizimsel gereksinimler nedeniyle gerekir. Bu bakımdan, yerine /dev/null kullanmak yaygın bir uygulamadır.
- --hole-detection=YÖNTEM
- Seyrek dosyalardaki boşlukları algılamak için YÖNTEM kullanılır. Bu seçenek örtük olarak --sparse seçeneğini uygular. YÖNTEM için geçerli değerler seek ve raw’dır. seek öntanımlı olup, uygulanabilir değilse raw son çaredir.
- -G, --incremental
- Eski GNU biçimli artımlı yedeklemeleri yönetir.
- --ignore-failed-read
- Okunamayan dosyalarda sıfırdan farklı bir değerle çıkmaz
- --level=SAYI
- Listeli artımsal arşiv oluşturmak için döküm düzeyini belirler. Şimdilik yalnızca --level=0 anlamlıdır: tar’a dökümden önce anlık yedek dosyasını kırpması talimatını verir, böylece 0. düzey döküm zorlanmış olur.
- -n, --seek
- Arşivin aranabilir olduğunu varsayar. Normalde tar, arşivin aranıp aranamayacağını otomatik olarak belirler. Bu seçenek, böyle bir tanımanın başarısız olduğu durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Yalnızca arşiv okumaya açıksa (örneğin --list veya --extract seçenekleriyle) etkili olur.
- --no-check-device
- Artımlı arşivler oluşturulurken aygıt numaralarına bakılmaz.
- --no-seek
- Arşivin aranabilir olmadığı varsayılır.
- --occurrence[=N]
- Arşivdeki her dosyanın yalnızca N. kopyası üzerinde çalışır. Bu seçenek yalnızca --delete, --diff, --extract veya --list seçeneği ile birlikte ve komut satırından veya -T seçeneği üzerinden bir dosya listesi verildiğinde geçerlidir. N öntanımlı olarak 1’dir.
- --restrict
- Zararlı olabilecek bazı seçeneklerin kullanımını devre dışı bırakır.
- --sparse-version=BÜYÜK[.KÜÇÜK]
- Kullanılacak seyrek biçemin sürümünü belirler (örtük olarak --sparse uygular). Geçerli girdi değerleri 0.0, 0.1 ve 1.0’dır. Seyrek biçemlerin ayrıntılı açıklaması için komut satırından şu komut girilebilir: info tar ’Sparse Formats’.
- --S, --sparse
- Seyrek dosyaları verimli şekilde işler. Dosya sistemindeki bazı dosyalar aslında hiç yazılmamış bölümlere sahip olabilir (çoğunlukla bunlar DBM gibi sistemler tarafından oluşturulan veritabanı dosyalarıdır). Bu seçenek verildiğinde tar, arşivlemeden önce dosyanın seyrek olup olmadığını belirlemeye çalışır ve eğer öyleyse, dosyanın boş kısımlarını boşaltmayarak elde edilen arşivin boyutunu küçültmeye çalışır.
Geçersizleştirme denetimi¶
Bu seçenekler, diskteki mevcut bir arşivden bir dosya çıkarılırken tar’ın eylemlerini denetler.
- -k, --keep-old-files
- Çıkarırken mevcut dosyaları değiştirmez.
- --keep-newer-files
- Arşivdeki kopyalarından daha yeni olan dosyalar değiştirilmez.
- --keep-directory-symlink
- Çıkarırken mevcut dizin sembolik bağlarını değiştirmez.
- --no-overwrite-dir
- Mevcut dizinlerin meta verileri korunur.
- --one-top-level[=DİZİN]
- Tüm dosyaları DİZİNe veya girdisiz kullanılıyorsa, arşivin uzantısız dosya adıyla adlandırılan bir alt dizine çıkarır (eksi --auto-compress tarafından tanınan standart sıkıştırma uzantıları).
- --overwrite
- Çıkartırken mevcut dosyaların üzerine yazar.
- --overwrite-dir
- Çıkartırken mevcut dizilerin meta verilerinin üzerine yazar (öntanımlıdır).
- --recursive-unlink
- Çıkartmadan önce dizinde ardışık olarak tüm dosyaları siler.
- --remove-files
- Arşive ekledikten sonra diskteki dosyaları siler.
- --skip-old-files
- Çıkartırken mevcut dosyaları değiştirmez, sessizce atlar.
- -U, --unlink-first
- Üzerine çıkartmadan önce mevcut dosyaları siler.
- -W, --verify
- Yazdıktan sonra arşivi doğrular.
Çıktı akımı seçimi¶
- --ignore-command-error
- Alt süreç çıkış kodlarını yok sayar.
- --no-ignore-command-error
- Alt süreçlerin sıfırdan farklı çıkış kodları hata olarak değerlendirilir (öntanımlıdır).
- -O, --to-stdout
- Dosyaları standart çıktıya çıkarır.
- --to-command=KOMUT
- Çıkarılan dosyaları KOMUTa borular. KOMUT, isteğe bağlı olarak komut satırı girdileri ile birlikte harici uygulamanın dosya yoludur. Uygulama çağrılır ve çıkartılan dosyanın içeriği uygulamanın standart girdisine aktarılır. Ek veriler, aşağıdaki ortam değişkenleri aracılığıyla aktarılabilir:
- TAR_FILETYPE
- Dosyanın türü. Aşağıda anlamı açıklanan tek bir harften oluşur:
f Normal dosya d Dizin l Sembolik bağ h Sabit bağ b Blok aygıtı c Karakter aygıtı
- Şimdilik yalnızca normal dosyalar desteklenmektedir.
- TAR_MODE
- Sekizlik sayı olarak dosya kipi.
- TAR_FILENAME
- Dosyanın ismi.
- TAR_REALNAME
- Arşivde saklandığı haliyle dosyanın ismi.
- TAR_UNAME
- Dosya sahibinin kullanıcı adı.
- TAR_GNAME
- Dosya sahibinin grup adı.
- TAR_ATIME
- Son erişim zamanı. Ondalık bir sayı olup C miladından itibaren geçen saniye sayısıdır. Arşiv zamanı nanosaniye seviyesinde saklıyorsa nanosaniyeler ondalık ayracın sağına eklenir.
- TAR_MTIME
- Son değişiklik zamanı.
- TAR_CTIME
- Son durum değişikliği zamanı.
- TAR_SIZE
- Dosyanın boyutu.
- TAR_UID
- Dosya sahibinin kullanıcı kimliği.
- TAR_GID
- Dosya sahibinin grup kimliği.
- Ek olarak, aşağıdaki değişkenler tar çalışma kip ve işlenmekte olan arşiv hakkında bilgi içerir:
- TAR_VERSION
- GNU tar sürüm numarası.
- TAR_ARCHIVE
- İşlenen tar arşivinin ismi.
- TAR_BLOCKING_FACTOR
- Geçerli engelleme katsayısı, yani bir kayıttaki 512 baytlık blok sayısı.
- TAR_VOLUME
- İşlenen tar arşivinin sıradaki bölüm numarası (çok bölümlü arşivler okunurken atanır).
- TAR_FORMAT
- İşlenen arşivin biçemi. Şunlardan biridir: gnu, oldgnu, posix, ustar, v7.
- TAR_SUBCOMMAND
- Yürütülen tar işlemini açıklayan kısa seçenek (önündeki tire imi ile birlikte)
Dosya öznitelik işlemleri¶
- --atime-preserve[=YÖNTEM]
- Dökümlü dosyalar üzerine erişim zamanlarını korur. Ya okuduktan sonra eski haline getirir (YÖNTEM=replace, bu öntanımlıdır) ya da ilk erişimde zamanlara dokunmaz (YÖNTEM=system)
- --delay-directory-restore
- Çıkartılan dizinlerin değişiklik zamanlarının ve izinlerinin atanmasını işlemin sonuna kadar geciktirir. Olağandışı üye sıralaması olan bir arşivden dosya çıkartırken bu seçenek kullanılmalıdır.
- --group=İSİM[:GRUPKİMLİĞİ]
- Eklenen dosyaların grubu İSİM
yapılır. :GRUPKİMLİĞİ
verilmezse İSİM ya kullanıcı ismi ya da
sayısal grup kimliği olabilir. Bu durumda eksik parça
(:GRUPKİMLİĞİ veya
İSİM) geçerli konağın grup
veritabanından elde edilir.
--group-map=DOSYA ile kullanıldığında yalnızca DOSYA içinde sahibinin grubu bulunmayan dosyalar etkilenir.
- --group-map=DOSYA
- Grup dönüşüm eşlemini DOSYAdan
okur. Boş satırlar yok sayılır. # imi ile
başlayan satırlar satır sonuna kadar yorum olarak ele
alınır. DOSYA içindeki boş olmayan her
satır tek bir grubun
dönüşümünü tanımlar.
Boşluklarla sınırlı iki alandan
oluşmalıdır:
ESKİGRUP YENİGRUP[:YENİ-GRUPKİMLİĞİ]
ESKİGRUP ya geçerli bir grup ismi ya da + ile öncelenmiş bir grup kimliği olabilir. YENİ-GRUPKİMLİĞİ sağlanmadıkça YENİGRUP da ya geçerli bir grup ismi ya da + ile öncelenmiş bir grup kimliği olabilir. Aksi takdirde, hem YENİGRUP hem de YENİ-GRUPKİMLİĞİ sistem grup veritabanında bulunmalıdır.
Sonuç olarak, sahip grubu ESKİGRUP olan her girdi dosyası arşivde YENİGRUP sahip grubu ve YENİ-GRUPKİMLİĞİ grup kimliği ile saklanır.
- --mode=DEĞİŞİKLİKLER
- Eklenen dosyalar için sembolik kip DEĞİŞİKLİKLERini zorlar.
- --mtime=ZAMAN-veya-DOSYA
- Eklenen dosyalara belirtilen değişiklik zamanını atar. ZAMAN-veya-DOSYA tamamen keyfi biçemde bir tarih/saat ya da mevcut bir dosyanın ismi olabilir. Dosya adı belirtilmesi durumunda değişiklik zamanı olarak dosyanınki kullanılır.
- -m, --touch
- Dosya değişiklik zamanı çıkarılmaz.
- --no-delay-directory-restore
- --delay-directory-restore seçeneğinden önceki etki devre dışı bırakılır.
- --no-same-owner
- Dosyaların çıkaranın sahipliğinde olduğu varsayılır (normal kullanıcılar için öntanımlıdır).
- --no-same-permissions
- İzinler arşivden çıkartılırken kullanıcının maskesi uygulanır (normal kullanıcılar için öntanımlıdır).
- --numeric-owner
- Daima, kullanıcı/grup isimleri yerine numaraları kullanılır.
- --owner=İSİM[:KULLANICI_KİMLİĞİ]
- Eklenen dosyaların sahibi olarak İSİM
zorlanır. :KULLANICI_KİMLİĞİ
belirtilmezse İSİM ya kullanıcı ismi ya
da sayısal kullanıcı kimliği olabilir.
Parçalardan birinin eksikliği durumunda
(İSİM veya
:KULLANICI_KİMLİĞİ) geçerli
konağın kullanıcı veritabanına
başvurulur.
--owner-map=DOSYA ile kullanıldığında yalnızca DOSYA içinde sahibi listelenmeyen dosyalar etkilenir.
- --owner-map=DOSYA
- Sahip dönüşüm eşlemini DOSYAdan
okur. Boş satırlar yok sayılır. # imi ile
başlayan satırlar satır sonuna kadar yorum olarak ele
alınır. DOSYA içindeki boş olmayan her
satır tek bir kullanıcı kimliğin
dönüşümünü tanımlar.
Boşluklarla sınırlı iki alandan
oluşmalıdır:
ESKİKULL YENİKULL[:YENİ_KULL_KİMLİĞİ]
ESKİKULL ya geçerli bir kullanıcı ismi ya da + ile öncelenmiş bir kullanıcı kimliği olabilir. YENİ_KULL_KİMLİĞİ sağlanmadıkça YENİKULL da ya geçerli bir kullanıcı ismi ya da + ile öncelenmiş bir kullanıcı kimliği olabilir. Aksi takdirde, hem YENİKULL hem de YENİ_KULL_KİMLİĞİ sistem grup veritabanında bulunmalıdır.
Sonuç olarak, sahibi ESKİKULL olan her girdi dosyası arşivde YENİKULL ve YENİ_KULL_KİMLİĞİ sahipliğinde saklanır.
- -p, --preserve-permissions, --same-permissions
- Dosya izinleri (root öntanımlıdır) hakkında bilgi çıkartılır.
- --same-owner
- Dosyaları arşivdeki sahipliğinde çıkartmaya çalışır (root öntanımlıdır).
- -s, --preserve-order, --same-order
- Çıkarılacak adları arşivle eşleşecek şekilde sıralar.
- --sort=TÜR
- Bir arşivi çıkartırken dizin girdilerini
TÜRe göre sıralar. TÜR,
none (yok), name (isim) veya inode (dosya
düğümü) olabilir.
--sort=none öntanımlı olup arşiv üyeleri işletim sistemi tarafından döndürülen sırada sakanır.
--sort=name kullanımı, oluşturulan arşivdeki üye sıralamasının tek tip ve üretilebilir olmasını sağlar.
--sort=inode kullanımı, arşiv oluştururken yapılan disk aramalarının sayısını azaltır, böylece arşivlemeyi önemli ölçüde hızlandırabilir. Bu sıralama düzeni, yalnızca ilgili sistem gerekli bilgileri sağlıyorsa desteklenir.
Gelişkin dosya öznitelikleri¶
- --acls
- POSIX ACL desteği etkin olur.
- --no-acls
- POSIX ACL desteği devre dışı bırakılır.
- --selinux
- SELinux bağlam desteği etkin olur.
- --no-selinux
- SELinux bağlam desteği devre dışı bırakılır.
- --xattrs
- Gelişmiş öznitelikler desteği etkin olur.
- --no-xattrs
- Gelişmiş öznitelikler desteği devre dışı bırakılır.
- --xattrs-exclude=KALIP
- xattr anahtarları için dışlama kalıbını belirler. KALIP POSIX düzenli ifadesi olmalıdır. Örneğin, --xattrs-exclude=’^user.’ kullanıcı isim uzayından öznitelikleri dışlar.
- --xattrs-include=KALIP
- xattr anahtarları için içerme kalıbını belirler. KALIP POSIX düzenli ifadesi olmalıdır.
Aygıt seçimi ve geçiş¶
- -f, --file=ARŞİV
- ARŞİV adlı aygıt veya dosya
kullanılır. Bu seçenek belirtilmezse tar
önce TAPE ortam değişkenini inceler.
Değişkene atama yapılmışsa değer
arşiv adı olarak kullanılır. Yoksa,
tar’ın öntanımlıya
derlendiği varsayılır. Öntanımlı
değer ya --show-defaults seçeneğinden elde
edilir ya da tar --help
çıktısının sonundadır.
İçinde iki nokta üst üste bulunan bir arşiv adı, uzak makinedeki bir dosyayı veya aygıtı belirtir. İki nokta üst üste iminden önceki kısım makine adı veya IP adresi olarak, sonraki kısım ise dosya veya aygıt olarak ele alınır. Örnek:
--file=remotehost:/dev/sr0
İsteğe bağlı bir kullanıcı adı, aralarına bir @ işareti koyarak konak adının önüne eklenebilir.
Öntanımı olarak, uzak konağa rsh(1) komutu üzerinden erişilir. Günümüzde bunun yerine ssh(1) kullanmak yaygındır. Aşağıdaki komut satırı seçeneği ile bu yapılabilir:
--rsh-command=/usr/bin/ssh
Uzak makinede rmt(8) komutunun kurulu olması gerekir. Dosya yolu tar’ın öntanımlısı ile eşleşmezse tar’a doğru yol --rmt-command seçeneği kullanılarak belirtilebilir.
- --force-local
- İçinde iki nokta üst üste bulunsa bile arşiv dosyası yereldir.
- -F, --info-script=KOMUT, --new-volume-script=KOMUT
- Teybin sonuna ulaşılışılan her seferde KOMUT çalıştırılır (örtük olarak -M uygulanır). Komut girdi içerebilir. Başlatıldığında tar’ın ortamına ek olarak aşağıdaki değişkenler miras alınır:
- TAR_VERSION
- GNU tar sürüm numarası.
- TAR_ARCHIVE
- İşlenen tar arşivinin ismi.
- TAR_BLOCKING_FACTOR
- Geçerli engelleme katsayısı, yani bir kayıttaki 512 baytlık blok sayısı.
- TAR_VOLUME
- İşlenen tar arşivinin sıradaki bölüm numarası (çok bölümlü arşivler okunurken atanır).
- TAR_FORMAT
- İşlenen arşivin biçemi. Şunlardan biridir: gnu, oldgnu, posix, ustar, v7.
- TAR_SUBCOMMAND
- Yürütülen tar işlemini açıklayan kısa seçenek (önündeki tire imi ile birlikte).
- TAR_FD
- Yeni tar bölüm ismi ile iletişimde
kullanılabilen dosya tanıtcısı.
info betiği başarısız olursa, tar çıkar; aksi takdirde sonraki bölümü yazmaya başlar.
- -L, --tape-length=N
- Nx1024 bayt yazdıktan sonra teyp değiştirir.
N bir boyut soneki içeriyorsa 1024 yerine sonek ile
belirtilen boyut çarpanı kullanılır (Bkz:
Boyut sonekleri).
Bu seçenek örtük olarak -M uygular.
- -M, --multi-volume
- Çok bölümlü arşivi oluşturur/listeler/çıkarır.
- --rmt-command=KOMUT
- Uzak arşive erişilirken rmt yerine KOMUT kullanılır. Bkz: -f seçeneği.
- --rsh-command=KOMUT
- Uzak arşive erişilirken rsh yerine KOMUT kullanılır. Bkz: -f seçeneği.
- --volno-file=DOSYA
- Bu seçenek --multi-volume ile birlikte kullanıldığında tar, çok bölümlü arşivin hangi bölümünde çalıştığını DOSYA’dan takip edecektir.
Aygıt engelleme¶
- -b, --blocking-factor=BLOK_SAYISI
- Kayıt boyutu BLOK_SAYISIx512 bayt olur.
- -B, --read-full-records
- Listeleme veya çıkartma sırasında dosya sonu karakterinden sonraki tamamlanmamış girdi kayıtlarını kabul eder.
- -i, --ignore-zeros
- Arşivdeki sıfırlı blokları yok sayar. Normalde sıfırlarla dolu iki ardışık 512’lik blok, EOF anlamına gelir ve tar bunlarla karşılaştıktan sonra okumayı durdurur. Bu seçenek ona daha fazla okuma talimatı verir. -A seçeneğiyle oluşturulan arşivleri okurken kullanışlıdır.
- --record-size=SAYI
- Kayıt boyutunu belirler. SAYI her kayıttaki bayt sayısıdır. 512’nin katları olmalıdır. Örneğin 10 kilobayt için --record-size=10K gibi bir boyut soneki belirtilebilir. Geçerli soneklerin listesi için bkz: Boyut sonekleri
Arşiv biçiminin seçimi¶
- -H, --format=BİÇEM
- Arşivi belirtilen BİÇEMde oluşturur. Geçerli biçemler:
- gnu
- GNU tar 1.13.x biçemi
- oldgnu
- tar <= 1.12’ye göre GNU biçemi.
- pax, posix
- POSIX 1003.1-2001 (pax) biçemi.
- ustar
- POSIX 1003.1-1988 (ustar) biçemi.
- v7
- Eski V7 tar biçemi.
- --old-archive, --portability
- --format=v7 ile aynı.
- --pax-option=SÖZCÜK[[:]=DEĞER][,SÖZCÜK[[:]=DEĞER]]...
- PAX arşivleri ( -H pax) oluşturulurken pax(1) anahtar sözcüklerini denetler. Bu seçenek, pax(1) uygulamasının -o seçeneğine eşdeğerdir.
- --posix
- --format=posix ile aynı.
- -V, --label=DİZGE
- Bölüm adı DİZGE olan arşivi oluşturur. Listeleme ve çıkarma yaparken DİZGE bölüm adı için küresel bir kalıp olarak kullanıabilir.
Sıkıştırma seçenekleri¶
- -a, --auto-compress
- Sıkıştırma uygulamasını saptamak için arşiv soneki kullanılır.
- -I, --use-compress-program=KOMUT
- Veriyi KOMUT üzerinden süzer. Sıkıştırmayı açmak için KOMUTun -d seçeneğini kabul etmesi gerekir. KOMUT komut satırı seçenekleri içerebilir.
- -j, --bzip2
- Arşivi bzip2(1) üzerinden süzer.
- -J, --xz
- Arşivi xz(1) üzerinden süzer.
- --lzip
- Arşivi lzip(1) üzerinden süzer.
- --lzma
- Arşivi lzma(1) üzerinden süzer.
- --lzop
- Arşivi lzop(1) üzerinden süzer.
- --no-auto-compress
- Sıkıştırma uygulamasını saptamak için arşiv soneki kullanılmaz.
- -z, --gzip, --gunzip, --ungzip
- Arşivi gzip(1) üzerinden süzer.
- -Z, --compress, --uncompress
- Arşivi compress(1) üzerinden süzer.
- --zstd
- Arşivi zstd(1) üzerinden süzer.
Yerel dosya seçimi¶
- --add-file=DOSYA
- DOSYAyı arşive ekler (isim tire ile başlıyorsa yararlıdır).
- --backup[=DENETİM]
- Silmeden önce yedeğini alır. DENETİM belirtilmişse yedekleme politikasını denetler. DENETİM için geçerli değerler:
- none, off
- Asla yedekleme yapmaz.
- t, numbered
- Numaralı yedekleme yapılır.
- nil, existing
- Numaralı yedekler varsa numaralı yoksa basit yedekleme yapılır.
- never, simple
- Daima basit yedekeme yapılır.
- DENETİM belirtilmezse değer VERSION_CONTROL ortam değişkeninden alınır. Ortam değişkeni etkin değilse mevcut olan kullanılır.
- -C, --directory=DİZİN
- Herhangi bir işlem yapmadan önce DİZİNe geçer. Bu seçenek sıralamaya duyarlıdır. Yani, kendisinden sonra gelen tüm seçenekleri etkiler.
- --exclude=KALIP
- glob(3) tarzı joker KALIP ile eşleşen dosyalar dışlanır.
- --exclude-backups
- Yedekler ve kilit dosyaları dışlanır.
- --exclude-caches
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin içeriği bu dosya hariç dışlanır.
- --exclude-caches-all
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin içeriği bu dosya da dahil dışlanır.
- --exclude-caches-under
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin altındaki herşey dışlanır.
- --exclude-ignore=DOSYA
- Bir dizini dökümlemeden önce dizinin DOSYAyı içerip içermediğine bakar. İçeriyorsa, dışlama kalıpları bu dosyadan okunur. Kalıplar yanızca dizinin kendisini etkiler.
- --exclude-ignore-recursive=DOSYA
- Hem dizini hem de alt dizinlerini etkileyen DOSYAdaki kalıpların dışlanması dışında --exclude-ignore ile aynıdır.
- --exclude-tag=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinlerin içeriği DOSYA hariç dışlanır.
- --exclude-tag-all=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinler dışlanır.
- --exclude-tag-under=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinlerin altındaki herşey dışlanır.
- --exclude-vcs
- Sürüm denetim sistemi dizinleri dışlanır.
- --exclude-vcs-ignores
- VCS’ye özgü ignore dosyalarından okunan kalıplarla eşleşen dosyalar dışlanır. Desteklenen dosyalar: cvsignore, .gitignore, .bzrignore, .hgignore.
- -h, --dereference
- Sembolik bağlar izlenir; bunların hedefindeki dosyalar arşivlenir ve dökümlenir.
- --hard-dereference
- Sabit bağlar izlenir; bunların hedefindeki dosyalar arşivlenir ve dökümlenir.
- -K, --starting-file=ÜYE
- Arşive belirtilen ÜYEden başlanır.
- --newer-mtime=TARİH
- TARİHten sonra verileri değişen dosyalar üzerinde çalışır. TARİH / veya . ile başlıyorsa bir dosya adı olarak alınır ve o dosyanın değişiklik zamanı tarih olarak kullanlılır.
- --no-null
- Önceki bir --null seçeneğinin etkisini devre dışı bırakır.
- --no-recursion
- Alt dizinler ardışık işlenmez.
- --no-unquote
- Girdi dosyasına ve üye isimlerine tırnak yorumlaması uygulamaz.
- --no-verbatim-files-from
- Bir dosya listesinden okunan her satır, komut
satırından verilmiş gibi ele alınır.
Yani, baştaki ve sondaki boşluklar
kaldırılır ve elde edilen dizge bir tire ile
başlıyorsa, tar komut satırı
seçeneği olarak kabul edilir.
Bu öntanımlı davranıştır. --verbatim-files-from seçeneğinden sonra kullanılan --no-verbatim-files-from seçeneği ile ilkinin etkisi devre dışı bırakılabilir.
Bu seçenek konumsaldır: --verbatim-files-from seçeneğine veya satır sonu karakterine kadar kendisinden sonra gelen tüm --files-from seçeneklerini etkiler.
--no-null seçeneği tarafından örtük olarak uygulanır.
- --null
- Sonraki -T seçeneklerine boş karakter
sonlandırmalı adların kelimesi kelimesine okuma
talimatı verir (tire ile başlayan adların özel
olarak işlenmesini devre dışı
bırakır).
Ayrıca, bkz: --verbatim-files-from
- -N, --newer=TARİH, --after-date=TARİH
- Yalnızca TARİH’ten daha yeni dosyalar saklanır. TARİH / veya . ile başlıyorsa bir dosya adı olarak alınır ve o dosyanın değişiklik zamanı tarih olarak kullanlılır.
- --one-file-system
- Arşiv oluşturulurken yerel dosya sisteminde kalınır.
- -P, --absolute-names
- Arşiv oluşturulurken dosya isimlerinin başındaki / karakterleri ayıklanmaz.
- --recursion
- Alt dizinler ardışık işlenir (öntanımlı).
- --suffix=SONEK
- Sonek kaldırılmadan önce yedek alınır, normal sonek geçersiz kılınır. SIMPLE_BACKUP_SUFFIX ortam değişkeni tarafından geçersiz kılınmadığı sürece sonek olarak ~ öntanımlıdır.
- -T, --files-from=DOSYA
- Çıkarılacak veya oluşturulacak isimler
DOSYAdan alınır.
Aksi belirtilmedikçe, DOSYA satır sonu karakteri ile ayrılmış bir ad listesi (yani her satırda bir ad) içermelidir. Okunan adlar, komut satırı girdileri olarak ele alınır. Tırnak kaldırma ve sözcük bölme işlemleri uygulanır ve - ile başlayan her dizge, tar komut satırı seçeneği olarak ele alınır.
Bu davranışın istenmediği noktada, --verbatim-files-from seçeneği kullanılarak devre dışı bırakılabilir.
--null seçeneği tar’a DOSYA içindeki adların satır sonu karakteri yerine boş karakterle sonlanacağını belirtir. söyler. Listenin find(1) komutunun -print0 belirteci ile oluşturulması yararlıdır.
- --unquote
- Dosya ve üye isimlerine tırnak yorumlaması uygulanmaz (öntanımlı).
- --verbatim-files-from
- Bir dosya listesinden elde edilen her satır, tire ile
başlasa bile dosya adı olarak ele alınır.
Dosya listeleri --files-from (-T) seçeneğiyle
sağlanır. Öntanımlı
davranış, bir tire ile başlayan adları
tar seçenekleri olarak ele almaktır.
--verbatim-files-from seçeneği bu
davranışı devre dışı
bırakır.
Bu seçenek, komut satırında kendisinden sonra gelen tüm --files-from seçeneklerini etkiler. Etkisi --no-verbatim-files-from seçeneği ile geri alınır.
Bu seçenek --null seçeneği tarafından örtük olarak uygulanır.
Ayrıca, bkz: --add-file.
- -X, --exclude-from=DOSYA
- DOSYA içindeki kalıplarla eşleşen dosyalar dışlanır.
Dosya ismi dönüşümleri¶
- --strip-components=SAYI
- Çıkarma sırasında dosya isimlerinin başından SAYI bileşen ayıklanır.
- --transform=İFADE, --xform=İFADE
- Dosya adlarını dönüştürmek için sed replace İFADE kullanılır.
Dosya ismi eşleştirme seçenekleri¶
Bu seçenekler hem içerme hem de dışlama kalıplarını etkiler:
- --anchored
- Kalıplar dosya isminin başlangıcı ile eşleşir.
- --ignore-case
- Harf büyüklüğü önemsenmez.
- --no-anchored
- Kalıplar, herhangi bir /’den sonrası ile eşleşir (dışlama için öntanımlıdır).
- --no-ignore-case
- Eşleştirmede harf büyüklüğü önemsenir (öntanımlı).
- --no-wildcards
- Dizgeler kendileri ile eşleşir.
- --no-wildcards-match-slash
- Joker karakterler / ile eşleşmez.
- --wildcards
- Joker karakterler kullanılır (dışlama için öntanımlıdır).
- --wildcards-match-slash
- Joker karakterler / ile eşleşir (dışlama için öntanımlıdır).
Bilgilendirme çıktısı¶
- --checkpoint[=N]
- Her N kayıtta bir, ilerleme iletileri gösterilir (10 kayıtta bir öntanımlıdır).
- --checkpoint-action=EYLEM
- Her denetim noktasında EYLEM uygulanır.
- --clamp-mtime
- Dosyanın zamanı yalnızca --mtime ile belirtilenden daha yeni ise değiştirilir.
- --full-time
- Dosya zamanını tam çözünürlükle gösterir.
- --index-file=DOSYA
- Ayrıntılı çıktı DOSYA’ya gönderilir.
- -l --check-links
- Tüm bağlar dökümlenmezse bir ileti gösterir.
- --no-quote-chars=DİZGE
- DİZGEdeki karakterler için tırnak yorumlamasını devre dışı bırakır.
- --quote-chars=DİZGE
- DİZGEdeki karakterlere ek olarak tırnak yorumlaması da uygulanır.
- --quoting-style=TARZ
- Dosya ve üye adları için tırnak yorumlama TARZını belirler. TARZ için geçerli değerler: literal, shell, shell-always, c, c-maybe, escape, locale, clocale (sırayla: bire bir, kabuk, daima-kabuk, c, c-olabilir, öncelem, yerel, c yereli).
- -R --block-number
- Her iletiyle birlikte arşivdeki blok numarasını gösterir.
- --show-omitted-dirs
- Listelerken veya çıkartırken arama kriteri ile eşleşmeyen her dizini listeler.
- --show-transformed-names, --show-stored-names
- --strip-components ve --transform seçenekleri ile dönüşümden sonra arşiv ve dosya isimlerini gösterir.
- --totals[=SİNYAL]
- Arşivi işledikten sonra toplam bayt sayısını gösterir. SİNYAL belirtilmişse, toplam bayt sayısını bu sinyal alındığında gösterir. İzin verilen sinyaller: SIGHUP, SIGQUIT, SIGINT, SIGUSR1, SIGUSR2. SIG öneki belirtilmeyebilir.
- --utc
- Dosya değişiklik zamanlarını UTC’ye göre gösterir.
- -v, --verbose
- İşlenen dosyalar ayrıntılı olarak listelenir. Bu seçeneğin komut satırındaki her örneği, ayrıntı düzeyini bir artırır. Azami ayrıntı düzeyi 3’tür. Çeşitli ayrıntı düzeylerinin tar çıktısını nasıl etkilediğine ilişkin ayrıntılı bir açıklama için GNU Tar Kılavuzu, 2.5.1 "--verbose Seçeneği" alt bölümüne bakılabilir
- --warning=SÖZCÜK
- Anahtar SÖZCÜK ile tanımlanan uyarı
iletileri etkinleştirilir veya devre dışı
bırakılır. Anahtar SÖZCÜK
no- öneki ile başlıyorsa ve bir şekilde
etkinleştirilmişse iletiler engellenir.
Çoklu --warning iletileri birlikte basılır.
Genel tar işlemlerini etkileyen anahtar SÖZCÜKler:
- all
- Tüm uyarı iletileri etkin olur. Öntanımlıdır.
- none
- Tüm uyarı iletileri devre dışı bırakılır.
- filename-with-nuls
- "%s: dosya ismi boş karakter içeriyor"
- alone-zero-block
- "%s konumunda yalnız sıfır bloğu"
- tar --create için uygulanabilen anahtar SÖZCÜKler:
- cachedir
- %s: %s önbellek dizini etiketi içeriyor; %s"
- file-shrank
- "%s: Dosya %s bayt küçültüldü; sıfırlarla dolduruldu"
- xdev
- "%s: dosya farklı bir dosya sisteminde; dökümlenmedi"
- file-ignored
- "%s: Bilinmeyen dosya türü; dosya yok
sayıldı"
"%s: soket yok sayıldı"
"%s: kapı yok sayıldı" - file-unchanged
- "%s: dsya değişmedi; dökümlenmedi"
- ignore-archive
- "%s: dosya bir arşiv; dökümlenmedi"
- file-removed
- "%s: okurken dosya silindi"
- file-changed
- "%s: okurken dosya değişti"
- failed-read
- Okunamayan dosyalar veya dizinler hakkındaki uyarılar engellenir. Bu anahtar sözcük yalnızca --ignore-failed-read seçeneğiyle birlikte kullanıldığında geçerlidir.
- tar --extract için uygulanabilen anahtar SÖZCÜKler:
- existing-file
- %s: var olan dosya atlanıyor"
- timestamp
- "%s: inanılmaz derecede eski zaman damgası %s"
"%s: zaman damgası %s, %s saniye gelecekte" - contiguous-cast
- "Bitişik dosyalar normal dosyalar olarak çıkarılıyor"
- symlink-cast
- "Sembolik bağlar sabit bağ olarak çıkarılmaya çalışılıyor.
- unknown-cast
- "%s: Bilinmeyen dosya türü ’%c’, normal dosya olarak çıkarıldı"
- ignore-newer
- "Mevcut %s daha yeni veya aynı yaşta"
- unknown-keyword
- "Bilinmeyen genişletilmiş başlık anahtar sözcüğü ’%s’ yok sayılıyor"
- decompress-program
- İkincil sıkıştırmayı açma
uygulamalarını çalıştırmaya
çalışırken ortaya çıkan
başarısızlıkların
ayrıntılı açıklamasını
denetler. Bu uyarı öntanımlı olarak devre
dışıdır (--verbose
seçeneği kullanılmadığı
sürece).
Bu uyarı kullanılırken elde edilebileceklere yaygın bir örnek:
$ tar --warning=decompress-program -x -f archive.Z tar (child): compress çalıştırılamıyor: Böyle bir dosya veya dizin yok. tar (child): gzip deneniyor
- Yani, tar önce arşivi compress kullanarak açmayı deniyor ve bu başarısız olduğunda gzip’e geçiyor.
- record-size
- "Kayıt uzunluğu = %lu blok"
- Artımlı çıkarmayı denetleyen anahtar SÖZCÜKler:
- rename-directory
- %s: Dizin ismi %s iken değiştirilmiş"
%s: Dizin ismi değiştirilmiş" - new-directory
- "%s: Dizin yenidir"
- xdev
- "%s: dizin farklı bir aygıt üzerinde: silinmiyor"
- bad-dumpdir
- "Bozuk dumpdir: ’X’ hiç kullanılmadı"
- -w, --interactive, --confirmation
- Her eylemde doğrulama ister.
Uyumluluk seçenekleri¶
- -o
- Oluşturuken --old-archive ile eşdeğerdir. Çıkartırken --no-same-owner ile eşdeğerdir.
Boyut sonekleri¶
Sonek Birim Bayt Eşdeğeri
b Blok BOYUT x 512
B Kilobayt BOYUT x 1024
c Bayt BOYUT
G Gigabayt BOYUT x 1024^3
K Kilobayt BOYUT x 1024
k Kilobayt BOYUT x 1024
M Megabayt BOYUT x 1024^2
P Petabayt BOYUT x 1024^5
T Terabayt BOYUT x 1024^4
w Kelime BOYUT x 2
ÇIKIŞ DEĞERLERݶ
tar çıkış kodu, istenen işlemin başarılı bir şekilde gerçekleştirip gerçekleştiremediğini ve gerçekleştirilmemişse ne tür bir hata oluştuğunu gösterir.
- 0
- Başarılı sonlanma.
- 1
- Bazı dosyalar farklıdır. tar --compare (--diff, -d) komut satırı seçeneğiyle çağrıldıysa, bu kod, arşivdeki bazı dosyaların diskteki benzerlerinden farklı olduğu anlamına gelir. tar’a --create, --append veya --update seçeneklerinden biri verilmişse, bu çıkış kodu, bazı dosyaların arşivlenirken değiştirildiği ve dolayısıyla elde edilen arşivin tam kopyayı içermediği anlamına gelir.
- 2
- Ölümcül hata. Yani kurtarılamayan bir hata oluşmuştur.
tar tarafından çağrılan bir alt süreç sıfırdan farklı bir çıkış koduyla çıktıysa, tar’ın kendisi de bu kodla çıkar. Bu, örneğin bir sıkıştırma seçeneği (örneğin -z) kullanılmış ve harici sıkıştırma uygulaması başarısız olmuşsa ortaya çıkabilir. Başka bir örnek, uzak bir aygıta yedekleme yaparken rmt hatası oluşmasıdır.
İLGİLİ BELGELER¶
bzip2(1), compress(1), gzip(1), lzma(1), lzop(1), rmt(8), symlink(7), xz(1), zstd(1).
tar komutu ile ilgili kapsamlı texinfo belgesi doğrudan info tar komutu ile veya info kipinde emacs(1) ile okunabilir.
GNU tar belgelerinin çeşitli biçimlerdeki çevrimiçi kopyaları
adresinde bulunabilir.GERİBİLDİRİM¶
Yazılım hatalarını lütfen <bug-tar@gnu.org> adresine bildirin.
TELİF HAKKI¶
Telif hakkı © 2013-2021 Free Software Foundation,
Inc.
Lisans GPLv3+: GNU GPL sürüm 3 veya üstü
<http://gnu.org/licenses/gpl.html>
Bu bir özgür yazılımdır:
yazılımı değiştirmek ve
dağıtmakta özgürsünüz.
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
ÇEVİREN¶
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır:
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri
yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde
"New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.
Temmuz 2020 | tar-1.34 |