Scroll to navigation

ENVIRON(7) Podręcznik programisty Linuksa ENVIRON(7)

NAZWA

environ - środowisko użytkownika

SKŁADNIA

extern char **environ;

OPIS

Zmienna environ wskazuje na tablicę łańcuchów zwaną "środowiskiem". Ostatni wskaźnik w tej tablicy musi mieć wartość NULL. (Zmienna ta musi być zadeklarowana w programie użytkownika, jednakże jest ona zadeklarowana w pliku nagłówkowym unistd.h, w przypadku gdy ustawiono testowe makro _GNU_SOURCE. Ta tablica łańcuchów udostępniana jest procesowi przez funkcję exec(3) podczas jego uruchamiania. Gdy proces potomny jest tworzony przez fork(2), dziedziczy copy ze środowiska swojego rodzica.

Zgodnie z konwencją łańcuchy znaków w tablicy environ mają postać "nazwa=wartość". Typowe przykłady to:

USER
Nazwa zalogowanego użytkownika (wykorzystywana przez niektóre programy wywodzące się z BSD).
LOGNAME
Nazwa zalogowanego użytkownika (wykorzystywana przez niektóre programy wywodzące się z Systemu V).
HOME
Katalog domowy użytkownika, zmienna ustawiana przez program login(1) na podstawie informacji z pliku passwd(5).
LANG
Nazwa ustawień językowych, jaka ma być stosowana dla wszystkich kategorii ustawień, jeśli nie zostały narzucone przez zmienną środowiskową, taką jak LC_COLLATE, LC_CTYPE, LC_MESSAGES, LC_MONETARY, LC_NUMERIC i LC_TIME (zob. locale(7) aby dowiedzieć się więcej o zmiennych LC_*).
PATH
Sekwencja katalogów, które sh(1) oraz wiele innych programów przeszukuje w poszukiwaniu plików, których nazwa nie zawiera pełnej ścieżki dostępu. Poszczególne katalogi są rozdzielane znakiem ":" (podobnie, CDPATH jest używane przez niektóre powłoki do poszukiwania katalogu docelowego dla polecenia zmiany katalogu, a MANPATH jest używane przez man(1) do poszukiwania stron podręcznika itd.).
PWD
Bieżący katalog roboczy. Ustawiane przez niektóre powłoki.
SHELL
Nazwa powłoki zgłoszeniowej użytkownika.
TERM
Rodzaj terminala, dla którego system ma przygotowywać wyjście.
PAGER
Wybrane przez użytkownika narzędzie do wyświetlania plików tekstowych.
EDITOR/VISUAL
Wybrane przez użytkownika narzędzie do edycji plików tekstowych.

Nazwy mogą być umieszczane w środowisku powłoki poleceniem export w sh(1) lub setenv jeśli korzysta się z csh(1).

Na początkowe środowisko powłoki ma wpływ wiele czynników, takich jak definicje z /etc/environment przetwarzane dla wszystkich użytkowników przy logowaniu przez pam_env(8) (w systemach korzystających z pam(8)). Dodatkowo wiele inicjalizacyjnych skryptów powłoki, takich jak systemowy skrypt /etc/profile i skrypty inicjalizacyjne użytkowników mogą zawierają polecenia dodające zmienne do środowiska powłoki; proszę zapoznać się z podręcznikiem systemowym swojej powłoki, aby dowiedzieć się więcej.

Powłoki wzorowane na powłoce Bourne'a obsługują składnię

NAZWA=wartość polecenie

aby zdefiniować zmienną środowiskową wyłącznie w zakresie procesu wykonującego polecenie. Przed poleceniem można podać wiele definicji, oddzielonych białym znakiem.

W środowisku mogą być również umieszczane argumenty w momencie wykonywania funkcji exec(3). Program napisany w C może manipulować środowiskiem za pomocą funkcji getenv(3), putenv(3), setenv(3) i unsetenv(3).

Trzeba zauważyć, że obecność lub wartości pewnych zmiennych środowiska mają wpływ na zachowanie wielu programów i funkcji bibliotecznych. Przypadkowy zbiór:

Zmienne LANG, LANGUAGE, NLSPATH, LOCPATH, LC_ALL, LC_MESSAGES, itd. wpływają na obsługę ustawień językowych, zob. catopen(3), gettext(3) i locale(7).

TMPDIR wpływa na prefiks ścieżki w nazwach tworzonych przez tmpnam(3) i inne funkcje oraz katalog tymczasowy wykorzystywany przez sort(1) i inne programy itd.

LD_LIBRARY_PATH, LD_PRELOAD i inne zmienne LD_* wpływają na zachowanie programu ładującego/konsolidatora bibliotek dynamicznych.

POSIXLY_CORRECT powoduje, że niektóre programy i funkcje biblioteczne przestrzegają zaleceń POSIX.

Na zachowanie malloc(3) wpływają zmienne MALLOC_*.

Zmienna HOSTALIASES określa nazwę pliku zawierającego aliasy, z których ma korzystać gethostbyname(3).

TZ i TZDIR podają informacje o strefie czasowej wykorzystywaną przez tzset(3) i przez funkcje takie jak ctime(3), localtime(3), mktime(3), strftime(3). Zobacz także tzselect(8).

TERMCAP podaje informacje o tym, jak adresować określony terminal (lub podaje nazwę pliku zawierającego te informacje).

COLUMNS i LINES mówią aplikacjom o rozmiarze okna, ewentualnie narzucając wartości inne niż rzeczywiste rozmiary.

PRINTER lub LPDEST mogą określać drukarkę, która powinna być używana. Zobacz lpr(1).

BŁĘDY

Oczywiście istnieje tu ryzyko naruszenia bezpieczeństwa. Wiele poleceń systemowych zostało oszukanych w celu wyrządzenia szkody przez użytkownika, który nadał nietypowe wartości zmiennym IFS lub LD_LIBRARY_PATH.

Istnieje również ryzyko skażenia przestrzeni nazw. Programy takie jak make i autoconf pozwalają na nadpisywanie domyślnych nazw programów narzędziowych poprzez środowisko zawierające zmienne o nazwach podobnych do nazw tych programów, ale składających się wyłącznie z wielkich liter. Zatem używa się CC do określenia pożądanego kompilatora C (i podobnie MAKE, AR, AS, FC, LD, LEX, RM, YACC itd.). Jednakże, w niektórych tradycyjnych zastosowaniach takie zmienne środowiskowe podają opcje dla programów zamiast ścieżki. Zatem mamy MORE, LESS i GZIP. Takie zastosowanie jest traktowane jako błędne i należy go unikać w nowych programach. Autorzy programu gzip powinni rozważyć zmianę nazwy swojej opcji na GZIP_OPT.

ZOBACZ TAKŻE

env(1), bash(1), csh(1), login(1), printenv(1), sh(1), tcsh(1), execve(2), clearenv(3), exec(3), getenv(3), pam_env(3), putenv(3), setenv(3), unsetenv(3), locale(7), ld.so(8)

O STRONIE

Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.05 projektu Linux man-pages. Opis projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów, oraz najnowszą wersję oryginału można znaleźć pod adresem https://www.kernel.org/doc/man-pages/.

TŁUMACZENIE

Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są: Przemek Borys (PTM) <pborys@dione.ids.pl>, Robert Luberda <robert@debian.org> i Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.

Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na stronie http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją 4.05 oryginału.

2016-03-15 Linux